Niespełnione nadzieje polityki traktatowej. Upadek systemu wersalskiego z polskiej perspektywy
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2024.3.08Słowa kluczowe
polska polityka zagraniczna, historia dyplomacji, powersalska Europa, stosunki międzynarodowe, pakty i układyAbstrakt
Celem opracowania jest ponowne spojrzenie na główne założenia europejskiej i polskiej polityki zagranicznej w powersalskiej Europie. Analizując wybrane pakty i układy, głównie z polskiej perspektywy, autor odpowiada na pytanie, dlaczego po dwudziestu latach od podpisania pokoju w Paryżu w 1919 r. nie udało się zapobiec kolejnemu konfliktowi o zasięgu światowym.
Bibliografia
Źródła drukowane
Beck J., Ostatni raport, Warszawa 1987.
Beck J., Przemówienia, deklaracje, wywiady 1931–1939, Warszawa 1939.
The Diplomatic Diaries of Oliver Harvey 1937–1940, ed. J. Harvey, London 1970.
Dokumenty z dziejów polskiej polityki zagranicznej 1918–1939, t. I: 1918–1932, red. T. Jędruszczak, M. Nowak-Kiełbikowa, Warszawa 1989.
Laroche J., Polska lat 1926–1935. Wspomnienia ambasadora francuskiego, tłum. S. Zabiełło, Warszawa 1966.
[Tysiąc dziewięćset trzydziesty drugi] 1932, red. K. Kania, Warszawa 2011 (Polskie Dokumenty Dyplomatyczne).
[Tysiąc dziewięćset trzydziesty trzeci] 1933, red. W. Skóra, wsp. P. Długołęcki, Warszawa 2015 (Polskie Dokumenty Dyplomatyczne).
[Tysiąc dziewięćset trzydziesty szósty] 1936, red. S. Żerko, wsp. P. Długołęcki, Warszawa 2011 (Polskie Dokumenty Dyplomatyczne).
[Tysiąc dziewięćset trzydziesty ósmy] 1938, red. M. Kornat, wsp. P. Długołęcki, M. Konopka-Wichrowska, M. Przyłuska, Warszawa 2007 (Polskie Dokumenty Dyplomatyczne).
[Tysiąc dziewięćset trzydziesty dziewiąty] 1939 (styczeń–sierpień), red. S. Żerko, wsp. P. Długołęcki, Warszawa 2005 (Polskie Dokumenty Dyplomatyczne).
Opracowania
Batowski H., Między dwiema wojnami 1919–1939, Kraków 2001.
Beneš E., Les accords de Locarno: exposé fait par Edvard Beneš ministre des Affaires étrangères, le 30 octobre 1925, devant la Commission parlementaire permanente, Prague 1925.
Bułhak H., Początki sojuszu polsko-rumuńskiego i przebieg rokowań o konwencję wojskową w latach 1919–1921, „Dzieje Najnowsze” 1973, nr 3.
The Challenge of Grand Strategy. The Great Powers and the Broken Balance between the World Wars, ed. J.W. Taliaferro, N.M. Ripsman, S.E. Lobell, Cambridge 2012.
Ciałowicz J., Polsko-francuski sojusz wojskowy 1921–1932, Warszawa 1970.
Cohrs P.O., The Unfinished Peace after World War I. America, Britain and the Stabilisation of Europe, 1919–1932, Cambridge 2008.
Deklaracja polsko-niemiecka o niestosowaniu przemocy z dnia 26 stycznia 1934 r. z perspektywy Polski i Europy w siedemdziesiątą rocznicę podpisania, red. M. Wojciechowski, Toruń 2005.
Historia dyplomacji polskiej, t. IV: 1918–1939, red. P. Łossowski, Warszawa 1995.
Hucker D., Public Opinion and the End of Appeasement in Britain and France, Farnham 2011.
Jędrzejewicz W., Cisek J., Kalendarium życia Józefa Piłsudskiego 1867–1935, t. III: 1926–1935, Warszawa 1998.
Kamiński M.K., Zacharias M.J., Polityka zagraniczna Rzeczypospolitej Polskiej 1918–1939, Warszawa 1998.
Kania K., August Zaleski jako minister spraw zagranicznych (1926–1932). Próba rekapitulacji, w: Piłsudczycy i senatorzy drugiego planu (1926–1939). Portrety zbiorowe i indywidualne, red. R. Litwiński, M. Sioma, Lublin 2019.
