Peryferie stanu wojennego? — casus województwa sieradzkiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2016.1.07Słowa kluczowe
stan wojenny, spór o wykładnię dziejów Polski, historiografia wydarzeniowa, relacje władza–społeczeństwo, represje, opór, podziemie, centrum–peryferie, podziemne społeczeństwo, kontestacyjne działanie zbioroweAbstrakt
Peripheries of Martial Law? — the Case of the Voiovdeship of Sieradz
The presented text intends to describe breakthrough events and processes in the socio–political history of post–war Poland from the viewpoint of terrains located along the peripheries of the chief current of events of the period. The author wondered to what extent could the paradigm of universal resistance against the communist authorities be applied in regions situated outside the prime centres of contestation. In doing so, he transferred his reflections to the reality of the marital law period and the range of the former voivodeship of Sieradz. The point of departure for the ensuing deliberations is a depiction of the specificity of a totally agricultural area, only slightly urbanised, and with no structure of the pre–August opposition. Next, the author considered the period of the ”Solidarity Revolution” in those terrains, and, finally, concentrated his attention on analysing phenomena that can be regarded as a symptom of social resistance against the governance of the Military Council of National Salvation (WRON). The text ends with an attempt at a balance sheet of the described phenomena, conducted with the help of the social sciences, i.e. the conception of “group contestation”.
Bibliografia
Błasiak W., Centra i peryferie ruchów chłopskich w Polsce 1980–1981, w: Studia nad ruchami społecznymi, t. II, red. P. Marciniak, W. Modzelewski, War szawa 1987.
Błasiak W., Centra i peryferie masowego ruchu pracowniczego w Polsce 1980–1981, w: Studia nad ruchami społecznymi, red. E. Lewicka–Banaszak, P. Marciniak, W. Modzelewski, Warszawa 1987.
Brzechczyn K., Stan wojenny w syntezach dziejów PRL. Próba analizy historiograficznej, w: Stan wojenny. Fakty, hipotezy, interpretacje, red. A. Czwołek, W. Polak, Toruń 2008.
Brzostek B., Zaremba M., Polska 1956–1976 w poszukiwaniu paradygmatu, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2006, nr 2.
Czerwiński M., Propagandowe uzasadnienie wprowadzenia stanu wojennego w Polsce a dzisiejsza jego obrona, w: 13 XII 1981. Wiedza historyczna i świadomość społeczna po 25 latach od wprowadzenia stanu wojennego, red. D. Magier, Radzyń Podlaski 2006.
Czyżewski A., NSZZ „Solidarność” Region Ziemia Sieradzka, w: NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. IV: Polska Zachodnia, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010.
Czyżewski A., Spór o PRL na łamach „Pamięci i Sprawiedliwości”, „Zeszyty Historyczne” 2007 (Paryż).
Friszke A., Polska. Losy państwa i narodu 1939–1989, Warszawa 2003.
Głębocki H., Konspira. Dzieje „Solidarności” w podziemiu (1981–1989), w: Solidarność. XX lat historii, Warszawa 2000.
Handke W., NSZZ „Solidarność” Region Leszczyński, w: NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. IV: Polska Zachodnia, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010.
Hibner A., Rozwój demograficzny i przestrzenny miast województwa sieradzkiego w latach 1975–1994, „Na Sieradzkich Szlakach” 1995, nr 1–2.
Jagusiak J., Wojewodowie sieradzcy w latach 1975–1995, „Na Sieradzkich Szlakach” 1995, nr 1–2.
Karpiński J., Dziwna wojna (Grudzień 1981), w: idem, Wykres gorączki. Polska pod rządami komunistycznymi, Lublin 2001.
Kula M., Niemota ubezwłasnowolnionych, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2002, nr 1.
Leszczyński A., Anatomia protestu. Strajki robotnicze w Olsztynie, Sosnowcu i Żyrardowie, Warszawa 2006.
