Drabina hierarchiczności wśród więźniów deportowanych z Francji. Case study Drancy, przedsionka Auschwitz
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2025.2.07Słowa kluczowe
Drancy, obozy koncentracyjne, struktury więzienne, hierarchia więźniów, francuscy ŻydziAbstrakt
Celem artykułu jest próba zobrazowania możliwości wspinania się po drabinie hierarchii więźniów obozu koncentracyjnego w Drancy, z którego następnie wywożono ich do obozu Auschwitz-Birkenau. Przedmiotem badań są zatem funkcje, które sprawowali więźniowie, jak i instytucje obozowe, w których mogli pracować. Analiza dotyczy francuskich deportowanych, głównie pochodzenia żydowskiego. Wykorzystane w tym artykule źródła to przede wszystkim zasoby Mémorial de la Shoah w Paryżu (oraz oddziału w Drancy), a także dokumenty Instytutu Pamięci Narodowej, źródła filmowe (w tym filmy dokumentalne oraz wywiady oral history poruszające zjawisko hierarchii wśród więźniów).
Bibliografia
Źródła archiwalne
Mémorial de la Shoah, Paryż i oddział w Drancy
sygn. CCCLXXVI-15
sygn. CCCLXXVI-16
sygn. CCCLXXVI-16, s. 4.
sygn. CCXVII-34_001, s. 5–7
sygn. CCXVIII-8, s. 4
sygn. CCCLXXVI-24, s. 7
sygn. DLXII-128, s. 1
sygn. DLXII-127, s. 127
sygn. DLXII-219b
sygn. CDLVIII-31
Collection Témoignages
Sygn. VMS3243C Paulette Sarcey-Szlifke
Collection Survivors of the Shoah Visual History Foundation
Sygn. T-Kaminsky, Adolfo, Adolfo Kaminsky
„Témoignages d’Henri Schochet. Convoi no. 76 de Drancy”, nr A16871
Protocole de l’audience, dossier pénal no. 40/61, le procureur général de l’état contre Adolf fils de Adolf Karl Eichmann
Instytut Pamięci Narodowej
IPN GK 196/166, t. VI – Protokół rozprawy w sprawie przeciwko b. członkom załogi obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, s. 107–113.
Filmy dokumentalne
Levy P.O., Le prémier convoi, 1992, minuta 57.
Raulet C., Wieviorka A., 14 récits d’Auschwitz, wywiad M. Jabelota, France 2002.
Źródła internetowe
Mass Z., Passeport pour Auschwitz. Correspondance d’un médecin du camp de Drancy – Zacharie Mass, Paris 2012, https://www.fondationshoah.org/Collection-temoignages/passeport- pour-auschwitz-correspondance-dun-medecin-du-camp-de-drancy (dostęp: 8 VIII 2025).
Zajdenwerger H., https://entretiens.ina.fr/memoires-de-la-shoah/Zajdenwerger/henri-zajden-werger/biographie, rozdział 12, minuta 1:10 (dostęp: 14 IV 2024).
https://www.memoire-viretuelle.fr/de-lublin/a-drancy/le-regard-dadolfo-kaminsky/ (dostęp: 8 VIII 2025).
Opracowania
Bulawko H., Les jeux de la mort et de l’espoir. Auschwitz 50 ans après, Paris 1993.
Crémieux-Dunand J., La vie à Drancy [1941–1944], Paris 1945.
Goffman E., Człowiek w teatrze życia codziennego, Warszawa 2020.
Halbwasch M., Klassen und Lebenweisen, Ausgewalte Schriften, red. S. Egger, F. Schulteis, Constance UVK 2001.
Kaminsky S., Adolfo Kaminsky, une vie de faussaire, Paris 2009.
Ourisson D., Les Secrets du Bureau politique d’Auschwitz, Paris 1946.
Palant Ch., Résister pour suivre, Paris 2015.
Poliakov L., Auschwitz, Paris 1964.
Renouard J.P., Un costume rayé d’enfer, Paris 2008.
Rousset D., L’univers concentrationnaire, Paris 1946.
Schweitzer S., Industrialisation, hiérarchies au travail et hiérarchies sociales au 20e siècle, „Vingtième Siècle. Revue d’histoire” 1997, nr 44, s. 103–115.
Suderland M., Inside Concentration Camps. Social Life at the Extremes, tłum. J. Spengler, Cambridge 2013.
Waschmann N., KL. A History of the Nazi Concentration Camps, New York 2015.
Wellers G., Recherches sur la dénutrition prolongée dans les camps de déportation, Montréal 1947.
Wieviorka A., Laffite A., À l’intérieur du camp de Drancy, Paris 2012.
Zalc C., Dénaturalisés. Les retraits de nationalité sous Vichy, Paris 2018.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 71
Liczba cytowań: 0
