Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Dzieje Najnowsze

W obliczu kataklizmu. Zabezpieczenie zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie przed pierwszą i drugą wojną światową
  • Strona domowa
  • /
  • W obliczu kataklizmu. Zabezpieczenie zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie przed pierwszą i drugą wojną światową
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 49 Nr 1 (2017) /
  4. Studia i artykuły

W obliczu kataklizmu. Zabezpieczenie zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie przed pierwszą i drugą wojną światową

Autor

  • Diana Błońska Kraków

DOI:

https://doi.org/10.12775/DN.2017.1.02

Słowa kluczowe

I wojna światowa, II wojna światowa, ochrona zbiorów, Muzeum Narodowe w Krakowie, Feliks Kopera, Kraków, muzealnictwo

Abstrakt

Zabezpieczenie zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie na wypadek konfliktu zbrojnego nie było do tej pory przedmiotem naukowego opracowania. W niniejszym artykule autorka koncentruje się na ochronie zabytków podczas I i II wojny światowej. Krakowskie Muzeum Narodowe jest niezwykle ciekawym przykładem, gdyż w obydwu przypadkach odpowiedzialność spoczywała na tej samej osobie – długoletnim dyrektorze instytucji – Feliksie Koperze. Za pierwszym razem jego decyzje były efektem pomysłowości, a później umiejętności wyciągania wniosków z własnych doświadczeń. W obydwu sytuacjach wynikały z niezwykłej determinacji i odpowiedzialności za powierzoną mu bezcenną kolekcję oraz zbyt ogólnych i w żadnym razie niewystarczających wytycznych władz zwierzchnich w tym zakresie.

 

Facing Disaster. Protection of the art collection of the National Museum in Krakow before the First and the Second World War

Protection of the art collection of the National Museum in Krakow in case of armed conflict has not yet been the subject of scientific study. In this article, the author focuses on the protection of monuments during the First and the Second World War.

The National Museum in Krakow is an extremely interesting example, because in both cases responsibility rests with the same person – the longtime director of the institution, Feliks Kopera. At first, his decisions were the result of ingenuity and, later the ability to draw conclusions from personal experience. In both cases, it was the result of extraordinary determination and responsibility for priceless collections entrusted to him and the guidance provided to him be higher authorities that was insufficient and too general.

Biogram autora

Diana Błońska - Kraków

Diana Błońska – mgr, kustosz w Muzeum Narodowym w Krakowie, kierownik Archiwum MNK, doktorantka w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, współpracownik Polskiego Słownika Biograficznego. Jest autorką artykułów poświęconych historii Muzeum Narodowego w Krakowie i dziejom muzealnictwa pierwszej połowy XX wieku.

Bibliografia

Bartel Z., Zachowanie się ludności cywilnej przed napadem podczas napadu lotniczego i po napadzie, Warszawa 1936.

Bernaś-Kostynowicz A., Społeczeństwo polskie w wojnie obronnej 1939. Współdziałanie ludności cywilnej w wojskiem w okresie zagrożenia i działań wojennych, Warszawa 1988.

Błońska D., Feliks Kopera (1871–1952). Menadżer kultury, naukowiec i dydaktyk. W 60. rocznicę śmierci, „Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie. Seria Nowa” 2012, t. V, s. 313–331.

Błońska D., O Muzeum Narodowym w Krakowie w czasie drugiej wojny światowej, „Klio” 2014, t. XXVIII, s. 85–128.

Brzoza Cz., Kraków polityczny, w: Kraków w latach 1918–1939, seria: „Dzieje Krakowa”, s. IV, red. J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Kraków 1997, s. 145–148.

Bujniewicz I., Ogólne zasady wycofania i rozmieszczenia mienia i ludzi na wypadek wojny z Niemcami w okresie międzywojennym, „Przegląd Kwatermistrzowski” R. XIII, 1962, z. 2, s. 105–109.

Gumowski M., Wspomnienia numizmatyka, Kraków 1965.

„Hołd pruski” w Zamościu – wojenne dzieje obrazu. Ze wspomnień Eugeniusza Tora, oprac. do druku Z. Żygulski jun., „Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie. Seria Nowa” 1999, t. I, s. 129–139.

Jarocki R., Rozmowy z Lorentzem, Warszawa 1981.

Kocójowa M., „Pamiątkom ojczystym ocalonym z burzy dziejowej”. Muzeum Emeryka Hutten-Czapskiego (Stańków–Kraków), Kraków 1978.

Kolmasiak M., „Król żandarmów”. Biografia Walentego Wójcika przybocznego marszałka Piłsudskiego, Radomsko 2013.

