Od dyplomacji do konfrontacji. Z genezy sowieckiej agresji na Finlandię w 1939 r.
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2019.3.07Słowa kluczowe
Finlandia, bezpieczeństwo, polityka neutralności, pakt Ribbentrop-Mołotow, agresja, wojna zimowa, ekspansja sowieckaAbstrakt
Finlandia była jednym z europejskich mniejszych państw opierających swoje bezpieczeństwo na systemie Ligi Narodów, jak też układach regionalnych. Starała się nade wszystko utrzymywać poprawne stosunki ze Związkiem Sowieckim, oparte na traktacie pokojowym z Tartu z 1920 r. Broniła się przed podejmowanymi przez Moskwę próbami osłabienia jego ustaleń, narzucenia rozwiązań ograniczających jej suwerenność. Takimi najdalej idącymi były żądania terytorialne, jak też zgody na rozmieszczenie na terytorium kraju garnizonów Armii Czerwonej, celem jakoby wzmocnienia jego bezpieczeństwa. W warunkach dokonanego przez Sowiety i III Rzeszę podziału stref wpływów (pakt Ribbentrop-Mołotow) skończył się etap presji dyplomatycznej, zaczęła otwarta agresja.
Bibliografia
Bałaszow Je.A., Stiepakow W.N., Linia Mannerheima i sistiema finskoj dołgowriemiennoj fortifikacyi na karelskom pierieszejkie, Sankt Pietierburg 2000.
Barysznikow W.N., Ot prochładnogo mira k zimniej wojnie: Wostocznaja politika Finlandii w 1930-je gody, Sankt Pietierburg 1997.
Batowski H., Rok 1940 w dyplomacji europejskiej, Poznań 1981.
Bohlen Ch.E., Witness to History. 1929–1969, London 1973.
Churchill W.S., Druga wojna światowa, t. I, ks. 2, tłum. z ang. K.F. Rudolf, Gdańsk 1995.
Czechowski J., Wojna zimowa w ocenie fińskich historyków, „Dzieje Najnowsze” 2009, nr 3.
Dębski S., Między Berlinem a Moskwą. Stosunki niemiecko-sowieckie 1939–1941, Warszawa 2003.
Edwards R., White Death. Russia’s War on Finland 1939–40, London 2006.
Filippow K., Majniła. W diebriach łży, www.rkka.ru/analus/mainila2.htm (dostęp: 18 IV 2018).
Gor’kow Ju.A., Kreml. Stawka. Giensztab, Twer 1995.
Historia dyplomacji polskiej, t. V, red. W. Michowicz, Warszawa 1999.
Kastory A., Finlandia w polityce mocarstw 1939–1940, Kraków 1993.
Klinge M., Bałtycki świat, tłum. z fiń. J. Suchoples, Helsinki 1998.
Kołłontaj A.M., Dipłomaticzeskije dniewniki 1922–1940, t. II, Moskwa 2001.
Kornat M., Polityka zagraniczna Polski 1938–1939. Cztery decyzje Józefa Becka, Gdańsk 2012.
Materski W., Problem rozgraniczenia Sowietów z Finlandią 1917–1922, „Dzieje Najnowsze” 2018, nr 4.
Mierieckow K., Pół wieku w mundurze, tłum. z ros. C. Czarnogórski, F. Czuchrowski, Warszawa 1971.
Paasikivi J.K., Am Rande einer Supermacht. Behauptung durch Diplomatie, red. G. Uexküll, Hamburg 1966.
Pullat R., Stosunki polsko-fińskie w okresie międzywojennym, tłum. z fiń. M. Galińska, Warszawa 1998.
Roberts J., Sfiery wlijanija i sowietskaja wnieszniaja politika w 1939–1945 gg.: Idieologija, rascziot i improwizacyia, „Nowaja i nowiejszaja istorija” 2001, nr 5.
Vihavainen T., Stalin i finy, tłum. z fiń. N.A. Kowalenko, Sankt Pietierburg 2000.
Sierpowski S., Liga Narodów. Powstanie, organizacja i zasady działania, Poznań 1984.
Şişcanu I., Şişcanu D., Pretenţiile teritoriale ale URSS faţă de Finlanda în anii 1938–1939, „Analele Ştiinţifice” 2009, t. V.
Sołonin M., 25 czerwca. Głupota czy agresja?, tłum. z ros. J. Redlich, Poznań 2011.
Strany Bałtii i Rossija: obszczestwa i gosudarstwa, red. D.Je. Furman, E.G. Zadorożniuk, Moskwa 2002.
Suomi J., Talvisodan tausta. Neuvostolitto Suomen ulkopolitikkas. 1937–1939, Helsinki 1973.
Sztemienko S.M., Gienieralnyj sztab w gody wojny, Moskwa 1968.
Tanner V., The Winter War. Finland against Russia 1939–1940, Stanford 1957.
Zimniaja wojna 1939–1940, kn. 1: Politiczeskaja istorija, red. O.A. Rżeszewskij, O. Vehviläinen, Moskwa 1999.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 505
Liczba cytowań: 0
