„Państwo bez narodu”? Kwestie tożsamościowe a zagrożenie suwerenności Austrii w latach 1918–1938
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2023.4.01Słowa kluczowe
Austria, tożsamość narodowa, naród austriacki, zagrożenie suwerenności, bezpieczeństwo państwa, Anschluss, polityka zagranicznaAbstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie wpływu kwestii tożsamości narodowej społeczeństwa Austrii na zagrożenie jej suwerenności w latach 1918–1938. Przeprowadzona została analiza koncepcji austriackich stronnictw politycznych oraz polityki zagranicznej Austrii w okresie międzywojennym w kontekście kształtowania austriackiej tożsamości narodowej. Austria miała większe od innych państw problemy ze swoją tożsamością. Nastąpiło tu opóźnienie w budowaniu nowoczesnego narodu.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Archiv der Republik
Neues Politisches Archiv
Archiwum Akt Nowych w Warszawie
Poselstwo RP w Wiedniu
Źródła drukowane
Bahr H., Das österreichische Problem (1921), w: Ausgewählte Quellen im Diskursfeld „Identitäten”. Österreich. Ein Arbeitsbuch für Breslauer Germanistikstudenten, red. L. Puchalski, Wrocław 2009, s. 208–214.
Hafmannsthal H. von, Preusse und Österreicher. Ein Schema (1917), w: Ausgewählte Quellen im Diskursfeld „Identitäten”. Österreich. Ein Arbeitsbuch für Breslauer Germanistikstudenten, red. L. Puchalski, Wrocław 2009, s. 189–190.
Wildgans A., Rede über Österreich (1929), w: Ausgewählte Quellen im Diskursfeld „Identitäten”. Österreich. Ein Arbeitsbuch für Breslauer Germanistikstudenten, red. L. Puchalski, Wrocław 2009, s. 231–238.
Opracowania
Alabrudzińska E., Austria w polskiej polityce bezpieczeństwa w latach 1918–1926, „Dzieje Najnowsze” 2021, nr 2, s. 5–18.
Andics H., Der Staat, den keiner wollte. Österreich 1918–1938, Wien 1962.
Austrian Historical Memory and National Identity, red. G. Bischof, A. Pelinka, New Brunswick–London 1997.
Baczkowski M., Tożsamość narodowa żołnierzy armii austro-węgierskiej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 2017, t. CXLIV, z. 2, s. 357–370.
Batowski H., Austria i Sudety 1919–1938. Zabór Austrii i przygotowanie agresji na Czechosłowację, Poznań 1968.
Binder D.A., Bruckmüller E., Essay über Österreich. Grundfragen von Identität und Geschichte 1918–2000, Vienna–Munich–Oldenbourg 2005.
Botz G., Müller A., Differenz/Identität in Österreich. Zu Gesellschafts-, Politik- und Kulturgeschichte vor und nach 1945, „Österreichische Zeitschrift für Geschichtswissenschaften” 1995, t. VI, nr 1, s. 7–40.
Cillia R. de, Wodak R., Ist Österreich ein „deutsches” Land? Sprachenpolitik und Identität in der Zweiten Republik, Innsbruck 2006.
Czerwińska-Schupp E., Faszyzm austriacki (1934–1938) – założenia filozoficzno-ideowe, ustrojowe i praktyka polityczna, „Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna” 2012, t. I, nr 2, s. 87–100.
Czerwińska-Schupp E., Otto Bauer (1881–1938). Thinker and Politician, tłum. M. Żurowski, Leiden–Boston 2016.
Fiedor K., Austria. Zarys dziejów politycznych, Łódź 1996.
Heer F., Der Kampf um die österreichische Identität, Wien–Köln–Weimar 1981.
Hoor E., Österreich 1918–1938. Staat ohne Nation. Republik ohne Republikaner, Wien 1966.
Jerabek M., Bundeskanzler Engelbert Dollfuß und Österreich als selbständiger „zweiter deutscher Staat” in Mitteleuropa in den Jahren 1932–1934, w: Mitteleuropa denken: Intellektuelle, Identitäten und Ideen. Der Kulturraum Mitteleuropa im 20. und 21. Jahrhundert, red. W. Pape, J. Šubrt, Berlin–Boston 2019, s. 75–89.
Jeziorny D., Austria kanclerza Karla Rennera (1918–1920) w raportach polskich dyplomatów i wojskowych, w: Austria i relacje polsko-austriackie w XX i XXI wieku. Polityka – kultura – gospodarka, red. A. Kisztelińska-Węgrzyńska, K.A. Kuczyński, Łódź 2014, s. 67–84.
Jeziorny D., Narodziny dyplomacji republikańskiej Austrii po I wojnie światowej (1918–1919), w: Między Rosją a Niemcami. Dyplomacja środkowoeuropejska w XX wieku, t. I: Lata 1901–1945, red. E. Alabrudzińska, Toruń 2014, s. 167–198.
Kaźmierczak P., „Państwo, którego nikt nie chciał”. Tożsamość austriacka w okresie międzywojennym, „Horyzonty Polityki” 2010, t. I, s. 221–235.
Kochnowski R., Państwo stanowe czy dyktatura proletariatu? Geneza upadku austriackiej demokracji w latach 1927–1934. Studium politologiczne, Kraków 2012.
Kozeński J., Austria 1918–1968. Dzieje społeczne i polityczne, Poznań 1970.
Kozeński J., Sprawa przyłączenia Austrii do Niemiec po I wojnie światowej (1918–1922), Poznań 1967.
Melichar P., Definieren, Identifizieren, Zählen. Antisemistische Praktiken in Österreich vor 1938, „Österreichische Zeitschrift für Geschichtswissenschaften” 2006, t. XVII, nr 1, s. 114–146.
Pinwinkler A., „Bevölkerungssoziologie” und Ethnizität: Historisch-demografische Minderheitenforschung in Österreich, ca. 1918–1938, „Zeitschrift für Geschichtswissenschaft” R. LVII, 2009, z. 2, s. 101–133.
Pollak W., Österreich und Europa. Sprachkulturelle und nationale Identität, Wien 1994.
Pyrah R., The Burgtheater and Austrian Identity. Theatre and Cultural Politics in Vienna, 1918–38, New York 2007.
Romejko A., Przemiany austriackiej tożsamości narodowej, w: Procesy migracyjne w kontekście przemian kulturowo-cywilizacyjnych, red. E. Polak, J. Leska-Ślęzak, Pelplin 2007, s. 277–287.
Scheuch M., Von Ostarrichi zur österreichischen Nation, w: Polska – Austria. Drogi porozumienia, red. K.A. Kuczyński, A. Kozłowski, B. Miązek, Łódź 1999, s. 316–329.
Valenta R., Huber-Frischeis T., Petschar H., Imperiales Erbe und Nationale Identität. Das Werden der Nationalbibliothek der Republik Österreich, „Bibliothek. Forschung und Praxis” 2020, t. XLIV, nr 3, s. 537–545.
Wereszycki H., Historia Austrii, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1972.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 170
Liczba cytowań: 0