Medyczne zastosowanie preparatów Ginkgo biloba – wskazania, zagrożenia i regulacje
DOI:
https://doi.org/10.12775/HERB.2024.009Słowa kluczowe
Ginkgo biloba, choroba Alzheimera, interakcje lekoweAbstrakt
Ginkgo biloba jest gatunkiem drzewa zasiedlającym pierwotnie tereny wschodnich Chin. Od wieków był wykorzystywany w tradycyjnej medycynie krajów azjatyckich. W związku z rosnącą w obecnych czasach popularnością preparatów zawierających substancje czynne miłorzębu dwuklapowego, używanych głównie w celu poprawy funkcji poznawczych, należy rozważyć istotność pozytywnego i negatywnego wpływu stosowania owych wyrobów medycznych. W niniejszej pracy dokonano przeglądu literatury dotyczącej efektów działania G. biloba na ludzki organizm. Szczególną uwagę zwrócono na możliwe działania niepożądane oraz interakcje pomiędzy preparatami zawierającymi G. biloba i innymi lekami. W części dyskusyjnej poruszone zostały aspekty rynku farmaceutycznego oraz różnic pomiędzy poszczególnymi krajami w kontekście wskazań i wytycznych do stosowania preparatów G. biloba.
Bibliografia
Gong W., Chen C., Dobes C., Fu C.X., Koch M.A., Phylogeography of a living fossil: pleistocene glaciations forced Ginkgo biloba L. (Ginkgoaceae) into two refuge areas in China with limited subsequent postglacial expansion, Molecular Phylogenetics and Evolution, 2008, 48(3), s. 1094–1105.
Guo Y., Guo J., Shen X., Wang G., Wang T., Predicting the Bioclimatic Habitat Suitability of Ginkgo biloba L. in China with Field-Test Validations, Forests, 2019, 10, s. 705.
Chen Y., Fu C., Wu Z., Xu H., Liu H., Schneider H., Lin J., Ginkgo biloba, Trends in Genetics, 2021, 37(5), s. 488–489.
Yang X., Zhou T., Wang M., Li T., Wang G., Fu F.F., Cao F., Systematic investigation and expression profiles of the GbR2R3-MYB transcription factor family in ginkgo (Ginkgo biloba L.), International Journal of Biological Macromolecules, 2021, 172, s. 250–262.
Chassagne F., Huang X., Lyles J.T., Quave C.L., Validation of a 16th Century Traditional Chinese Medicine Use of Ginkgo biloba as a Topical Antimicrobial, Frontiers in Microbiology, 2019, 10, s. 775.
Hori S., Hori T., A Cultural History of Ginkgo biloba in Japan and the Generic Name Ginkgo, [w:] T. Hori, R.W. Ridge, W. Tulecke, P. Del Tredici, J. Trémouillaux-Guiller, H. Tobe, Ginkgo Biloba – A Global Treasure, Springer, Tokyo 1997.
Hirase S., On the spermatozoids of Ginkgo biloba (in Japanese), Botanical Magazine Tokyo, 1896, 10, s. 325–328.
Fujii K., On the different views hitherto proposed regarding the morphology of the flowers of Ginkgo biloba L. (preliminary note), Botanical Magazine Tokyo, 1896, 10, s. 7–8, s. 13–15, s. 104–110.
Biernacka P., Adamska I., Felisiak K., The Potential of Ginkgo biloba as a Source of Biologically Active Compounds – A Review of the Recent Literature and Patents, Molecules, 2023, 28(10), s. 3993.
Christen Y., Maixent J.M., What is Ginkgo Biloba extract EGb 761? An overview – from molecular biology to clinical medicine, Cellular and Molecular Biology, 2002, 48(6), s. 601–611.
Kulić Ž., Lehner M.D., Dietz G.P.H., Ginkgo biloba leaf extract EGb 761® as a paragon of the product by process concept, Frontiers in Pharmacology, 2022, 11, s. 13.
Barbalho S.M., Direito R., Laurindo L.F., Marton L.T., Guiguer E.L., Goulart R.A., Tofano R.J., Carvalho A.C.A., Flato U.A.P., Capelluppi Tofano V.A., Detregiachi C.R.P., Bueno P.C.S., Girio R.S.J., Araújo A.C., Ginkgo biloba in the Aging Process: A Narrative Review, Antioxidants, 2022, 11(3), s. 525.
Malík M., Tlustoš P., Nootropic Herbs, Shrubs, and Trees as Potential Cognitive Enhancers, Plants, 2023, 12(6), 1364.
Wilk-Maciejewska M., Łoza B., Patejuk-Mazurek I., Pałka J., Łagodne zaburzenia poznawcze: czym są i jak je leczyć?, Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny, 2014, 6(2), s. 87–91.
Kasper S., Bancher C., Eckert A., Förstl H., Frölich L., Hort J., Korczyn A.D., Kressig R.W., Levin O., Palomo M.S.M., Management of mild cognitive impairment (MCI): The need for national and international guidelines, The World Journal of Biological
Psychiatry, 2022, 21(8), s. 579–594.
Kandiah N., Ong P.A., Yuda T., Ng L.L., Mamun K., Merchant R.A., Chen C., Dominguez J., Marasigan S., Ampil E., Nguyen V.T., Yusoff S., Chan Y.F., Yong F.M., Krairit O., Suthisisang C., Senanarong V., Ji Y., Thukral R., Ihl R., Treatment of dementia and mild cognitive impairment with or without cerebrovascular disease: Expert consensus on the use of Ginkgo biloba extract, EGb 761®, CNS Neuroscience & Therapeutics, 2019, 25(2), s. 288–298.
Kandiah N., Chan Y.F., Chen C., Dasig D., Dominguez J., Han S.H., Jia J., Kim S., Limpawattana P., Ng L.L., Nguyen D.T., Ong P.A., Raya-Ampil E., Saedon N., Senanarong V., Setiati S., Singh H., Suthisisang C., Trang T.M., Turana Y., Venketasubramanian N., Yong F.M., Youn Y.C., Ihl R., Strategies for the use of Ginkgo biloba extract, EGb 761®, in the treatment and management of mild cognitive impairment in Asia: Expert consensus, CNS Neuroscience & Therapeutics, 2021, 27(2), s. 149–162.
Tomino C., Ilari S., Solfrizzi V., Malafoglia V., Zilio G., Russo P., Proietti S., Marcolongo F., Scapagnini G., Muscoli C., Rossini P.M., Mild Cognitive Impairment and Mild Dementia: The Role of Ginkgo biloba (EGb 761®), Pharmaceuticals (Basel), 2021, 14(4), s. 305.
Băjenaru O., Prada G., Antochi F., Jianu C., Tudose C., Cuciureanu A., Docu A.A., Perrot V., Avram M., Tiu C., Effectiveness and Safety Profile of Ginkgo biloba Standardized Extract (EGb761®) in Patients with Amnestic Mild Cognitive Impairment, CNS & Neurological Disorders – Drug Targets, 2021, 20(4), s. 378–384.
Morató X., Marquié M., Tartari J.P., Lafuente A., Abdelnour C., Alegret M., Jofresa S., Buendía M., Pancho A., Aguilera N., Ibarria M., Diego S., Cuevas R., Cañada L., Calvet A., Antonio E.E., Pérez-Cordón A., Sanabria Á., de Rojas I., Nuñez-Llaves R., Cano A., Orellana A., Montrreal L., Cañabate P., Rosende-Roca M., Vargas L., Bojaryn U., Ricciardi M., Ariton D.M., Espinosa A., Ortega G., Muñoz N., Lleonart N., Alarcón-Martín E., Moreno M., Preckler S., Tantinya N., Ramis M., Nogales A.B., Seguer S., Martín E., Pytel V., Valero S., Gurruchaga M., Tárraga L., Ruiz A., Boada M., A randomized, open-label clinical trial in mild cognitive impairment with EGb 761 examining blood markers of inflammation and oxidative stress, Scientific Reports,
, 13(1), s. 5406.
García-Alberca J.M., Gris E., Mendoza S., Combined treatment with Ginkgo biloba extract EGb 761 plus acetylcholinesterase inhibitors improved cognitive function and neuropsychiatric symptoms in patients with mild cognitive impairment, Alzheimer’s & Dementia (New York, N.Y.), 2022, 8(1), e12338.
Gaweł M., Potulska-Chromik A., Choroby neurodegeneracyjne: choroba Alzheimera i Parkinsona, Postępy Nauk Medycznych, 2015, 28(7), s. 468–476.
Villegas C., Perez R., Petiz L.L., Glaser T., Ulrich H., Paz C., Ginkgolides and Huperzine A for complementary treatment of Alzheimer’s disease, IUBMB Life, 2022, 74(8), s. 763–779.
Xie L., Zhu Q., Lu J., Can We Use Ginkgo biloba Extract to Treat Alzheimer’s Disease? Lessons from Preclinical and Clinical Studies, Cells, 2022, 11(3), s. 479.
Li D., Ma J., Wei B., Gao S., Lang Y., Wan X., Effectiveness and safety of Ginkgo biloba preparations in the treatment of Alzheimer’s disease: A systematic review and metaanalysis, Frontiers in Aging Neuroscience, 2023, 15, 1124710.
Zieleń-Zynek I., Interakcje wybranych leków kardiologicznych ze składnikami diety, Folia Cardiologica, 2019, 14(1), s. 46–51.
Matthews M.K. Jr., Association of Ginkgo biloba with intracerebral hemorrhage, Neurology, 1998, 50(6), s. 1933–1934.
Bent S., Goldberg H., Padula A., Avins A.L., Spontaneous bleeding associated with ginkgo biloba: a case report and systematic review of the literature: a case report and systematic review of the literature, Journal of General Internal Medicine, 2005, 20(7), s. 657–661.
Dugoua J.J., Mills E., Perri D., Koren G., Safety and efficacy of ginkgo (Ginkgo biloba) during pregnancy and lactation, Canadian Journal Clinical Pharmacology, 2006, 13(3), s. 277–284.
Kędzia B., Alkiewicz J., Interakcje pomiędzy lekami roślinnymi stosowanymi w inhalacjach a lekami syntetycznymi stosowanymi doustnie, Postępy Fitoterapii, 2006, 2, s. 105.
Hansten P.D., Horn J.R., Top 100 Drug Interactions 2017, H&H Publications: Freeland, WA, USA, 2017.
Woron J., Siwek M., Unwanted effects of psychotropic drug interactions with medicinal products and diet supplements containing plant extracts, Psychiatria Polska, 2018, 52, s. 983–996.
Bogacz A., Karasiewicz M., Dziekan K., Procyk D., Górska-Paukszta M., Kowalska A., Mikolajczak P.L., Ozarowski M., Czerny B., Impact of Panax ginseng and Ginkgo biloba extracts on expression level of transcriptional factors and xenobioticmetabolizing cytochrome P450 enzymes, Herba Polonica, 2016, 61, s. 42–54.
Izzo A.A., Ernst E., Interactions between herbal medicines and prescribed drugs: an updated systematic review, Drugs, 2009, 69(13), s. 1777–1798.
Hu Z., Yang X., Ho P.C., Chan S.Y., Heng P.W., Chan E., Duan W., Koh H.L., Zhou S., Herb-Drug Interactions, Drugs, 2005, 65(9), s. 1239–1282.
Diamond B.J., Bailey M.R., Ginkgo biloba: indications, mechanisms, and safety, Psychiatric Clinics of North America, 2013, 36(1), s. 73–83.
