Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Dzieje Najnowsze

Waldemar Pawlak jako premier rządu koalicji SLD-PSL (1993–1995)
  • Strona domowa
  • /
  • Waldemar Pawlak jako premier rządu koalicji SLD-PSL (1993–1995)
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 57 Nr 2 (2025) /
  4. Studia i artykuły

Waldemar Pawlak jako premier rządu koalicji SLD-PSL (1993–1995)

Autor

  • Antoni Dudek Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie https://orcid.org/0000-0002-9086-8625

DOI:

https://doi.org/10.12775/DN.2025.2.10

Słowa kluczowe

rząd koalicyjny Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Polskiego Stronnictwa Ludowego (SLD-PSL), prezydent Lech Wałęsa, lider SLD Aleksander Kwaśniewski

Abstrakt

Artykuł zawiera analizę okoliczności, w jakich Waldemar Pawlak został premierem rządu koalicyjnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Polskiego Stronnictwa Ludowego (SLD-PSL). Omówione zostały najważniejsze konflikty wewnątrz koalicji oraz rola, jaką odgrywał w nich premier Pawlak. Odtworzono też jego rywalizację z liderem SLD Aleksandrem Kwaśniewskim. Analiza relacji premiera Pawlaka z Lechem Wałęsą pozwoliła na wyjaśnienie okoliczności utraty poparcia ze strony prezydenta, co przesądziło o dymisji szefa rządu.

Biogram autora

Antoni Dudek - Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Antoni Dudek – prof. nauk humanistycznych, od 2014 r. związany z Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego, wcześniej pracował na Uniwersytecie Jagiellońskim. Specjalizuje się w powojennej historii politycznej Polski oraz ewolucji jej systemu politycznego. Autor i współautor ponad dwudziestu książek. E-mail: akdudek@interia.pl.

Bibliografia

Źródła

Archiwum Akt Nowych, Zespół Urzędu Rady Ministrów, sygn. 142/18, Stenogramy z posiedzeń Rady Ministrów 1993–1995.

Archiwum Polskiego Stronnictwa Ludowego, Zespół Naczelnego Komitetu Wykonawczego.

CBOS, Zaufanie do polityków w grudniu ’94. Komunikat z badań, https://www.cbos.pl/SPI-SKOM.POL/1994/K_194_94.PDF (dostęp: 15 IV 2023).

„Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z 23 września 1993 r. o wynikach wyborów do Sejmu RP”, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wmp19930500470 (dostęp: 29 VII 2025).

Zamierzenia i rezultaty działania Rządu Koalicyjnego Waldemara Pawlaka, Warszawa 1995.

Relacja K. Janika z 11 października 2021 r.

Relacja Z. Siemiątkowskiego z 15 lipca 2022 r.

Prasa

„Dziennik” 2006

„Gazeta Wyborcza” 1994

„Polityka” 1994, 1995

„Wprost” 1994

„Zielony Sztandar” 1991

Opracowania i wspomnienia

Codogni P., Wybory czerwcowe 1989 roku. U progu przemiany ustrojowej, Warszawa 2012.

Dudek A., Od Mazowieckiego do Suchockiej. Pierwsze rządy wolnej Polski 1989–1993, Kraków 2019.

Dudek A., Pierwsze lata III Rzeczypospolitej 1989–1995, Kraków 1997.

Jednaka W., Gabinety koalicyjne w III RP, Wrocław 2004.

Kuczur T., Polityczny ruch ludowy w Polsce – transformacja partyjna, Toruń 2005.

Kwaśniewski A., Kaczorowski A., Prezydent, Kraków 2023.

Machejek J., Olczyk J., Machejek A., Kwaśniewski: „nie lubię tracić czasu!”, Łódź 1995.

Nyzio A., Rządzić znaczy służyć? Historia Unii Demokratycznej (1991–1994), Kraków 2014.

Sadecki J., Trzynastu. Premierzy wolnej Polski, Kraków 2009.

Sieklucki D., Partie lewicy i centrolewicy w polskim systemie partyjnym, Kraków 2006.

Sokół W., Rząd Waldemara Pawlaka, w: Gabinety koalicyjne w Polsce w latach 1989–1996, red. M. Chmaj, M. Żmigrodzki, Lublin 1998.

Strąk M., Miałem rację. Kulisy wygranej, przyczyny klęski, Warszawa 2005.

Wajhajmer K., „Rząd Waldemara Pawlaka w latach 1993–1995”, [praca magisterska], Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.

Wałęsa L., Droga do prawdy. Autobiografia, Warszawa 2008.

Zacharski M., Rosyjska ruletka, Poznań 2010.

Zych J., Trudna lekcja demokracji, Kraków 2006.

Dzieje Najnowsze

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2025-10-01

Jak cytować

1.
DUDEK, Antoni. Waldemar Pawlak jako premier rządu koalicji SLD-PSL (1993–1995). Dzieje Najnowsze [online]. 1 październik 2025, T. 57, nr 2, s. 211–229. [udostępniono 14.11.2025]. DOI 10.12775/DN.2025.2.10.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 57 Nr 2 (2025)

Dział

Studia i artykuły

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 125
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

rząd koalicyjny Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Polskiego Stronnictwa Ludowego (SLD-PSL), prezydent Lech Wałęsa, lider SLD Aleksander Kwaśniewski
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa