Analiza zachowań żywieniowych pacjentów chorych na cukrzycę typu 2
DOI:
https://doi.org/10.21784/IwP.2025.001Słowa kluczowe
zachowania żywieniowe, pacjent, cukrzycaAbstrakt
Wstęp. Cukrzyca to bardzo poważny problem dzisiejszego świata. Według International Diabetes Federation (IDF) w 2014 r. liczba osób chorujących wyniosła 387 mln, natomiast w 2035 r. według prognoz, będzie to już liczba 592 mln. W związku z faktem, że dieta stanowi bardzo ważny element terapii postanowiono się zająć właśnie tym tematem.
Cel. Celem pracy była dokonanie analizy zachowań żywieniowych pacjentów z cukrzycą typu 2.
Materiały i metody. Badania przeprowadzono na grupie 100 pacjentów Kliniki Rehabilitacyjnej Marianna w Majdanie. W celu zebrania danych posłużono się samodzielnie przygotowanym kwestionariuszem ankiety.
Wyniki. Zaobserwowano częściową przyczynowość grupy pokarmów o najmniejszym indeksie glikemicznym, znajomością czynników wpływających na niego, udziałem błonnika w diecie a płcią badanych. Nie zaobserwowano zależności między ilością spożywanych węglowodanów prostych i napojów słodzonych a wykształceniem u kobiet. Nie zaobserwowano przyczynowości między spożywaniem przez badanych mężczyzn węglowodanów prostych i napojów słodzonych a ich BMI. Nie zaobserwowano, aby wiek badanych wpływał na spożycie oliwy z oliwek. Nie zaobserwowano zależności między stosowaniem się do norm podaży alkoholu a płcią badanych. Nie spostrzeżono zależności między sposobem przygotowania pokarmu a BMI badanych.
Wnioski. W badaniu wykazano istotną zależność między płcią a znajomością czynników wpływających na indeks glikemiczny – kobiety wykazywały większą świadomość (40,8%) niż mężczyźni (17,6%). Nie stwierdzono natomiast istotnych różnic między płciami w zakresie znajomości produktów o niskim IG ani uwzględniania błonnika w diecie. Nie zaobserwowano zależności między wykształceniem a spożyciem węglowodanów prostych i napojów słodzonych przez kobiety. Choć kobiety z wyższym wykształceniem częściej spożywały słodycze rzadziej niż raz w tygodniu, różnica ta nie była istotna statystycznie. U mężczyzn również nie stwierdzono zależności między BMI a spożyciem cukrów prostych, choć ci z niższym BMI częściej spożywali słodycze. Nie wykazano wpływu wieku na spożycie oliwy z oliwek ani różnic w spożyciu alkoholu między płciami. Preferencje dotyczące przygotowywania posiłków (np. gotowanie) nie różniły się istotnie w zależności od BMI.
Bibliografia
1. Walicka M., Chomiuk T., Filipiak KJ., et al. Zapobieganie rozwojowi cukrzycy typu 2. Stanowisko grupy ekspertów wsparte przez Sekcję Farmakoterapii Sercowo-Naczyniowej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Kardiol Pol. 2015;73:949–957.
2. Juruć A., Pisarczyk-Wiza D., Wierusz-Wysocka B. Zalecenia dietetyczne i zachowania żywieniowe u osób z cukrzycą typu 1 — czy mają wpływ na kontrolę metaboliczną? Diabetol Klin. 2014;3(1):22–30.
3. Romańska R., Franek E. Współczesne leczenie otyłości u pacjentów z cukrzycą. Post N Med. 2017;(2):89–94.
4. Nowosad K. Charakterystyka najzdrowszych diet na świecie. Nauki Przyr Med. 2019;4(4).
5. Ciok J., Dolna A. Indeks glikemiczny w patogenezie i leczeniu dietetycznym cukrzycy. Diabetol Prakt. 2006;7(2):78–85.
6. Ostrowska L. Diagnostyka laboratoryjna w dietetyce. Warszawa: Wydawnictwo; 2018. p. 110–112.
7. Ostrowska J., Jeznach-Steinhagen A. Czynniki wpływające na wartość indeksu glikemicznego oraz jego zastosowanie w leczeniu dietetycznym cukrzycy. Forum Med Rodz. 2016;10(2):84–90.
8. Meyer KA., Kushi LH., Jacobs DR Jr, Slavin. J, Sellers TA. Carbohydrates, dietary fiber, and incident type 2 diabetes in older women. Am J Clin Nutr. 2000;71:921–930.
9. Hołyńska A., Kucharska A., Sińska B., et al. Poziom wiedzy żywieniowej a sposób żywienia chorych na cukrzycę leczonych insuliną. Pol Merkur Lekarski. 2015;(233):292–296.
10. Gacek M. Wybrane parametry somatyczne, stan zdrowia i zachowania żywieniowe w grupie chorych na cukrzycę typu 2. Endokrynol Otyłość Zab Przemat Materii. 2011;7(3):172–178.
11. Jarosz M., Rychlik E. Napoje słodzone gazowane i ich związek z powstawaniem chorób dietozależnych [Internet]. Wodnastart.pl; [cited 2021 Mar 15]. Available from: https://www.wodnastart.pl
12. Dąbrowska M. Wpływ spożycia kwasów tłuszczowych trans na rozwój zespołu metabolicznego. Acta Salutem Scientiae. 2019;1:41–51.
13. Schlaffke J., Lachowicz D., Araszkiewicz A., et al. Ocena nawyków spożycia alkoholu wśród osób z cukrzycą. Forum Zab Metab. 2012;3(4):131–139.
14. Della Valle E., Stranges S., Trevisan M., et al. Drinking habits and health in Northern Italian and American men. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2009;19:115–122.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Daria Dryk, Zbigniew Orzeł, Julia Niewiadomska, Mariusz Sutryk, Katarzyna Iskra
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 304
Liczba cytowań: 0