Cianfrocca C., Pelliccia F., Auriti A., Santini M., Ginkgo biloba induced frequent ventricular arrhythmia, Italian Heart Journal, 2002, 3(11), s. 689–691.
Russo V., Rago A., Russo G.M., Calabrò R., Nigro G., Ginkgo biloba: an ancient tree with new arrhythmic side effects, Journal Postgraduate Medicine, 2011, 57(3), 221.
Chiu A.E., Lane A.T, Kimball A.B., Diffuse morbilliform eruption after consumption of Ginkgo biloba supplement, Journal of American Academy Dermatology, 2002, 46(1), s. 145–146.
Wolnicka K., Suplementy diety – czy pomagają w zachowaniu zdrowia i mogą chronić przed chorobami, w tym nowotworami?, 2021, https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/suplementy-diety-czy-pomagaja-w-zachowaniu-zdrowia-i-moga-chronic-przed-chorobami-w-tym-nowotworami/ (dostęp 17.12.2023).
Kowalczuk A., Markiewicz M., Puścion M., Wiśniewski M., Pozaapteczny obrót lekami OTC: bezpieczeństwo, prawo, ekonomia i oczekiwania pacjenta, 2023, https://pozaapteczny.pl/wp-content/uploads/2023/04/5944d3ce0a5455cd7c1b6a3ee53b3a-a3bb323300.pdf (dostęp 17.12.2023).
Główny Inspektorat Sanitarny, https://powiadomienia.gis.gov.pl/ (dostęp 17.12.2023).
Rejestr Produktów Leczniczych, https://rejestry.ezdrowie.gov.pl/rpl/search/public (dostęp 26.11.2023).
European Parliament, Council of the European Union, Regulation (EC) No 1925/2006 of the European Parliament and of the Council of 20 December 2006 on the addition of vitamins and minerals and of certain other substances to foods, 2006, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ALL/?uri=CELEX:32006R1925 (dostęp 17.12.2023).
Committee on Herbal Medicinal Products, 2015, https://www.ema.europa.eu/en/documents/herbal-monograph/final-european-union-herbal-monograph-ginkgo-biloba-l-folium_en.pdf (dostęp 17.12.2023).
List of plants, of which raw materials or herbal preparations can be used in dietary supplements, https://bibliotekanauki.pl/articles/71366.pdf (dostęp 17.12.2023).
Czigle S., Tóth J., Jedlinszki N., Háznagy-Radnai E., Csupor D., Tekeľová D., Ginkgo biloba Food Supplements on the European Market – Adulteration Patterns Revealed by Quality Control of Selected Samples, Planta Medica, 2018, 84(6–7), s. 475–482.
Fransen H.P., Pelgrom S.M., Stewart-Knox B., de Kaste D., Verhagen H., Assessment of health claims, content, and safety of herbal supplements containing Ginkgo biloba, Food Nutrition Research, 2010, 54, s. 1–33.
Guidance, Herbal medicines granted a traditional herbal registration, https://www.gov.uk/government/publications/herbal-medicines-granted-a-traditional-herbal-registration-thr/herbal-medicines-granted-a-traditional-herbal-registration (dostęp 17.12.2023).
Guidance on Sources of Evidence of Traditional Use for applications for Traditional Herbal Medicinal Products, 2014, https://assets.publishing.service.gov.uk/media/5fef196de90e0776a0d9cdaa/sources_of_evid ence_to_show_traditional_use_and_safe-
ty.pdf (dostęp 17.12.2023).
Department of Health & Human Services, 2012, https://www.fda.gov/media/169555/download (dostęp 17.12.2023).
Nguyen T., Alzahrani T., Ginkgo Biloba, StatPearls [Internet], StatPearls Publishing, Treasure Island (FL), 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK541024/(dostęp 17.12.2023).
Hort J., O’Brien J.T., Gainotti G., Pirttila T., Popescu B.O., Rektorova I., Sorbi S., Scheltens P., EFNS Scientist Panel on Dementia. EFNS guidelines for the diagnosis and management of Alzheimer’s disease, European Journal Neurology, 2010, 17(10), s. 1236–1248.
Rabins P., Rovner B.W., Rummans T., Schneider L.S., Tariot P.N., Guideline Watch (October 2014): Practice Guideline for the Treatment of Patients With Alzheimer’s Disease and Other Dementias, Focus (American Psychiatric Publishing), 2017, 15(1), s. 110–128.
Dementia: Assessment, management and support for people living with dementia and their carers, National Institute for Health and Care Excellence (NICE), 2018, https://www.nice.org.uk/guidance/ng97 (dostęp 17.12.2023).
Livingston G., Huntley J., Sommerlad A., Ames D., Ballard C., Banerjee S., Brayne C., Burns A., Cohen-Mansfield J., Cooper C., Costafreda S.G., Dias A., Fox N., Gitlin L.N., Howard R., Kales H.C., Kivimäki M., Larson E.B., Ogunniyi A., Orgeta V., Ritchie K., Rockwood K., Sampson E.L., Samus Q., Schneider L.S., Selbæk G., Teri L., Mukadam N., Dementia prevention, intervention, and care: 2020 report of the Lancet Commission, Lancet, London, England, 2020, 396, s. 413–446.
Ihl R., Frölich L., Winblad B., Schneider L., Burns A., Möller H.J., WFSBP Task Force on Treatment Guidelines for Alzheimer’s Disease and other Dementias. World Federation of Societies of Biological Psychiatry (WFSBP) guidelines for the biological treatment of Alzheimer’s disease and other dementias, World Journal Biological Psychiatry, 2011, 12(1), s. 2–32.
Chen YX., Liang N., Li X.L., Yang S.H., Wang Y.P., Shi N.N., Diagnosis and Treatment for Mild Cognitive Impairment: A Systematic Review of Clinical Practice Guidelines and Consensus Statements, Frontiers Neurology, 2021, 12(12), 719849.
Lis-Święty A., Recent advances in the workup and management of Raynaud phenomenon, Polish Archives Internal Medicine, 2019, 129, s. 798–808.
Langguth B., Kleinjung T., Schlee W., Vanneste S., De Ridder D., Tinnitus Guidelines and Their Evidence Base, Journal of Clinical Medicine, 2023, 12(9), s. 3087.
Saper R.B., Clinical use of Ginkgo biloba, www.UpToDate, https://pro.uptodatefree.ir/Show/1387 (dostęp 17.12.2023)
Kurdupski M., Rynek reklamy telewizyjnej w marcu spadł o 3 proc. Polsat na czele wpływów, TVN24 w dół o 45 proc., 2022, https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/rynek-reklamy-telewizyjnej-marzec-2022-lider-polsat-ferrero (dostęp 17.12.2023).
Ustawa z dnia 7 kwietnia 2022 r. o wyrobach medycznych, rozdz. 12, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20220000974/U/D20220974Lj.pdf (stan na dzień 17 grudnia 2023 r.).
Redakcja mgr.farm., KRSiO: raport „Suplementy diety – percepcja i komunikacja”, 2015, https://mgr.farm/aktualnosci/krsio-raport-suplementy-diety-percepcja-i-komunikacja/ (dostęp 17.12.2023).
Daraz L., Morrow A.S., Ponce O.J., Beuschel B., Farah M.H., Katabi A., Alsawas M., Majzoub A.M., Benkhadra R., Seisa M.O., Ding J.F., Prokop L., Murad M.H., Can Patients Trust Online Health Information? A Meta-narrative Systematic Review Addressing the Quality of Health Information on the Internet, Journal General Internal Medicine, 2019, 34(9), s. 1884–1891.
Pobrania
Sklep wydawnictwa:
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 148
Liczba cytowań: 0
