Interfejs zamiast konwencji: listy ucieleśnione. Medialne przemiany powieści epistolarnej
DOI:
https://doi.org/10.12775/LC.2024.005Słowa kluczowe
powieść epistolarna, cyfrowa powieść epistolarna, chat stories, Nick Bantock, Emily ShortAbstrakt
Artykuł poświęcony jest współczesnym odmianom powieści epistolarnej, przy czym charakterystyka zawężona jest do drukowanych i cyfrowych form odświeżających gatunek poprzez wyakcentowanie roli interfejsu powieści w listach i jego semantyczne sfunkcjonowanie. Autorka tym samym charakteryzuje najnowsze formy epistolarne w kontekście textual materialism i określa je jako letter-bound genere, jednocześnie zestawiając najnowsze opracowania z kanoniczną Teorią listu Stefanii Skwarczyńskiej. Najważniejsze analizowane w szkicu przykłady to: liberacka powieść epistolarna i jej cyfrowa remediacja (seria Griffin & Sabine Nicka Bantocka oraz The Ceremony of Innocents), epistolarna interaktywna książka artystyczna wrażliwa na dotyk czytelnika (To You Yioty Demetriou i Toma Abby), epistolarna interaktywna fikcja mistrzyni gatunku Emily Short (First Draft of the Revolution), cyfrowa biografia w listach (Hayleyworld Lisy Gee) a także chat stories publikowane na platformie Suspects, projekt The Flowers Letters Hannie i Michaela Clarków oraz apokryficznie epistolarne reedycje klasyki w opracowaniu Barbary Heller.
Bibliografia
Aarseth, Espen 1997. Cybertext. Perspectives on Ergodic Literature. Baltimore and London: The John Hopkins University Press.
Abba, Tom [&] Jonathan Dovey [&] Kate Pullinger (eds.) 2020. Ambient Literature. Towards a New Poetics of Situated Writing and Reading Practices. Cham: Palgrave Macmillan.
Alcott, Louisa May 2021. Little Women. The Complete Novel, Featuring the Characters’ Letters and Manuscripts, Written and Folded by Hand. By Louisa May Alcott. Curated by Barbara Heller. San Francisco: Chronicle Books.
Austen, Jane 2020. Pride and Prejudice. The Complete Novel, with Nineteen Letters from the Characters’ Correspondance, Written and Folded by Hand by Jane Austen, curated by Barbara Heller. San Francisco: Chronicle Books.
Bantock, Nick 1991/2016. Griffin & Sabine. An Extraordinary Correspondance. San Francisco: Chronicle Books.
Adamczewska, Izabella 2006. „List”. W: Grzegorz Gazda [&] Słowinia Tynecka-Makowska (red.). Słownik rodzajów i gatunków literackich. Kraków: Universitas.
Bazarnik, Katarzyna 2016. Liberature. A Book-bound Genre. Kraków: Jagiellonian University Press.
Bell, Alice 2021. “«It all feels too real»: Digital Storyworlds and «Ontological Resonance»”. Style 55/3 (Special Issue: Uncertain Ontologies in Twenty-First-Century Storyworlds): 430–452.
Branny, Emilia 2009. „Powieść a powieść hipertekstowa”. W: Aleksandra Dziak [&] Sławomir Jacek Żurek (red.). e-polonistyka. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Całek, Anita 2019. Nowa teoria Listu. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Clark, Hannie [&] Michael Clark 2020. The Flower Letters. https://theflowerletters.com/ [15.03.2024].
Crowther, Adam 2017. The book that you can only read by touching it [An Interview with Yiota Demetriou]. [Dokument dźwiękowy online]. https://www.bbc.co.uk/sounds/play/p07wtn71 [30.11.2020].
Czermińska, Małgorzata 1975. „Pomiędzy listem a powieścią”. Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja 4 (22): 28–49.
Demetriou, Yiota [&] Tom Abba [b.d.]. To You. bm, egzemplarz nr 75.
Demetriou, Yiota 2020. “TO YOU” The book that only reveals itself with touch. [Film online]. https://www.youtube.com/watch?v=6VdHzi5ZqdU [15.03.2023].
Emerson, Lori 2014. Reading Writing Interfaces. From the Digital to the Bookbound. Minneapolis London: University of Minnesota Press.
Gee, Lisa 2019. “The Challenges of HayleyWorld”. The Writing Platform. https://thewritingplatform.com/2019/01/the-challenges-of-hayleyworld/ [30.11.2022].
Głowiński, Michał 1969. Powieść młodopolska. Studium z poetyki historycznej. Wrocław: Ossolineum.
Głowiński, Michał 1973. „O powieści w pierwszej osobie”. W: Michał Głowiński. Gry powieściowe. Szkice z teorii i historii form narracyjnych. Warszawa: PWN.
Górska-Olesińska, Monika [&] Agnieszka Przybyszewska 2020. „O «wypożyczaniu» ciał odbiorców na potrzeby (nie tylko literackich) immersyjnych wędrówek po przestrzeniach pamięci”. Przegląd Kulturoznawczy 2: 1–24.
Hawkins, Ames 2019. “An Open Letter to Nick Bantock OR Letters and/as Ephemera (I): Desire, Transposition and Transpoetic Possibility with/in Epistolary Form”. W: Maria Löschnigg [&] Rebekka Schuh (eds.). The Epistolary Renaissance. A Critical Approach to Contemporary Letter Narratives in Anglophone Fiction. Boston: De Gruyter.
Hayes, Katherine N. 2021. Postprint. Books and Becoming Computational. New York: Columbia University Press.
Heller, Barbara 2020. “Introduction”. W: Jane Austen. Pride and Prejudice. The Complete Novel, with Nineteen Letters from the Characters’ Correspondance, Written and Folded by Hand by Jane Austen, curated by Barbara Heller. San Francisco: Chronicle Books.
Heller, Barbara 2021. “Introduction”. W: Louisa May Alcott. Little Women. The Complete Novel, Featuring the Characters’ Letters and Manuscripts, Written and Folded by Hand. By Louisa May Alcott. Curated by Barbara Heller. San Francisco: Chronicle Books.
Kaniewska, Bogumiła 1992. „Mimetyzm formalny w polskiej prozie współczesnej”. Pamiętnik Literacki 3 (83): 95–128.
Kirby, Alan 2009. Digimodernism: How Technologies Dismantle the Postmodern and Reconfigure Our Culture. New York London: Continuum.
Maziarczyk, Grzegorz 2013. The Novel as Book. Textual Materiality in Contemporary Fiction in English. Lublin: Wydawnictwo KUL.
McHale, Brian 2015. The Cambridge Introduction to Postmodernism. Cambridge: Cambridge University Press.
Nowacka, Beata 2019. „List”. W: Zbigniew Kadłubek [&] Beata Mytych-Forajer [&] Aleksander Nawarecki (red.). Ilustrowany słownik terminów literackich. Historia, anegdota, etymologia. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Pawlicka, Urszula 2017. Literatura cyfrowa. W stronę podejścia procesualnego. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
Pressman, Jessica 2020. Bookishness. Loving Books in a Digital Age. New York: Columbia University Press.
Przybyszewska, Agnieszka 2014. „Między materialnością a wirtualnością. Przypadek książek rzeczywistości rozszerzonej”. Teksty Drugie 3: 86–108.
Przybyszewska, Agnieszka 2016. „Liberackość nasza współczesna. Od teorii liberackiej do zwrotu interfejsologicznego w literaturoznawstwie”. Er(r)go 1(32): 61–79.
Przybyszewska, Agnieszka 2018. “Lit(B)erariness between the Book, the Page and the Screen – on ‘Between Page and Screen’ by Amaranth Borsuk and Brad Bouse”. W: Joseph Tabbi [&] Gabriel Tremblay-Gaudette [&] Dene Grigar (red.). The Proceedings for the ELO 2013 Conference. Washington: Washington State University Vancouver.
Przybyszewska, Agnieszka 2023. „Nowa cielesność lektury, literatury i czytelnika: od tekstów, które mają ciała, do czytelnika, który ma ciało”. W: Hanna Gosk [&] Michał Kuziak [&] Ewa Paczoska (red.) Polonistyka ‘tu i teraz’. Krajobraz po zmianie. Materiały Zjazdu Polonistów Warszawa 2022. Warszawa: Wydawnictwo IBL.
Rothman, Joshua 2013. „The Story of ‘S.’: Talking with J.J. Abrams and Doug Dorst”. The New Yorker, wyd. z dn. 23.11.2013. https://www.newyorker.com/books/page-turner/the-story-of-s-talking-with-j-j-abrams-and-doug-dorst [15.03.2024].
Rybicka, Elżbieta 2004. ”Antropologiczne i komunikacyjne aspekty dyskursu epistolograficznego”. Teksty Drugie 4: 40–55.
Santini, Laura 2019. „The Short Form Reshaped: Email, Blog, SMS, and MSN in Twenty-First Century E-pistolary Novels”. Iperstoria 14 (Fall/Winter): 203–217.
Short, Emily 2012. First Draft of the Revolution. Prywatna strona autorska. https://lizadaly.com/pages/first-draft/statement.html [30.11.2022].
Skwarczyńska, Stefania 1938. „Teoria Listu”. Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie IX: 1–374, 1.
Szajnert, Danuta 2006. „Powieść epistolarna”. W: Grzegorz Gazda [&] Słowinia Tynecka-Makowska (red.). Słownik rodzajów i gatunków literackich. Kraków: Universitas.
Warren, Frank 2012. Half a Million Secrets [TEDEX talk]. “YouTube” [film online]. https://www.youtube.com/watch?v=c0H1zU2ytxA [5.09.2022].
Ziomek, Jerzy 1992. „Genera scribendi”. Pamiętnik Literacki 1: 114–124.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Agnieszka Przybyszewska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 105
Liczba cytowań: 0
