Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Rada Naukowa
    • Redaktorzy tematyczni
    • Zespół Recenzentów (2020-2021)
    • Standardy etyczne
    • Opłaty
    • Indeksowanie
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Historia i Polityka

Eugenika i przejawy jej recepcji w polskiej myśli politycznej do 1939 roku
  • Strona domowa
  • /
  • Eugenika i przejawy jej recepcji w polskiej myśli politycznej do 1939 roku
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Nr 4 (11) (2010) /
  4. Artykuły

Eugenika i przejawy jej recepcji w polskiej myśli politycznej do 1939 roku

Autor

  • Grzegorz Radomski Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

DOI:

https://doi.org/10.12775/HiP.2010.015

Słowa kluczowe

Eugenika, myśl polityczna II RP

Abstrakt

Eugenics and indications - its reception in the Polish political thought

The term eugenics was introduced by Francis Galton in the 19th century. It is a system ofviews declaringthe possibility of improvinghereditary characteristics of human beings by creating conditions favouring the maintenance and development of advantageous features. The basis for the development of the movement was fear of the biological degeneration of mankind. The disadvantageous outbreak of social pathologies thatcould havebeen observed in a number of countries was allegedly the harbinger. So, the purpose of the movementwas to create a perfectsocietyby gradual elimination of sick and socially notadapted individuals. It was divided into two sub- categories: positive and negative eugenics. In case of the latter, the purpose was the limitation of the development of disabled persons and as it was defined euphemistically the "less valuable” ones. The most brutal method of restricting the birth rate

was the compulsory sterilization. In the article the following subjects have been presented inter alia:

-  beginning and development of eugenic thoughts on the Polish ground

-  reception of eugenic ideas in Poland

-  developmentof eugenics in the thirties of the 20th century Polish political thoughtversus German Sterilization Actof 1934

Attitude of the Catholic Church to eugenics, inter alia the encyclical Casti connubi.

Bibliografia

Agamben G., Homo Sacer. Suwerenna władza i nagie życie, tł. M. Salwa, Warszawa 2008, s. 203.

Barbarzyństwo, Czuwamy 1933, nr 48, s. 2.

Baum E., Musielak M., Eugenika jako jeden z elementów schematu fabularnego antyutopii, Medycyna nowożytna. Studia nad kulturą medyczną 2007,t.14, z. 1-2, s. 83-98.

Chodźko W., Prostytucja i choroby weneryczne jako zjawisko społeczne, Warszawa 1939.

Dąbrowski S., Eugenika ze stanowiska katolickiego, Poznań 1935, s. 38-45.

Doboszyński A., Gospodarka narodowa, Warszawa 1936, s. 311-312.

Drugi Zjazd Eugeniczny Polskiego Towarzystwa Walki ze Zwyrodnieniami Rasy, Zagadnienia Rasy 1922, nr 1, s. 8-10.

Freeden M., Eugenika a myśl postępowa: studium podobieństwa ideologicznego, tł. K. Marulewska, Dialogi Polityczne 2008, nr 10, s. 55.

Fukuyama F., Koniec człowieka. Konsekwencje rewolucji biotechnologicznej, Kraków 2004, s. 119.

Gawin M., Rasa i nowoczesność. Historia polskiego ruchu eugenicznego, Warszawa 2003, s. 25-39, 49, 54, 78, 110-111, 133-134, 137-139, 192, 210-212, 237.

Giertych J., Kajakiem po Niemczech, Pelplin 1936, s. 85-86.

Giertych J., My, nowe pokolenie. O harcerskiej służbie Polsce, Warszawa 1929, s. 98-99.

Gołdyn P., Edmund Czapliński i jego literacki wkład w walkę z handlem kobietami i dziećmi, Poznańskie Zeszyty Humanistyczne 2004, t. 3, s. 123-130.

Grygieńć J., „Okrucieństwo miłosierdzia". O źródłach popularności projektów eugenicznych w krajach anglosaskich u progu XX wieku, Dialogi Polityczne 2008, nr 10, s. 59-60.

Habermas J., Przyszłość natury ludzkiej. Czy zmierzamy do eugeniki liberalnej?, Warszawa 2003.

Imieliński K., Manowce seksu: prostytucja, Łódź 1990.

Jedlicki J., Świat zwyrodniały. Lęki i wyroki krytyków nowoczesności, Warszawa 2000, s. 163.

Kawalec K., Spór o eugenikę w Polsce w latach 1918-1939, Medycyna Nowożytna. Studia nad Kulturą Medyczną 2000, t. VII, z. 2, s. 83, 88.

Kępińska M., Świadome macierzyństwo, Poznań 1934, s. 125.

Marszał M., Włoski faszyzm i niemiecki narodowy socjalizm w poglądach ideologów Narodowej Demokracji 1926-1939, Łódź 2001, s. 184-185.

Marulewska K., Eugenika w świetle idei postępu. Rozważania wokół fundamentów filozoficznych, Dialogi Polityczne 2008, nr 10, s. 81-83.

Musielak M., Eugenika hitlerowska w interpretacji Karola Stojanowskiego - antropologa i ideologa narodowego, [w:] Między wielka polityką a narodowym partykularyzmem, red. B. Koszela, Poznań 2002, s. 162-168.

Musielak M., Hędzelek D., Pojęcia i kryteria „osób małowartościowych" w poglądach eugenistów polskich i amerykańskich przed II wojną światową, [w:] Z dziejów zdrowia publicznego, red. J. Nosko, Łódź 2006, s. 329-352.

Musielak M., Sterylizacja ludzi ze względów eugenicznych w Stanach Zjednoczonych, Niemczech i w Polsce(1899-1945). Wybrane problemy, Poznań 2008, s. 223.

Mydlarski J., Kurpiński T., Strzałko J., Historia antropologii w Polsce, Przegląd Antropologiczny 1983, z. 1-2, s. 6.

Nierób L., U początków ludzkiego życia, Kraków 1997, s. 103.

Noiszewski K., Znaczenie człowieka chorego dla kultury i cywilizacji, Zagadnienie Rasy 1922, nr 4, s. 3.

Organizujemy jedynie aryjczyków, Szczerbiec 1934, nr 6, s. 1.

Rzymska I., Sterylizacja antykoncepcyjna, [w:] Wybrane aspekty sterylizacji ludzi ze względów eugenicznych, medycznych i społecznych, red. M. Musielak, Poznań 2009, s. 49-57.

Stojanowski K., Rasiści i hitlerowcy, Tęcza 1930, nr 47, s. 2-3.

Stojanowski K., Rasizm przeciw Słowiańszczyźnie, Poznań 1934, s. 81.

Sucheni-Rutkowska M., Rodzina, [w:] Życie i śmierć dla narodu! Antologia myśli narodowo-radykalnej z lat trzydziestych XX wieku, red. A. Meller i P. Tomaszewski, Toruń 2009, s. 247.

Uzarczyk K., Podstawy ideologiczne higieny ras i ich realizacja na przykładzie Śląska w latach 1924-1944, Toruń 2003, s. 5, 75-77.

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

21-12-2010

Jak cytować

1.
RADOMSKI, Grzegorz. Eugenika i przejawy jej recepcji w polskiej myśli politycznej do 1939 roku. Historia i Polityka [online]. 21 grudzień 2010, nr 4 (11), s. 85–100. [udostępniono 1.7.2025]. DOI 10.12775/HiP.2010.015.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Nr 4 (11) (2010)

Dział

Artykuły

Licencja

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu respektuje prawo do prywatności i ochrony danych osobowych autorów.
Dane autorów nie są wykorzystywane w celach handlowych i marketingowych. Redaktorzy i recenzenci są zobowiązani do zachowania w poufności wszelkich informacji związanych ze złożonymi do redakcji tekstami.

Autor, zgłaszając swój tekst wyraża zgodę na wszystkie warunki i zapisy umowy licencyjnej (określającej prawa autorskie) z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 569
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Eugenika, myśl polityczna II RP

cross_check

The journal content is indexed in CrossCheck, the CrossRef initiative to prevent scholarly and professional plagiarism

W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa