Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Dzieje Najnowsze

Sowiecka grupa dywersyjno–wywiadowcza „Arsenał” i jej działalność na ziemiach polskich (październik 1944–styczeń 1945)
  • Strona domowa
  • /
  • Sowiecka grupa dywersyjno–wywiadowcza „Arsenał” i jej działalność na ziemiach polskich (październik 1944–styczeń 1945)
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 48 Nr 2 (2016) /
  4. Studia i artykuły

Sowiecka grupa dywersyjno–wywiadowcza „Arsenał” i jej działalność na ziemiach polskich (październik 1944–styczeń 1945)

Autor

  • Jerzy Bednarek Łódź

DOI:

https://doi.org/10.12775/DN.2016.2.04

Słowa kluczowe

NKWD, NKGB, ZSRS, USRS, 1 Front Białoruski, Armia Ludowa, 25 pp AK, Armia Krajowa, Narodowe Siły Zbrojne, druga wojna światowa, istriebitielnyje bataliony, grupy operacyjno–czekistowskie, grupy dywersyjno–wywiadowcze, agentura, dywersja, Końskie

Abstrakt

The Soviet Sabotage–Intelligence Group „Arsenal” and Its Activity on Polish Lands (October 1944–January 1945)

The article deals with the activity of a special sabotage–Intelligence group of the Soviet NKGB, working under the cryptonym „Arsenal” and dropped in Central Poland in the autumn of 1944. The group’s fundamental task consisted of destroying „means of communication deployed by the opponent for transporting equipment, people, and ammunition” along the Łódź– Końskie rail line and the Piotrków Trybunalski–Radom arterial road. The realization of this task was considered strategic for an offensive of the 1st Belorussian Front. The article is based on 14 volumes of the „Arsenal” group documentation in the archive of the SBU State Archives in Kyiv. The documents in question include, i.a. personal files of agents working for the Ukrainian NKGB, who formed the group in question, and detailed operation material pertaining to its activity, including plans, dispatches, cryptograms, accounts, and reports by group members. These vast and unique sources make it possible to reconstruct the sabotage and Intelligence work performed by the concrete special group, including the disclosure of the personal data of its agents. In addition — and this is of particular importance — they facilitate following the specificity of the arrangement and organization of Soviet sabotage groups during the end stage of the war, when responsibility for their activity lay with the 4th Department of the NKGB. It is specifically interesting that the preserved material shows also the actual attitude of the Soviet authorities towards the Polish military Underground (both communist and pro–independence). Such documents unquestionably allow us to confront and supplement our state of knowledge about the scale of the sabotage and the methods deployed by the Soviet special services in occupied Poland during the Second World War.

Bibliografia

lat współpracy archiwalno–historycznej. Polska i Ukraina w latach trzydziestych–czterdziestych XX wieku, oprac. M. Majewski, Warszawa 2011.

Arkuszyński A., Przeciw dwóm wrogom, Łódź 1995.

Burza–Karliński S., W burzy dziejowej. Wspomnienia 1939–1945, Wrocław 2005.

Furmańczyk H., Szumiały knieje lotnikom, Częstochowa 1990 (mps).

Garas J. B., Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942–1945, Warszawa 1971.

Gołębiowski „Krak” D., „Burza” nad Czarną. Z dziejów 25 Pułku Piechoty Ziemi Piotrkowskiej, Warszawa 1972.

Grupa desantowa „Nitra”, „Z Pola Walki” 1966, nr 23 (284).

Instytut Pamięci Narodowej — Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Informacja o działalności 1 stycznia 2014 r.–31 grudnia 2014 r., Warszawa 2015.

Kałmucki Korpus Kawalerii. Zbrodnie popełnione na ziemiach polskich w 1944 r. w dokumentach SB, oprac. R. Sodel, Lublin 2011.

Kołakowski P., NKWD i GRU na ziemiach polskich 1939–1945, Warszawa 2002.

Kołakowski P., Pretorianie Stalina. Sowieckie służby bezpieczeństwa i wywiadu na ziemiach polskich 1939–1945, Warszawa 2010.

Kopa M., Inspektorat Piotrkowski Armii Krajowej w dokumentach i komentarzach, Łódź 2013.

Kopa M., Arkuszyński A., Kępińska–Bazylewicz H., Dzieje 25 pp Armii Krajowej, Piotrków Trybunalski 2009.

Nazarewicz R., Nad Górną Wartą i Pilicą. PPR, GL i AL. w Okręgu Częstochowsko–Piotrkowskim w walce z hitlerowskim okupantem, Warszawa 1964.

Partizanskoje dwiżenije w gody Wielikoj Otieczestwiennoj wojny 1941–1945 gg. Dokumienty i materiały, red. A. Kniazkow, Moskwa 1999.

Pietrow N., Kto rukowodił organami gosbiezopasnosti 1941–1954. Sprawocznik, Moskwa 2010.

Popow A., Diwiersanti Stalina. NKWD w tiłu wraga. Siły osobogo naznaczenija, Moskwa 2008.

Szapował J., Spilna polśko–ukrajinśka robocza hrupa: 16 rokiw isnuwannja i 5 rokiw z Januszem

Kurtykoju, w: idem, Torknutys istoriji, Kyjiw 2013.

Tochman K. A., Słownik biograficzny cichociemnych, t. I, Oleśnica 1994.

Dzieje Najnowsze

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2016-10-01

Jak cytować

1.
BEDNAREK, Jerzy. Sowiecka grupa dywersyjno–wywiadowcza „Arsenał” i jej działalność na ziemiach polskich (październik 1944–styczeń 1945). Dzieje Najnowsze [online]. 1 październik 2016, T. 48, nr 2, s. 75–92. [udostępniono 4.7.2025]. DOI 10.12775/DN.2016.2.04.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 48 Nr 2 (2016)

Dział

Studia i artykuły

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 739
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

NKWD, NKGB, ZSRS, USRS, 1 Front Białoruski, Armia Ludowa, 25 pp AK, Armia Krajowa, Narodowe Siły Zbrojne, druga wojna światowa, istriebitielnyje bataliony, grupy operacyjno–czekistowskie, grupy dywersyjno–wywiadowcze, agentura, dywersja, Końskie
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa