Tadeusz Smoleński (1884–1909): A Pioneer of Polish Egyptology
DOI:
https://doi.org/10.12775/EtudTrav.37.002Słowa kluczowe
history of science, Central Europe, history of Polish Egyptology, Austro-Hungarian Empire, Smoleński Tadeusz SamuelAbstrakt
The Polish scholar Tadeusz Smoleński is worthy of remembrance by the international scientific community, particularly in light of the commemorated in 2024 140th anniversary of his birth. Pursuing his studies at the Jagiellonian University in Kraków, Smoleński developed an interest in Egyptology while convalescing in Egypt. This interest led him to become one of the pioneers of Egyptian archaeology in East Central Europe. In Cairo he undertook rigorous studies under the tutelage of the renowned French Egyptologist Gaston Maspero, rapidly attaining remarkable outcomes and formulating a future academic career. He translated ancient Egyptian texts, published scientific articles and prepared a doctoral dissertation while initiating excavation work assigned to him as a citizen of the Austro-Hungarian Empire. Moreover, he demonstrated an interest in the ethnography of the region as well as contemporary political events in the Middle East. However, he suffered a sudden relapse of his illness, necessitating his return to Kraków, where he died at the young age of 25.
Bibliografia
Babraj, K., Szymańska, H. 2000: Bogowie starożytnego Egiptu/The gods of Ancient Egypt, Kraków
Babraj, K., Szymańska, H. (Eds) 2001: Mummy. Results of Interdisciplinary Examination of the Egyptian Mummy of Aset-iri-khet-es from the Archaeological Museum in Cracow, Kraków
Bierbrier, M.L. (Ed.) 2019: Who Was Who in Egyptology, London
Czerny, E., Navratilová, H. 2021: The Empire of Austria-Hungary and the Republic of Austria, [in:] Bednarski, A., Dodson, A., Ikram, S. (Eds), A History of World Egyptology, Cambridge, 259–286
Gąsiorowski, S.J. 1948: Badania polskie nad sztuką starożytną. Relacje podróżników-kolekcjonerstwo-badania naukowe, Kraków, 36–37
Gonzálvez, L.M., Belmonte, C., Taulé, M., Gomaà, F., Huber, B., Gamarra, A. 2009: Trabajos de la Universidad de Tübingen en Kom al-Ahmar/Sharuna. La participación del Museu Egipci de Barcelona en el año 2006, TdE 5/1, 265–275
Grodziska, K. 2000: Smoleński Tadeusz Samuel (1884–1909), [in:] Polski Słownik Biograficzny, Vol. 39, Kraków, 274–276
Győry, H. 2007: The Story of the Gamhud Excavations, [in:] Goyon, J.-C., Cardin, Ch. (Eds), Proceedings of the Ninth International Congress of Egyptologists, Grenoble 6–12 septembre 2004, Vol. I, OLA 150, Leuven, 907–917
Irsay-Nagy, B.J. 2003: Egyiptomi Gyűjtemény. A Szépművészeti Múzeum, Budapest
Jánosi, P. 1997: Österreich vor den Pyramiden. Die Grabungen Hermann Junkers im Auftrag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften in Wien bei der Großen Pyramide in Giza, SAWW 648, Vienna
Kóthay, K.A. 2020: A Gamhudi koporsók és múmiadíszek. Egy egyiptomi temető leletei a Szépművészeti Múzeumban, Budapest
Majewska, A. 1999: “Wątek egiptologiczny” w życiorysie Mieczysława Genusza, Światowit 1/42, Fasc. A, 77–83
Maspero, G. 1910: Thadée Smolenski (1884–1909), ASAE 10, 91–96
McEwan, D. 1982: Habsburg als Schutzmacht der Katholiken in Ägypten: Kurzfassung der Studie über das österreichische Kirchenprotektorat von seinen Anfängen bis zu seiner Abschaffung im Jahre 1914, SÖKK 3, Wiesbaden
Muc, A. 2008: Architektura monastyczna na terenie Egiptu, Kraków
Partyka, J. 1985: La contribution de Thadée Smolenski dans les recherches sur la topographie de l’Égypte copte, [in:] Orlandi, T., Wisse, F. (Eds), Acts of the Second International Congress of Coptic Studies. Roma, 22–26 September 1980, Roma, 256–259
Pilecki, J. 1960: Tadeusz Samuel Smoleński, pionner de l’égyptologie polonaise (1884–1909), FolOr 2, 231–248
Polacy nad Nilem: http://polacynadnilem.uw.edu.pl/ (accessed June 21, 2024)