Kopera F., Buczkowski K., Losy zabytków artystycznych Krakowa, w: Kraków pod rządami wroga 1939–1945, red. J. Dąbrowski, Kraków 1946, s. 47–65.

Kopera F., Sprawozdanie Dyrekcyi Muzeum Narodowego w Krakowie za rok 1914/15, Kraków 1916.

Kopff A., Muzeum Narodowe w Krakowie. Historia i zbiory, Kraków 1962.

Krzyżanowski W., Krótki podręcznik z zakresu obrony przeciwlotniczo-gazowej do użytku pracowników kolejowych członków poznańskiego okręgu kolejowego L.O.P.P., Poznań 1938.

Lewicki S., Wobec grozy wojny powietrznej. Odczyt, Warszawa 1935.

Małecki M.J., W dobie autonomii galicyjskiej (1866–1918), w: Kraków w latach 1796–1918, seria: „Dzieje Krakowa”, t. III, red. J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Kraków 1979, s. 225–394.

Manikowska E., Wielka wojna i zabytki, w: Polskie dziedzictwo kulturowe u progu niepodległości wokół Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, Warszawa 2010, s. 21–92.

Mansfeld B., Muzea na drodze do samoorganizacji. Związek Muzeów w Polsce 1914–1951, Warszawa 2000.

Marecki J., W trosce o archidiecezję. Wytyczne abpa Adama Stefana Sapiehy na wypadek wojny, w: Historia bliższa ludziom. Prace ofiarowane księdzu profesorowi Janowi Kracikowi w 70. rocznicę urodzin, red. E.E. Wróbel, R. Szczurowski, Kraków 2011, s. 285–296.

Matelski D., Losy polskiego dziedzictwa kulturalnego w latach drugiej wojny światowej i po jej zakończeniu w historiografii, „Studia Podlaskie” 2007/2008, t. XVII, s. 299–318.

Matwijów M., Mieczysław Gębarowicz (1893–1984). Uczony i opiekun narodowych dóbr kultury, Warszawa 2013.

Meliński Z., Zapobieganie pożarom w obronie przeciwlotniczej, Warszawa 1935.

„Monumentis Patriae…” Emerykowi Hutten-Czapskiemu w 110. rocznicę śmierci Muzeum Narodowe w Krakowie, red. J. Skorupska, Kraków 2006.

Muzeum Czartoryskich. Historia i zbiory, Kraków 1998.

Nicholas L.H., Grabież Europy. Losy dzieł sztuki w Trzeciej Rzeszy i podczas II wojny światowej, tłum. B. Sławomirska, Kraków 1997.

Nowak J.S., Marian Gumowski i jego spuścizna archiwalna w Muzeum Narodowym w Krakowie, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego” 2013, seria nowa, t. XII (XXIII), s. 163–169.

Pruszyński J., Dziedzictwo kultury Polski. Jego straty i ochrona prawna, t. I, Kraków 2001.

Przygotowanie obronne państwa 1935–1939, cz. 1: Prawo i administracja, seria: „Wojskowe Teki Archiwalne”, t. VI, Warszawa 2014.

Skorupska-Szarlej J., Rejestr pracowników Muzeum Narodowego w Krakowie, cz. 1: Do roku 1950, Kraków 2004.

Skuza C., Wojenne i powojenne losy skarbów narodowych, Toruń 1994.

Sowa A.L., Kraków i krakowskie we wrześniu 1939 roku w świetle historiografii, „Krzysztofory. Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa” 1990, z. 17, s. 7–13.

Staniszewski W., O tych co uratowali „Hołd pruski”, http://www.robertkusmierz.com/zamosc/ zamosc.php?d=wydarzenia&a=hold_pruski (dostęp: 19 IV 2016).

Szyszko-Bohusz A., Wawel pod okupacją niemiecką. Wspomnienia z lat 1939–1945, w: Kraków w latach okupacji 1939–1945. Studia i materiały, Kraków 1949–1957, s. 155–156.

Dzieje Najnowsze

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2017-04-01

Jak cytować

1.
BŁOŃSKA, Diana. W obliczu kataklizmu. Zabezpieczenie zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie przed pierwszą i drugą wojną światową. Dzieje Najnowsze [online]. 1 kwiecień 2017, T. 49, nr 1, s. 27–53. [udostępniono 26.3.2023]. DOI 10.12775/DN.2017.1.02.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 49 Nr 1 (2017)

Dział

Studia i artykuły

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 181
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

I wojna światowa, II wojna światowa, ochrona zbiorów, Muzeum Narodowe w Krakowie, Feliks Kopera, Kraków, muzealnictwo
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa