Rozbroić – dozbroić. Akcje rozbrojeniowe, czyli skąd leśni brali broń
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2023.2.07Słowa kluczowe
akcje rozbrojeniowe, dezercje, Milicja Obywatelska, MO, polskie podziemie niepodległościowe, żołnierze wyklęci, Narodowe Zjednoczenie Wojskowe, NZW, Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”, WiNAbstrakt
Oddziały partyzanckie powojennego podziemia niepodległościowego w Polsce przeprowadzały różnego typu akcje zbrojne. W zdecydowanej większości z nich występował jeden element wspólny, czyli odbieranie broni przeciwnikowi. Powodowało to co najmniej krótkotrwałe utrudnienie działalności formacji komunistycznych (np. poważny paraliż posterunków MO w latach 1945–1946), ale przede wszystkim zdobycie broni i amunicji, które były niezbędne dla każdego oddziału partyzanckiego. Sytuacja grup aktywnych w okresie powojennym była pod tym względem o tyle trudniejsza, że nie mogły liczyć na broń ze zrzutów, jak podczas okupacji niemieckiej.
Bibliografia
Źródła drukowane
Broński Z. „Uskok”, Pamiętnik (wrzesień 1939 – maj 1949), wstęp, red. nauk. i oprac. dok. S. Poleszak, ed. A.T. Filipek, S. Poleszak, M. Sobieraj, wyd. 2, Lublin–Warszawa 2015.
Rok pierwszy. Powstanie i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Lubelszczyźnie (lipiec 1944 – czerwiec 1945), wstęp S. Poleszak, wybór i oprac. L. Pietrzak, S. Poleszak, R. Wnuk, M. Zajączkowski, Warszawa 2014.
Rok pierwszy. Powstanie i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Rzeszowszczyźnie (sierpień 1944 – lipiec 1945), wstęp, wybór i oprac. D. Iwaneczko, Z. Nawrocki, Rzeszów 2005.
Taraszkiewicz E.E., Trzy pamiętniki, wstęp i oprac. A.T. Filipek, B. Janocińska, Warszawa– Lublin 2008.
Opracowania
Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944–1956, red. R. Wnuk, S. Poleszak, A. Jaczyńska, M. Śladecka, Warszawa–Lublin 2007.
Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944–1956, wyd. 2, red. S. Poleszak, R. Wnuk, A. Jaczyńska, M. Śladecka, Warszawa–Lublin 2020.
Bechta M., Muszyński W.J., Przeciwko Pax Sovietica. Narodowe Zjednoczenie Wojskowe i struktury polityczne ruchu narodowego wobec reżimu komunistycznego 1944–1956, Warszawa 2017.
Bednarek J., Oddział Franciszka Olszówki „Otta”. Z dziejów powojennej konspiracji antykomunistycznej, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2005, nr 5 (1).
Blum I., Sprawa 31 pułku piechoty. Tło, przebieg i charakter masowej dezercji żołnierzy 31 PP w 1944 r., „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1965, nr 3 (35).
Jakubowski Z., Milicja Obywatelska 1944–1948, Warszawa 1988.
Jaworski M., Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego 1945–1965, Warszawa 1984.
Krajewski K., Łabuszewski T., Białostocki Okręg AK-AKO VII 1944–VIII 1945, Warszawa 1997.
Krajewski K., Łabuszewski T., „Łupaszka”, „Młot”, „Huzar”. Działalność 5 i 6 Brygady Wileńskiej AK (1944–1952), Warszawa 2002.
Kułak J., Rozstrzelany oddział. Monografia 3 Wileńskiej Brygady NZW – Białostocczyzna 1945–1946, Białystok 2007.
Motyka G., Na białych Polaków obława. Wojska NKWD w walce z polskim podziemiem 1944–1945, Kraków 2014.
Motyka G., Tak było w Bieszczadach. Walki polsko-ukraińskie 1943–1948, Warszawa 1999.
Pałka J., Ludowe Wojsko Polskie w walce ze zbrojnym polskim podziemiem niepodległościowym (lata 1946 i 1947), „Pamięć i Sprawiedliwość” 2013, nr 21 (1).
Pietrzak L., Antykomunistyczne podziemie zbrojne na terenie Inspektoratu Puławy 1944–1956, Warszawa 2011.
Poleszak S., Jeden z wyklętych. Major Jan Tabortowski „Bruzda”, Warszawa 1998.
Poleszak S., Relacje międzyorganizacyjne polskiej konspiracji antykomunistycznej (koreferat), w: Polskie podziemie niepodległościowe na tle konspiracji antykomunistycznej w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1944–1956, red. S. Poleszak, Warszawa–Lublin 2008.
Poleszak S., Stosunki pomiędzy AK-AKO-WiN i NSZ-NZW na terenie Inspektoratu Łomżyńskiego AK (styczeń 1945 – kwiecień 1947), „Zeszyty Historyczne WiN-u” 2002, nr 17.
Polskie podziemie niepodległościowe na tle konspiracji antykomunistycznej w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1944–1956, red. S. Poleszak, Warszawa–Lublin 2008.
Powiat Siedlce w pierwszej dekadzie rządów komunistycznych, red. K. Krajewski, T. Łabuszewski, Warszawa 2011 (Mazowsze i Podlasie w Ogniu 1944–1956, 4).
Socha S. „Jaskółka”, Czerwona śmierć, czyli narodziny PRL, Stalowa Wola 2000.
Surdej M., Okręg Rzeszowski Narodowej Organizacji Wojskowej – Narodowego Zjednoczenia Wojskowego w latach 1944–1947, Rzeszów–Warszawa 2018.
Syrek W., Józef Cieśla „Topór”. Przeciw brunatnemu i czerwonemu zniewoleniu, Krosno 2009.
Ślaski J., Skrobów. Dzieje obozu NKWD dla żołnierzy AK 1944–1945, Warszawa 1990.
Tkaczew W., Powstanie i działalność organów informacji Wojska Polskiego w latach 1943–1948. Kontrwywiad wojskowy, Warszawa 1994.
Wnuk R., Konspiracja akowska i poakowska na Zamojszczyźnie od lipca 1944 do 1956 roku, Zamość 1993.
Wnuk R., Lubelski Okręg AK, DSZ i WiN 1944–1947, Warszawa 2000.
Zajączkowski M., Pod znakiem Króla Daniela. OUN-B i UPA na Lubelszczyźnie 1944–1950, Lublin–Warszawa.
Zajączkowski M., Wierzchowiny i NSZ. Uwagi krytyczne na marginesie książki Mariusza Bechty i Wojciecha J. Muszyńskiego „Przeciwko Pax Sovietica. Narodowe Zjednoczenie Wojskowe i struktury polityczne ruchu narodowego wobec reżimu komunistycznego 1944–1956”, „Dzieje Najnowsze” 2018, nr 4.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 206
Liczba cytowań: 0