A CEMETRY. THE ANTHROPOLOGICAL READING OF SPACE AND MEMORY ON THE EXAMPLE OF A VILLAGE CEMETERY AT ZŁOTY POTOK
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.1.2017.002Keywords
cemetery, a text of culture, the reading of space, the reading of memory, palimpsestAbstract
From the cultural point of view, the space of a cemetery is an unfinished artefact; it undergoes constant transformations both as a material and as a non-material construct. It functions as a palimpsest whose space is created and adjusted by the passage of time; it is time that imposes new meanings and identities upon it. To read a cemetery correctly, one needs to be familiar with the language in which it has been written and to subject it to several readings, since the first reading, i.e. that of a cemetery’s “clearly visible, evident and intentionally exposed” (as J. Kolbuszewski put it) objects and signs, does not allow the scholar to profoundly reconstruct its space. My example will be a village cemetery located in the Cracow-Częstochowa Jura region (in the village of Złoty Potok, Janów commune, Częstochowa county).
References
BARTKOWIAK, I., BARTKOWIAK, J. (2014). Rozwój cywilizacji na terenie północno-wschodniej Jury, w miejscowości Złoty Potok. Pozyskano z http://janow.pl/fotki/rozwoj.pdf.
BRENCZ, A. (2000). Niemieckie wiejskie cmentarze jako element krajobrazu kulturowego środkowego Nadodrza. W: Z. Mazur (red.), Wspólne dziedzictwo? Ze studiów nad stosunkiem do spuścizny kulturowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych (s. 287–305). Poznań: Instytut Zachodni.
BURZYŃSKA, A. (2006). Anty-teoria literatury. Kraków: Universitas.
BYSTROŃ, J.S. (1980). Tematy, które mi odradzano. Pisma etnograficzne rozproszone. Warszawa: PIW.
CZAJA, D. (2004). Sygnatura i fragment. Narracje antropologiczne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
CZARNOWSKI, S. (1956). Podział przestrzeni i jej rozgraniczenie w religii i magii. W: S. Czarnowski, Dzieła. T. 3 (s. 221–236). Warszawa: PWN.
ELIADE, M. (1993). Sacrum, mit, historia. Wybór esejów (przeł. A. Tatarkiewicz). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
FISCHER, A. (1921). Zwyczaje pogrzebowe ludu polskiego. Lwów: Ossolineum.
HAJDUK-NIJAKOWSKA, J. (2014). Kulturowe kreowanie wyobrażeń na temat przeszłości. W: E. Golachowska, A. Zielińska (red.), Konstrukcje i dekonstrukcje tożsamości. T. 3. Narracja i pamięć (s. 527–540). Warszawa: Instytut Slawistyki PAN.
KOLBUSZEWSKI, J. (1994). Przestrzenie i krajobrazy. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Sudety.
KOLBUSZEWSKI, J. (1996). Cmentarze. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
KOWALSKI, P. (1994). Prośba do Pana Boga. Rzecz o gestach wotywnych. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej.
MINKSZTYN, J. (2015). (Nie)Święte śmieci. W: K. Kulikowska, C. Obracht-Prondzyński (red), Śmieć w kulturze (s. 105–130). Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
ORMAN, K., ORMAN, P. (2008). Wielka Wojna na Jurze. Przebieg wydarzeń i cmentarze wojenne I wojny światowej między Krakowem a Częstochową. Kraków: Wydawnictwo Egis.
REINFUSS, R. (1989). Ludowa rzeźba kamienna w Polsce. Wrocław: Ossolineum.
REWERS, E. (2005). Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta. Kraków: Universitas.
SCHLÖGEL, K. (2009). W przestrzeni czas czytamy. O historii cywilizacji i geopolityce. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
SIKORA, S. (1986). Cmentarz. Antropologia pamięci. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 1–2, s. 57–68.
SKARGA, B. (2002). Ślad i obecność. Warszawa: PWN.
SŁAWIŃSKI, J. (2006). Miejsce interpretacji. Gdańsk: Wydawnictwo słowo / obraz / terytoria.
SPISS, A. (2002). Wiejskie cmentarze w Polsce. W: K. Grodziska, J. Purchla (red.), Śmierć, przestrzeń, czas, tożsamość w Europie Środkowej około 1900 (s. 215–234). Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.
STARCZUK, J. (2006). Cmentarz i stół. Pogranicze prawosławno-katolickie w Polsce i na Białorusi.
Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
SULIMA, R. (1992). Słowo i etos. Szkice o kulturze. Kraków: Zakład Wydawniczy FA ZMW „Galicja”.
VANDENDORPE, Ch. (2008). Od papirusu do hipertekstu. Esej o przemianach tekstu i lektury (przeł. A. Sawisz). Warszawa: Wydawnictwo UW.
WHITE, H. (2000). Poetyka pisarstwa historycznego (przeł. E. Domańska i in). Kraków: Univesitas.
http://janow.pl/fotki/rozwoj.pdf
http://www.wkz.katowice.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=101&Itemid=98
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:a) recording of a Work / subject of a related copyright;
b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).
2. The authors give the publisher the license free of charge.
3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 222
Number of citations: 0