Kania K., Edward Bernard Raczyński 1891–1993. Dyplomata i polityk, Warszawa 2014.
Kłusek M., Polityka Gustawa Stresemanna wobec ZSRR w latach 1923–1929, Toruń 2007.
Komjathy A.T., The Crises of France’s East Central European Diplomacy 1933–1938, New York 1976.
Kornat M., Wołos M., Józef Beck. Biografia, Kraków 2020.
Leczyk M., Lata polokarneńskie (maj 1926 – listopad 1932), w: Historia dyplomacji polskiej, t. IV: 1918–1939, red. P. Łossowski, Warszawa 1995.
Leczyk M., Ze studiów nad historią stosunków gospodarczych Polski z sąsiadami w latach międzywojennych (1921–1939), „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Gospodarki Krajowej w Kutnie” 2001, z. 2.
Locarno 1925: The Treaty, the Spirit and the Suite, „History Notes” 1991, No. 3.
Michowicz W., Genewska Konferencja Rozbrojeniowa 1932–1937 a dyplomacja polska, Łódź 1989.
Newman S., Gwarancje brytyjskie dla Polski. Marzec 1939, Warszawa 1981.
Nowak-Kiełbikowa M., Polska – Wielka Brytania w dobie zabiegów o zbiorowe bezpieczeństwo w Europie 1923–1937, Warszawa 1989.
Nurek M., Polska w polityce Wielkiej Brytanii w latach 1936–1941, Warszawa 1983.
Pakty Lokarneńskie. Uwagi o przyczynach i skutkach w Locarno zawartych, a w Londynie podpisanych paktów bezpieczeństwa, Kraków 1926.
Piłsudczycy i senatorzy drugiego planu (1926–1939). Portrety zbiorowe i indywidualne, red. R. Litwiński, M. Sioma, Lublin 2019.
Piszczkowski T., Anglia a Polska 1914–1939. W świetle dokumentów brytyjskich, Londyn 1975.
Powell M.J., The Battleground of High Politics. A Comparative Study of British and French Policies towards Poland and the Baltic States 1917–1939, Sussex 2003.
Prażmowska A., Britain, Poland and the Eastern Front, 1939, Cambridge 2004.
Rak K., Piłsudski między Stalinem a Hitlerem, Kraków 2020.
Rak K., Polska. Niespełniony sojusznik Hitlera, Warszawa 2019.
Salzmann S., Great Britain, Germany and The Soviet Union. Rapallo and after, 1922–1934, Rochester–Suffolk 2003.
Sierpowski S., Gra o Niemcy. Międzynarodowy kontekst wstąpienia Niemiec do Ligi Narodów w roku 1926, Poznań 2015.
Sierpowski S., Źródła do historii powszechnej okresu międzywojennego, t. II: 1927–1934, Poznań 1992.
Skrzypek A., W kręgu koncepcji międzymorza i taktyki balansowania (maj 1935 – wrzesień 1938), w: Historia dyplomacji polskiej, t. IV: 1918–1939, red. P. Łossowski, Warszawa 1995.
Skrzypek A., Zwiększenie samodzielności i stabilizującej roli polityki polskiej w Europie (listopad 1932 – kwiecień 1935), w: Historia dyplomacji polskiej, t. IV: 1918–1939, red. P. Łossowski, Warszawa 1995.
Skrzypek S., W obliczu wojny (październik 1938 – sierpień 1939), w: Historia dyplomacji polskiej, t. IV: 1918–1939, red. P. Łossowski, Warszawa 1995.
Taylor F., 1939. A People’s History: „The War Nobody Wanted”, London 2019.
Wandycz P.S., The Twilight of French Eastern Alliances, 1926–1936. French-Czechoslovak-Polish Relations from Locarno to the Remilitarization of the Rhineland, Princeton 2014.
Wheeler-Bennett J.W., Munich. Prologue to Tragedy, London–Melbourne–Toronto 1966.
Wołos M., Francja–ZSRR. Stosunki polityczne w latach 1924–1932, Toruń 2004.
Zainspirować Naród. Przemowy Edwarda Raczyńskiego na obczyźnie 1939–1989, wstęp i oprac. K. Czechowska, K. Kania, Warszawa 2023.
Żerko S., Stosunki polsko-niemieckie 1938–1939, Poznań 2020.
Żukowski P.M., Polska dyplomacja wobec próby stworzenia dyrektoriatu mocarstw w 1933 r., „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 2004, t. XXXIX.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 196
Liczba cytowań: 0