Reid, D.M. 2003: Whose Pharaohs? Archaeology, Museums, and Egyptian National Identity from Napoleon to World War I, Cairo
Satzinger, H. 1994: Das Kunsthistorisches Museum in Wien. Die ägyptisch-orientalische Sammlung, Mainz a/Rhein
Schenkel, W., Gomaà, F. 2004: Scharuna I. Der Grabungsplatz. Die Nekropole. Gräber aus der Alten-Reichs-Nekropole, Mainz a/Rhein
Smoleński, T. 1906: O dzisiejszym stanie badań egiptologicznych (Etat actuel des recherches égyptologiques), Bulletin International de l’Académie des Sciences de Cracovie, Classe d’histoire et de philosophie 6–7, 65–84
Smoleński, T. 1907a: Austro-węgierskie wykopaliska w Górnym Egipcie 1907 roku, Sprawozdania z czynności i posiedzeń Akademii Umiejętności w Krakowie 12/6, 19–20
Smoleński, T. 1907b: Lud górno-egipski, Lud. Kwartalnik Etnograficzny 13, 1907, 267–281
Smoleński, T. 1912: Północne ludy morskie za Ramzesa II i Minefty, Rozprawy Akademii Umiejętności w Krakowie 55, Kraków, 235–269
Smoleński, T. 1915: Les peuples septentrionaux de la mer sous Ramsès II et Minéphtah, ASAE 15, 49–93
Stachowska, K. 1972: Wkład Akademii Umiejętności w początki polskich badań wykopaliskowych w Egipcie w latach 1906–1914, Rocznik Biblioteki PAN w Krakowie 18, 93–148
Stachowska, K. 1988: Z egipskiego ‘Dziennika’ Tadeusza Smoleńskiego. (Dwie kampanie wykopaliskowe), Rocznik Biblioteki PAN w Krakowie 33, 59–147
Stachowska, K. 1990: Zu den Anfängen des Interesses an Ägypten in Polen. Tadeusz Smoleński (1884–1909) und seine Nachfolger, [in:] Kluwe, E., Ritoók, Z., Śliwa, J. (Eds), Zur Geschichte der klassischen Altertumswissenschaft der Universitäten Jena, Budapest-Kraków-Jena, 105–143
Szépművészeti Múzeum Budapest: https://www.mfab.hu/collections/egyptian-art/ (accessed June 21, 2024)
Śladami polskich pionierów: https://ma.krakow.pl/tour/sladami-polskich-pionierow-badanstarozytnego-egiptu/ (accessed June 21, 2024)
Śliwa, J. 2002: Tadeusz Smoleński und die österreichisch-ungarischen Ausgrabungen in Scharuna und Gamhud (1907–1908), [in:] Bács, T.A. (Ed.), A Tribute to Excellence. Studies offered in Honour of Ernö Gall, Ulrich Luft, Lászlo Török, StudAeg XVII, Budapest, 435–442
Śliwa, J. 2019: Smoleński Tadeusz Samuel (1884–1909), [in:] Starożytny Egipt oczami Polaków. Słownik biograficzny egiptologów, archeologów i badaczy pokrewnych dziedzin, podróżników i kolekcjonerów oraz literatów i malarzy zafascynowanych przeszłością i teraźniejszością Egiptu, Kraków, 280–281
Śliwa, J. 2021: Poland, [in:] Bednarski, A., Dodson, A., Ikram, S. (Eds), A History of World Egyptology, Cambridge, 344–353
Śliwa, J., Zinkow, L. (Eds) 2010: Tadeusz Smoleński 1884–1909. Pisma naukowe i publicystyczne, Kraków
Thompson, J. 2015: Wonderful Things. A History of Egyptology, Vol. 2: The Golden Age: 1881–1914, Cairo-New York, 180–182
Vatikiotis, P.J. 1991: The History of Modern Egypt. From Muhammad Ali to Mubarak, London
Vörös, G. 2007: Egyptian Temple Architecture. 100 Years of Hungarian Excavations in Egypt, 1907–2007, Budapest
Vörös, G. 2008: Osztrák-Magyar Monarchia Régészeti Missziója Egyiptomban (1907–1908): Surányi Back Fülöp (1862–1958) öröksége Sharuna-Gamhud. The Archaeological Mission of the Austro-Hungarian Monarchy in Egypt 1907–1908: The Legacy of Philip Back de Surány 1862–1958, Budapest
Wessetzky, V. 1977: Reliefs aus dem Tempel Ptolemaios I in Kom el-Ahmar-Sharuna in der Budapester und Wiener Sammlung, MDAIK 33, 133–141
Zinkow, L. 2009: Pierwszy polski przekład starożytnego tekstu egipskiego, PrzegOr 1/2, 3–8
Zinkow, L. 2020: Egypt in the Early 20th Century in the Light of Newspaper Essays of Tadeusz Smoleński, Perspektywy Kultury / Perspectives on Culture 31/4, 9–28
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Joanna Popielska-Grzybowska, Leszek Zinkow
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 176
Liczba cytowań: 0
