Pragnienie (w) teorii

Abstrakt

Podstawowym celem artykułu jest refleksja nad związkami między myśleniem teoretycznym (teoretyzowaniem) a afektami, wśród których dominujące wydaje się pragnienie, będące bowiem rezultatem braku, nienasycenia i potrzeby intelektualnego ogarnięcia Całości (jedności wszystkich rzeczy). Relacje łączące myślenie i emocje wyznaczają zasadniczy horyzont europejskiej wyobraźni. Przedstawione w artykule stanowiska takich myślicieli jak: Gonçalo Tavares, George Steiner, Gilles Deleuze, Félix Guattari, a zwłaszcza Martin Heidegger, świadczą wymownie o hybrydycznym statusie teoretyzowania. Myślenie afektywne i myślenie racjonalne nie wykluczają się wzajemnie, przeciwnie – tworzą komplementarny splot obejmujący zarówno rygorystyczne procedury scjentystyczne, jak i liczne (uświadomione i nieuświadomione) emocje, takie na przykład, jak pożądanie, rozkosz, zdumienie, rozczarowanie, melancholia, nadzieja. Budowanie teorii wynika bowiem nie tylko z negacji i sprzeciwu wobec dotychczasowych systemów naukowych, lecz także z potrzeby akceptacji, uznania czy afirmacji własnego „ja” i otaczającej rzeczywistości.