Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Dzieje Najnowsze

„Giełdy” robotnicze w Imperium Rosyjskim jako fenomen rewolucji 1905 roku
  • Strona domowa
  • /
  • „Giełdy” robotnicze w Imperium Rosyjskim jako fenomen rewolucji 1905 roku
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 51 Nr 1 (2019) /
  4. Studia i artykuły

„Giełdy” robotnicze w Imperium Rosyjskim jako fenomen rewolucji 1905 roku

Autor

  • Aleksander Łaniewski Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

DOI:

https://doi.org/10.12775/DN.2019.1.01

Słowa kluczowe

„giełda” robotnicza, rewolucja 1905 roku, Imperium Rosyjskie, prawo do miasta, ruchy społeczne

Abstrakt

W artykule po raz pierwszy w polskiej historiografii została poddana analizie kwestia „giełd” robotniczych w okresie rewolucji 1905 r. w zachodnich częściach Imperium Rosyjskiego. Na podstawie wspomnień, materiałów archiwalnych oraz opracowań autor opisuje praktykę polityczną rewolucjonistów w postaci masowych zgromadzeń miejskich oraz „okupacji” przestrzeni publicznej. Ponadto zwraca uwagę na lokalizacje oraz polityczne zabarwienie „giełd” robotniczych, których charakter oraz zasady funkcjonowania rozpatrywane są przez pryzmat badań nad nowoczesnymi ruchami społecznymi oraz koncepcję „prawo do miasta”.

 

The article is the first analysis in historiography of the issue of workers’ “exchanges” (birzhas) during the revolution of 1905 in western parts of the Russian Empire. On the basis of memories, archival materials and studies, the author analyses the political practice of revolutionaries in the form of mass urban meetings and the “occupation” of public space. In addition, attention is paid to the location and political colouring of the “exchanges”, whose character and operating principles are examined through the prism of research into modern social movements and the concept of “the right to the city”.

Biogram autora

Aleksander Łaniewski - Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Aleksander Łaniewski – dr nauk humanistycznych w zakresie historii, adiunkt w Pracowni Historii Europy Wschodniej i Studiów nad Imperiami XIX i XX wieku Instytutu Historii PAN. Zainteresowania: historia anarchizmu w Europie Wschodniej XIX/XX w., problematyka pamięci w ruchu anarchistycznym, rewolucja 1905 r.; najnowsza historia społeczno-polityczna Białorusi, polityka historyczna na Białorusi. Najważniejsze publikacje: „Помнить – значит бороться!” Uwagi na marginesie pamięci anarchistów, w: Pamięć imperiów w Europie Wschodniej – teoretyczne konteksty i porównania, red. A. Nowak, M. Wojnar, Kraków 2015, s. 103–125; O czym pamięta Białoruś? Katalog białoruskiej pamięci, w: Pamięć imperiów w Europie Wschodniej – teoretyczne konteksty i porównania, red. A. Nowak, M. Wojnar, Kraków 2015, s. 247–280; „Najwierniejsza z wiernych” – życie i poglądy Izy Zielińskiej (1863–1934), w: Studia z dziejów anarchizmu (2). W dwusetlecie urodzin Michaiła Bakunina, red. R. Skrycki, Szczecin 2016, s. 169–201.

Bibliografia

Castells M., The City and the Grassroots. A Cross-Cultural Theory of Urban Social Movements, Berkeley–Los Angeles 1983.

Chodak J., Okupacja przestrzeni publicznej jako taktyka współczesnych ruchów protestu, „Przestrzeń Społeczna” 2016, nr 1, s. 74–101.

Chodak J., Walka bez przemocy w strategii ruchów rewolucyjnych na przełomie XX i XXI wieku, w: Opór – Protest – Wykroczenie, red. J. Wach, Ł. Janicki, Lublin 2015, s. 101–111.

Harvey D., Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, tłum. A. Kowalczyk i in., Warszawa 2012.

Harvey D., Rebel Cities. From the Right to the City to the Urban Revolution, London–New York 2012.

Jałowiecki B., Polityka miejska a prawo do miasta, „Zoon Politikon” 2013, nr 4, s. 95–108.

Juris J.S., Reflections on #Occupy Everywhere: Social media, public space, and emerging logics of aggregation, „American Ethnologist” 2012, t. XXXIX, nr 2, s. 259–279.

Korzec P., Pół wieku dziejów ruchu rewolucyjnego Białostocczyzny 1864–1914, Warszawa 1965.

Kowalczyński K.R., Łódź 1905. Kulisy rewolucji, Łódź 2017.

Lefebvre H., Le droit à la ville, Paris 1968.

Lefebvre H., Prawo do miasta, tłum. E. Majewska, Ł. Stanek, „Praktyka Teoretyczna” 2012, nr 5, s. 183–197.

Lefebvre H., Reflections on the Politics of Space, w: State, Space, World. Selected Essays, Minneapolis–London.