Machcewicz P., Spory o historię 2000–2011, Kraków 2012.
Markiewicz M., Stan badań nad historią „Solidarności” w małych ośrodkach, w: Tam też była „Solidarność”. Małe ośrodki ruchu związkowego i ich rola w latach 1980–1990, red. A. Pyżewska, M. Zwolski, Białystok 2012.
Muszyńska J., Osiak A., Wojtera D., Obraz codzienności w prasie stanu wojennego: Gdańsk, Kraków, Warszawa, Warszawa 2006.
NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. II–VII, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010.
O stanie wojennym w Sejmowej Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej. Sprawozdanie Komisji i wniosek mniejszości wraz z ekspertyzami i opiniami historyków, Warszawa 1997.
Obrazy PRL. O konceptualizacji realnego socjalizmu w Polsce, red. K. Brzechczyn, Poznań 2008.
Olaszek J., Nieliczni ekstremiści. Podziemna Solidarność w propagandzie stanu wojennego, Gdańsk 2010.
Paczkowski A., Droga do mniejszego zła. Strategia i taktyka obozu władzy lipiec 1980–styczeń 1982, Kraków 2002.
Paczkowski A., Peerelowska przeszłość w pamięci społecznej, historiografii i polityce, w: idem, Od sfałszowanego zwycięstwa do prawdziwej klęski. Szkice do dziejów PRL, Kraków 1999.
Paczkowski A., Pół wieku dziejów Polski 1939–1989, Warszawa 1996.
Paczkowski A., Wojna polsko–jaruzelska. Stan wojenny w Polsce 13 XII 1981–22 VII 1983, Warszawa 2007.
Piasecki A. K., Przełom lat 1980/1981 we wspólnotach lokalnych. Nisza historiograficzna, w: Czas przełomu. Solidarność 1980–1981, red. W. Polak, P. Ruchlewski, V. Kmiecik, J. Kufel, Gdańsk 2010.
Próchniak L., Region łódzki, w: Opozycja i opór społeczny w Polsce (1975–1980), red. Ł. Kamiński, G. Waligóra (w druku).
Próchniak L., Ziemia Łódzka i Sieradzka, w: Stan wojenny w Polsce 1981–1983, Warszawa 2003.
Przybysz M., Dzieje kutnowskiej „Solidarności” w podziemiu 13 XII 1981–1987, w: Tam też była „Solidarność”. Małe ośrodki ruchu związkowego i ich rola w latach 1980–1990, red. A. Pyżewska, M. Zwolski, Białystok 2012.
Przybysz M., NSZZ „Solidarność” Region Ziemia Piotrkowska, t. IV: Polska Zachodnia, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010.
Solidarność podziemna 1981–1989, red. A. Friszke, Warszawa 2006.
Stałość i zmiana ocen stanu wojennego w okresie III RP (1991–2011), Warszawa 2011.
Stan wojenny w Polsce 1981–1983, red. A. Dudek, Warszawa 2003.
Stola D., O dalszy rozwój badań nad socjalistycznymi praktykami społecznymi. Uwagi o stanie i możliwościach refleksji nad charakterem PRL, w: Obrazy PRL. O konceptualizacji realnego socjalizmu w Polsce, red. K. Brzechczyn, Poznań 2008.
Trzydziesta rocznica wprowadzenia stanu wojennego, oprac. K. Kowalczuk, Warszawa 2011.
Waligóra G., ROPCiO, Warszawa 2006.
Wąsowicz J., NSZZ „Solidarność” Region Województwo Pilskie, w: NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. IV: Polska Zachodnia, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010, s. 243–247.
Wojcieszyk E., Zwiernik P., NSZZ „Solidarność” Region Koniński, w: NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. IV: Polska Zachodnia, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010.
Województwo sieradzkie. Zarys dziejów, obraz współczesny, perspektywy rozwoju, red. W. Piotrowski, Łódź–Sieradz 1980.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 404
Liczba cytowań: 0
