Between Torun and Boryslav
Auto/bio/geo/graphical Motifs in the Prose of Zdzisław Wróbel
DOI:
https://doi.org/10.12775/LC.2024.004Keywords
Zdzisław Wróbel, Toruń, auto/bio/geo/graphy, rite of passage, ShoahAbstract
Using the methodology of geopoetics, comparativism and cultural anthropology, the author analyzes the prose of Z. Wróbel (1925–2007). The concept of auto/bio/geo/graphy (E. Rybicka) provides an opportunity to situate Z. Wróbel’s prose in new (re)interpretative contexts. The focus is on novels and short stories in which certain autobiogeographic schemes clearly function, the semiotic axis of which is the rite of passage and its existential, spatial and axiological dimensions. The author shows that Wróbel experiments with various genre tendencies of the migrant novel. Using the typology of Bogusław Bakuła, we can talk about the use of veteran-repatriation (Why?), romantic-missionary (Why?), socio-historical (Levels, Inauguration) and specifically framed western-adventure (Eldorado) schemes. The author also notes that the protagonists of Wróbel’s prose struggle with the traumatic experience of post-war reality (taming the post-German) as well as the traumatic experience of the past (witnesses and victims of the Holocaust). They feel immense relief when they can “confess” this testimony.
References
Bakuła, Bogusław 2012. „Między wygnaniem a kolonizacją. O kilku odmianach polskiej powieści migracyjnej w XX wieku (na skromnym tle porównawczym)”. W: Hanna Gosk (red.). Narracje migracyjne w literaturze polskiej XX i XXI wieku. Kraków: Universitas.
Czapliński, Przemysław [&] Piotr Śliwiński 1999. Literatura polska 1976–1998. Przewodnik po prozie i poezji. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Durkalevych, Viktoria 2021. „Na tropie miasta Typologia odbioru toruńskich kryminałów w środowisku internetowym”. Litteraria Copernicana 3 (39): 141–152.
Durkalevych, Viktoria [&] Anna Skubaczewska-Pniewska 2023. „Fikcja topograficzna w toruńskich trylogiach kryminalnych”. Acta Universitatis Lodziensis 1 (66): 289–316.
Gennep, Arnold van 2006. Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii. Tłum. Beata Biały. Warszawa: PIW.
Gosk, Hanna 2012. „Nie-mieszkańcy, nie-miejsca. Literackie ślady powojennego osadzania się «gdzieś» ludzi «skądś»”. W: Hanna Gosk (red.). Narracje migracyjne w literaturze polskiej XX i XXI wieku. Kraków: Universitas 2012.
Holzman, Koppel 1947. Ziemia bez Boga. T. 1. Wrocław: Drukarnia „Wiedzy”.
Jarosiński, Zbigniew 1999. Nadwiślański socrealizm. Warszawa: IBL.
Jędrzyński, Zefiryn 2010. „Wróbel Zdzisław Erazm”. W: Krzysztof Makulski (red.). Toruński słownik biograficzny. T. 6. Toruń: Towarzystwo Miłośników Torunia, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Kuszyk, Karolina 2019. Poniemieckie. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Ligocka, Roma 2002. „Praesens”. W: Roma Ligocka. Kobieta w podróży. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Piekarski, Ireneusz 2023. „Erotyka i polityka. Uwagi o szyfrowaniu w «Czarnej róży» Juliana Stryjkowskiego”. Teksty Drugie 4: 275–291.
Pollack, Marcin 2014. Skażone krajobrazy. Tłum. Karolina Niedenthal. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Rybicka, Elżbieta 2014. Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich. Kraków: Universitas.
Schulz, Bruno 1998. „Republika marzeń”. W: Bruno Schulz. Opowiadania. Wybór esejów i listów. Wrocław: Ossolineum.
Smulski, Jerzy 2012. „Dwie zapomniane powieści uniwersyteckie. Przyczynek do dziejów socjalizmu socjalistycznego w Polsce”. Pamiętnik Literacki 3: 195–209.
Snyder, Timothy 2011. Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem. Tłum. Bartłomiej Pietrzyk. Warszawa: Świat Książki.
Sowiński, Paweł 2002. „Turystyka zagraniczna w Polsce w latach 1956–1980”. Dzieje Najnowsze 34/1: 135–144.
Spandowski, Szymon 2012. „Krwawy marsz z «Eldorado»”. Nowości. Dziennik Toruński, wyd. z dn. 21.04.2012. https://nowosci.com.pl/krwawy-marsz-z-zeldorado/ar/10923889 [28.05.2023]
Sprawozdanie dyrekcji Gimnazjum Państwowego im. Króla Władysława Jagiełły w Drohobyczu za rok szkolny 1937/38 1938. Drohobycz: Nakładem Dyrekcji Gimnazjum Państwowego im. Króla Władysława Jagiełły w Drohobyczu.
Sprawozdanie dyrekcji Państwowego Liceum i Gimnazjum Państwowego im. Króla Władysława Jagiełły w Drohobyczu za rok szkolny 1938/39 1939. Drohobycz: Nakładem Koła Rodzicielskiego przy Państwowym Liceum i Gimnazjum w Drohobyczu.
Thum, Gregor 2005. Obce miasto Wrocław 1945 i potem. Tłum. Małgorzata Słabicka. Wrocław: Via Nova.
Wróbel, Tadeusz 2003. Borysław nie śmieje się. Opowieść o rodzinnym mieście. Warszawa: Wydawnictwo LTW.
Wróbel, Tadeusz 2005. „Zdzisław Erazm Wróbel. Pisarz, dramaturg, dziennikarz”. W: Ludzie Borysławia. Opowieść o ludziach niezwykłego miasta. Warszawa: Wydawnictwo LTW.
Wróbel, Zdzisław 1954. Inauguracja. Warszawa: Iskry.
Wróbel, Zdzisław 1967. Szczeble. Gdynia: Wydawnictwo Morskie.
Wróbel, Zdzisław 1979. „Przygoda w Lipsku”. W: Zdzisław Wróbel. Złoty ptak. Olsztyn: Pojezierze.
Wróbel, Zdzisław 1980. Eldorado. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.
Wróbel, Zdzisław 1983. „Dlaczego”. W: Zdzisław Wróbel. Śmierć frajerom. Olsztyn: Pojezierze.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Viktoria Durkalevych

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 186
Number of citations: 0