Polish rural movement literature in the context of the hegemonic discourse on the social changes between years 1944–1956: A Reconnaissaince
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.4.2021.005Keywords
Polish contemporary literature, rural movement in Polish prose, Polish People’s Republic, folk turnAbstract
The article aims to present preliminary results of research on the so-called rural movement in Polish prose which emerged in Soviet Poland in the 60s and prevailed until the early 80s, within the framework of the dominant discourse on contryside of that time. Two categories of narratives concerning rurality and peasanrty can be distinguished by employing hegemonic and counterhegemonic discourses; one of these categories is construed by the authorities and one undermines them, emerging from the Polish rural movement prose. The analysis shows that the prose played a significant role in communication processes that shaped the meaning of rurality and peasantry in Polish post-war culture, and as such can prove a meaningful resource in reimagining Polish history in the kontext of the so-called folk turn.
References
Andrzejewska-Batko, K., Łuba, J. (2016). Chłopi, rolnicy, włościanie. Fotografie Jerzego Konrada Maciejewskiego z lat 40. i 50. XX w. Warszawa: Ośrodek Karta.
Bauman, Z. (2020). Retrotopia. Jak rządzi nami przeszłość (przeł. K. Lebek), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bereza, H. (1972). Nurt chłopski w prozie. W: H. Bereza, Związki naturalne. Szkice literackie (s. 5–20). Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Brzostek, B. (2016). Czy folklor wszedł do śródmieścia? O motywach ludowych w PRL-u. W: J. Kordjak (red.), Polska – kraj folkloru? (s. 41–68). Warszawa: Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki.
Bujnowska, A., Łuba, J. (2013). Irena Jarosińska. Pismo obrazkowe. Warszawa: Ośrodek Karta.
Burkot, S. (2003). Nurt chłopski. W: S. Burkot, Literatura polska w latach 1939–1999 (s. 283–286). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Czapliński, P. (2017). Dyslokacje. Przymiarka do historii powojennej literatury polskiej. W: H. Gosk, B. Karwowska (red.), Sam początek. Lata 1944–1948 w literaturze okresu Polski Ludowej (s. 9–25). Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
Dąbrowski, M. (1997). Dialog kultur. Chłopskość w literaturze. W: M. Dąbrowski, Literatura polska 1944–1995. Główne zjawiska (s. 126–131). Warszawa-Pułtusk: Trio, Wyższa Szkoła Humanistyczna.
Drewnowski, T. (2004). Chłopskie elegie i wiano. W: T. Drewnowski, Literatura polska 1944–1989. Próba scalenia. Obiegi – wzorce – style (s. 244–255). Kraków: Universitas.
Fidelis, M. (2015). Kobiety, komunizm i industrializacja w powojennej Polsce. Warszawa: W.A.B.
Głowiński, M. (2011). Jak pisać o Polsce Ludowej? W: K. Chmielewska, G. Wołowiec (red.), Opowiedzieć PRL (s. 9–15). Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Hinc, M. (2011). Kułak – synonim zła. Polityka „klasowania wsi” w prasie pomorskiej w okresie kolektywizacji. Acta Cassubiana, 13, 179–189.
Janicki, K. (2021). Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Kłoskowska, A. (2006). Teoria socjologiczna Pierre’a Bourdieu. W: P. Bourdieu, J.-C. Passeron, Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania (przeł. E. Neyman). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kolasa-Nowak, A. (2018). Od idei homo sovieticus do mentalności folwarcznej Polaków. O używaniu przeszłości w dyskursie socjologicznym i publicznym. Res Historica, 46, 301–320.
Korduba, P. (2013). Ludowość na sprzedaż. Towarzystwo Popierania Przemysłu Ludowego, Cepelia, Instytut Wzornictwa Przemysłowego. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana, Narodowe Centrum Kultury.
Kuncewicz, P. (1993). Agonia i nadzieja. Literatura polska od 1939. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”.
Leder, A. (2014). Prześniona rewolucja. Ćwiczenie z logiki historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Leszczyński, A. (2020). Jak trzeba napisać ludową historię Polski? Esej o metodzie. W: A. Leszczyński, Ludowa historia Polski. Historia wyzysku i oporu. Mitologia panowania (s. 533–572).Warszawa: Wydawnictwo Czarne.
Myśliwski, W. (2004). Kres kultury chłopskiej. Gadki z Chatki. Pismo Folklowe, 53(4) [wydanie internetowe]. Pobrano z: https://pismofolkowe.pl/artykul/kres-kultury-chlopskiej-2514
Nycz, R. (red.) (2011). Kultura po przejściach, osoby z przeszłością. Polski dyskurs postzależnościowy – konteksty i perspektywy badawcze. Kraków: Universitas.
Pyzik, A. (2017, 17 stycznia). Ersatz kultury ludowej. „Polska – kraj folkloru?” w Zachęcie [artykuł w serwisie Szum]. Pobrano z: https://magazynszum.pl/ersatz-kultury-ludowej-polska-kraj-folkloru-w-zachecie/
Rakowski, T. (2013). Potomkowie chłopów – wolni od kultury. Znak, 65(1), 48–55.
Rakowski, T. (2016). Sztuka w przestrzeniach wiejskich i eksperymenty etnograficzne. Pożegnanie kultury zawstydzenia: jednoczasowość, zwrot ku sobie, proto-socjologia. Teksty Drugie, 4, 66–87.
Ryś, P. W. (2015). „Zwrot plebejski” we współczesnej polskiej humanistyce i debacie publicznej. W: L. Mokrzecki, M. Brodnicki, J. Taraszkiewicz (red.), Historia. Interpretacja. Reprezentacja (s. 307–317). T. 3. Gdańsk: Wydawnictwo Athenae Gedanenses.
Spivak, G. C. (2010). Czy podporządkowany inny może przemówić? (przeł. E. Majewska). Krytyka Polityczna, 24–25, 196–239.
Stabro, S. (2005). Nurt chłopski. W: S. Stabro, Literatura polska 1944–2000 w zarysie (s. 72–73). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Tatarkiewicz, A. (2014, 28 lipca). O chłopach, Żydach i niepamięci. Tygodnik Przegląd, 31 [wydanie internetowe]. Pobrano z: https://www.tygodnikprzeglad.pl/anna-tatarkiewicz-o-chlopach-zydach-niepamieci/
Tomasik, K. (2004). Awansu społecznego temat. W: W. Łapiński, K. Tomasik (red.), Słownik realizmu socjalistycznego. Kraków: Universitas.
Wodecka, D., Wasilewski, J. (2012, 30 czerwca).Nie wstydź się swojego chłopa. Ile w Polakach szlachcica, a ile wieśniaka? Z prof. Jackiem Wasilewskim rozmawia Dorota Wodecka. Gazeta Wyborcza [wydanie internetowe]. Pobrano z: https://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/7617145/Nie-wstydz-sie-swojego-chlopa
Zaremba, M. (2015). Wielka Trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys. Kraków: Znak.
Zinn, H. (2016). Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś (przeł. A. Wojtasik). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Downloads
The publisher's shop:
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:a) recording of a Work / subject of a related copyright;
b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).
2. The authors give the publisher the license free of charge.
3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 982
Number of citations: 0