Mark B., Proletariat żydowski w okresie strajków ekonomicznych w lutym–marcu–kwietniu 1905 r., „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1956, nr 19–20, s. 3–37.

Mitchell W.J.T., Image, Space, Revolution: The Arts of Occupation, „Critical Inquiry” 2012, t. XXXIX, nr 1, s. 8–32.

Piasecki H., Żydowska organizacja PPS, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1978.

Piskozub P., Davida Harveya koncepcja prawa do miasta. Pomiędzy odzyskiwaniem a przebudową wielkich aglomeracji, „Przegląd Administracji Publicznej” 2013, nr 2, s. 20–34.

Pluciński P., Miejskie (r)ewolucje. Radykalizm retoryki a praktyka reformy, „Praktyka Teoretyczna” 2013, nr 3 (9), s. 133–157.

Polletta F., „Free spaces” in collective action, „Theory and Society” 1999, t. XXVIII, nr 1, s. 1–38.

Routledge P., Our resistance will be as transnational as capital: Convergence space and strategy in globalising resistance, „GeoJournal” 2000, t. LII, nr 1, s. 25–33.

Routledge P., Terrains of Resistance. Nonviolent Social Movements and the Contestation of Place in India, Westport 1993.

Sassen S., The Global Street: Making the Political, „Globalizations” 2011, t. VIII, nr 5, s. 573–579.

Sbicca J., Perdue R.T., Protest Through Presence: Spatial Citizenship and Identity Formation in Contestations of Neoliberal Crises, „Social Movement Studies” 2014, t. XIII, nr 3, s. 309–327.

Shtakser I., Pale of the Settlement Working-Class Jewish Youth and Adoption of Revolutionary Identity During the 1905 Revolution, „The Carl Beck Papers in Russian and East European Studies” 2009, nr 2001.

Szpak A., Prawo do miasta jako nowy kierunek rozwoju miast, „Studia Miejskie” 2017, t. XV, s. 177–188.

–1905. Революционное движение в России в докладах министра Муравьева, с пред. Л. Мартова, Спб [б.г.].

Академический толковый словарь русского языка, t. I: А–ВИЛЯТЬ, ред. Л.П. Крысин, Москва 2016.

Баранченко В., Гавен, Москва 1967.

Бунд в Беларуси. 1897–1921. Документы и материалы, cост. Э.М. Савицкий, Минск 1997.

Бунд. Документы и материалы. 1894–1921 гг., cост. Ю. Амиантов [и др.], Москва 2010.

Власть и общество в Первой российской революции 1905–1907 гг. документальные свидетельства, сост., ред. и предисл. А.П. Неконорова, П.Ю. Савельев, Москва 2017.

Герцен и Запад, ред. С.А. Макашин, Л.Р. Ланской, Москва 1985.

Гісторыя ХХ стагоддзя ва ўспамінах гарадзенцаў, рэд. В. Рудніка [і інш.], Гродна–Мінск 2010.

Дамье В., История анархо-синдикализма. Краткий очерк, Москва 2010.

Захарова Е.Ю., Мужские квартальные сообщества Тбилиси: структура и функционирование. (Диссертация на соискание ученой степени кандидата исторических наук), Санкт-Ретербург 2017.

Ланеўскі А., „Рабочыя біржы” ў Расійскай Імперыі пачатку XX ст. як прататып канцэпцыі „прaва на горад”, w: Grodnae et orbi. Гарадскія супольнасці і гарадское асяроддзе XIV-XX ст. Матэрыялы міжнароднай навуковай канферэнцыі (Гародня, 4–5 лістапада 2017 г.), рэд. А. Радзюка, В. Галубовіча, Мінск 2018, s. 236–248.

Майзель Л.Н., 1905–1907 гг. на Беларусі. Хроніка падзей, Менск 1934.

Рафес М., Очерки по истории Бунда, Москва 1923.

Романова І., Пасляваенны яўрэйскі Бабруйск, „Беларускі Гістарычны Агляд” 2016, t. XXIII, z. 1–2 (44–45), s. 105–131.

Россия в 1905–1907 гг. Энциклопедия, ред. В.В. Журавлев, Москва 2016.

Dzieje Najnowsze

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2019-06-01

Jak cytować

1.
ŁANIEWSKI, Aleksander. „Giełdy” robotnicze w Imperium Rosyjskim jako fenomen rewolucji 1905 roku. Dzieje Najnowsze [online]. 1 czerwiec 2019, T. 51, nr 1, s. 5–28. [udostępniono 6.2.2023]. DOI 10.12775/DN.2019.1.01.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 51 Nr 1 (2019)

Dział

Studia i artykuły

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 167
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Newsletter
Wypisz się

Język / Language

  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

„giełda” robotnicza, rewolucja 1905 roku, Imperium Rosyjskie, prawo do miasta, ruchy społeczne
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa