Zabiegi polskiej dyplomacji o międzynarodowe uznanie granicy ryskiej
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2024.3.09Słowa kluczowe
Rada Ambasadorów, traktat ryski, konferencja genueńska, Eustachy Sapieha, Konstanty Skirmunt, Gabriel Narutowicz, Aleksander SkrzyńskiAbstrakt
Artykuł omawia podjęte przez polską dyplomację działania na rzecz uznania wytyczonej w traktacie ryskim granicy wschodniej przez mocarstwa reprezentowane w Radzie Ambasadorów. Pierwsze zabiegi podjęte zostały jeszcze przed podpisaniem pokoju, w lutym 1921 r. W opracowaniu przedstawiono działania kolejnych ministrów spraw zagranicznych: Eustachego Sapiehy, Konstantego Skirmunta, Gabriela Narutowicza i Aleksandra Skrzyńskiego, zwieńczone w marcu 1923 r. korzystną dla Polski decyzją.
Bibliografia
Źródła drukowane
Depesze poselstwa Rzeczypospolitej Polskiej w Londynie, t. I: Czerwiec 1919 – marzec 1923, oprac. W. Rojek, J. Łaptos, Kraków 2019.
Documents on British Foreign Policy 1919–1939, ser. 1, vol. XI, ed. R. Butler, J.P.T. Bury, London 1961; ser. 1 vol. XXIII, ed. W.N. Medlicott, D. Dakin, London 1981.
Dokumenty z dziejów polskiej polityki zagranicznej 1918–1939, t. I: 1918–1932, red. T. Jędruszczak, M. Nowak-Kiełbikowa, Warszawa 1989.
Gibson H.S., Amerykanin w Warszawie 1919–1924. Niepodległa Rzeczpospolita oczami pierwszego ambasadora Stanów Zjednoczonych, oprac. V.H. Hux, red. M. Biskupski, J. Böhler, Kraków 2018.
Gierowska-Kałłaur J., I wykład wileński Marszałka Józefa Piłsudskiego z 24 sierpnia 1923 r., „Myśl Polityczna / Political Thought” 2020, nr 4.
Lewandowski J., Instrukcja K. Skirmunta, „Zeszyty Historyczne” 1972, z. 22.
Piłsudski J., Pisma zbiorowe, t. VI, Warszawa 1937.
Schimitzek S., Drogi i bezdroża minionej epoki, Warszawa 1976.
Skirmunt K., Moje wspomnienia 1866–1945, oprac. E. Orlof, A. Pasternak, Rzeszów 1998.
Sprawozdanie stenograficzne z 12 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej z dn. 6 lutego 1923 r., [Warszawa 1923].
Sprawozdanie stenograficzne z 15 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej z dn. 12 lutego 1923 r., [Warszawa 1923].
Świtalski K., Diariusz 1918–1935, oprac. A. Garlicki, R. Świątek, Warszawa 1989.
Tommasini F., Odrodzenie Polski, Warszawa 1928.
Zaleski A., Wspomnienia, oprac. K. Kania, K. Kloc, M. Żukowski, Warszawa 2017.
Prasa
„Gazeta Warszawska” 1922–1923.
Opracowania
Batowski H., Zachód wobec granic Polski 1920–1940. Niektóre fakty mniej znane, Łódź 1995.
Baumgart M., Wielka Brytania a odbudowa Polski 1914–1923, Szczecin 1990.
Bułhak H., Polska-Francja 1922–1939. Z dziejów sojuszu, cz. 1: (1922–1932), Warszawa 1993.
Ciałowicz J., Polsko-francuski sojusz wojskowy 1921–1939, Warszawa 1970.
Cienciala A.M., Komarnicki T., From Versailles to Locarno. Keys to Polish Foreign Policy, 1919–1925, Kansas City 1984.
Davies N., Lloyd George and Poland, 1919–1920, „Journal of Contemporary History” 1971, vol. 6.
Figura M., Konflikt polsko-ukraiński w prasie Polski Zachodniej w latach 1918–1923, Poznań 2001.
Fry M.G., And Fortune Fled. David Lloyd George, the First Democratic Statesman, 1916–1922, New York 2011.
Gmurczyk-Wrońska M., Polska, bolszewicy i „biała” Rosja – z wschodniej polityki Francji, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 2014, z. 1.
Historia dyplomacji polskiej, t. IV, red. P. Łossowski, Warszawa 1995.
Juzwenko A., Polska a „biała” Rosja (od listopada 1918 do kwietnia 1920 r.), Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1973.
Korczyk H., Rokowania w sprawie traktatu przymierza francusko-brytyjskiego z 1922 roku, Warszawa 1980.
Kukułka J., Francja a Polska po traktacie wersalskim (1919–1922), Warszawa 1970.
Kumaniecki J., Uznanie wschodniej granicy Polski przez Radę Ambasadorów, „Kwartalnik Historyczny” 1969, nr 1.
Łaptos J., Francuska opinia publiczna wobec spraw polskich w latach 1919–1925, Wrocław– Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1983.
Łossowski P., Stosunki polsko-litewskie 1921–1939, Łowicz 1997.
Mikulicz S., Od Genui do Rapallo, Warszawa 1966.
Mills J.S., The Genoa Conference, London 1922.
Mroczka L., Spór o Galicję Wschodnią 1914–1923, Kraków 1998.
Nowak A., Polska i trzy Rosje. Polityka wschodnia Piłsudskiego i sowieckie próby podboju Europy w 1920 roku, Kraków 2021.
Nowak-Kiełbikowa M., Konstanty Skirmunt: polityk i dyplomata, Warszawa 1998.
Nowak-Kiełbikowa M., Polska – Wielka Brytania w latach 1918–1923, Warszawa 1975.
Nowinowski S.M., Konstatacje i nadzieje. Dyplomacja czechosłowacka wobec kwestii bezpieczeństwa zbiorowego w Europie (1919–1925), Toruń 2005.
Pisuliński J., Nie tylko Petlura. Kwestia ukraińska w polskiej polityce zagranicznej w latach 1918–1923, Wrocław 2004.
Piszczkowski T., Anglia a Polska 1914–1939. W świetle dokumentów brytyjskich, Londyn 1975.
Reginia-Zacharski J., Sprawa ukraińska w polityce Wielkiej Brytanii w latach 1917–1923, Toruń 2004.
Stępniak W., Dyplomacja polska na Bałkanach (1918–1926), Warszawa 1998.
Traktat ryski 1921 roku po 75 latach, red. M. Wojciechowski, Toruń 1998.
Walczak H., Sojusz z Rumunią w polskiej polityce zagranicznej w latach 1918–1931, Szczecin 2008.
Wandycz P., Aleksander Skrzyński. Minister spraw zagranicznych II Rzeczypospolitej, Warszawa 2006.
Wandycz P.S., France and Her Eastern Alliances, 1919–1925, Minneapolis 1962.
Wołos M., Francja a traktat ryski, w: Traktat ryski 1921 roku po 75 latach, red. M. Wojciechowski, Toruń 1998.
Zaks Z., Galicja Wschodnia w polskiej polityce zagranicznej (1921–1923), „Z Dziejów Stosunków Polsko-Radzieckich. Studia i materiały” 1971, t. VIII.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 88
Liczba cytowań: 0
