Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Dzieje Najnowsze

Rozbroić – dozbroić. Akcje rozbrojeniowe, czyli skąd leśni brali broń
  • Strona domowa
  • /
  • Rozbroić – dozbroić. Akcje rozbrojeniowe, czyli skąd leśni brali broń
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 55 Nr 2 (2023) /
  4. Studia i artykuły

Rozbroić – dozbroić. Akcje rozbrojeniowe, czyli skąd leśni brali broń

Autor

  • Sławomir Poleszak Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk https://orcid.org/0000-0003-3857-9938

DOI:

https://doi.org/10.12775/DN.2023.2.07

Słowa kluczowe

akcje rozbrojeniowe, dezercje, Milicja Obywatelska, MO, polskie podziemie niepodległościowe, żołnierze wyklęci, Narodowe Zjednoczenie Wojskowe, NZW, Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”, WiN

Abstrakt

Oddziały partyzanckie powojennego podziemia niepodległościowego w Polsce przeprowadzały różnego typu akcje zbrojne. W zdecydowanej większości z nich występował jeden element wspólny, czyli odbieranie broni przeciwnikowi. Powodowało to co najmniej krótkotrwałe utrudnienie działalności formacji komunistycznych (np. poważny paraliż posterunków MO w latach 1945–1946), ale przede wszystkim zdobycie broni i amunicji, które były niezbędne dla każdego oddziału partyzanckiego. Sytuacja grup aktywnych w okresie powojennym była pod tym względem o tyle trudniejsza, że nie mogły liczyć na broń ze zrzutów, jak podczas okupacji niemieckiej.

Biogram autora

Sławomir Poleszak - Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk

Sławomir Poleszak – dr, historyk, pracownik Instytutu Studiów Politycznych PAN oraz Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie. Współprowadzący internetowy portal historyczny „Historia bez Kitu”. Zainteresowania badawcze koncentruje wokół dziejów polskiego antykomunistycznego podziemia niepodległościowego po 1944 r. oraz form zwalczania go przez komunistyczny aparat represji.

Bibliografia

Źródła drukowane

Broński Z. „Uskok”, Pamiętnik (wrzesień 1939 – maj 1949), wstęp, red. nauk. i oprac. dok. S. Poleszak, ed. A.T. Filipek, S. Poleszak, M. Sobieraj, wyd. 2, Lublin–Warszawa 2015.

Rok pierwszy. Powstanie i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Lubelszczyźnie (lipiec 1944 – czerwiec 1945), wstęp S. Poleszak, wybór i oprac. L. Pietrzak, S. Poleszak, R. Wnuk, M. Zajączkowski, Warszawa 2014.

Rok pierwszy. Powstanie i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Rzeszowszczyźnie (sierpień 1944 – lipiec 1945), wstęp, wybór i oprac. D. Iwaneczko, Z. Nawrocki, Rzeszów 2005.

Taraszkiewicz E.E., Trzy pamiętniki, wstęp i oprac. A.T. Filipek, B. Janocińska, Warszawa– Lublin 2008.

Opracowania

Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944–1956, red. R. Wnuk, S. Poleszak, A. Jaczyńska, M. Śladecka, Warszawa–Lublin 2007.

Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944–1956, wyd. 2, red. S. Poleszak, R. Wnuk, A. Jaczyńska, M. Śladecka, Warszawa–Lublin 2020.

Bechta M., Muszyński W.J., Przeciwko Pax Sovietica. Narodowe Zjednoczenie Wojskowe i struktury polityczne ruchu narodowego wobec reżimu komunistycznego 1944–1956, Warszawa 2017.

Bednarek J., Oddział Franciszka Olszówki „Otta”. Z dziejów powojennej konspiracji antykomunistycznej, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2005, nr 5 (1).

Blum I., Sprawa 31 pułku piechoty. Tło, przebieg i charakter masowej dezercji żołnierzy 31 PP w 1944 r., „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1965, nr 3 (35).

Jakubowski Z., Milicja Obywatelska 1944–1948, Warszawa 1988.

Jaworski M., Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego 1945–1965, Warszawa 1984.

Krajewski K., Łabuszewski T., Białostocki Okręg AK-AKO VII 1944–VIII 1945, Warszawa 1997.

Krajewski K., Łabuszewski T., „Łupaszka”, „Młot”, „Huzar”. Działalność 5 i 6 Brygady Wileńskiej AK (1944–1952), Warszawa 2002.

Kułak J., Rozstrzelany oddział. Monografia 3 Wileńskiej Brygady NZW – Białostocczyzna 1945–1946, Białystok 2007.

Motyka G., Na białych Polaków obława. Wojska NKWD w walce z polskim podziemiem 1944–1945, Kraków 2014.

Motyka G., Tak było w Bieszczadach. Walki polsko-ukraińskie 1943–1948, Warszawa 1999.

Pałka J., Ludowe Wojsko Polskie w walce ze zbrojnym polskim podziemiem niepodległościowym (lata 1946 i 1947), „Pamięć i Sprawiedliwość” 2013, nr 21 (1).

Pietrzak L., Antykomunistyczne podziemie zbrojne na terenie Inspektoratu Puławy 1944–1956, Warszawa 2011.

Poleszak S., Jeden z wyklętych. Major Jan Tabortowski „Bruzda”, Warszawa 1998.

Poleszak S., Relacje międzyorganizacyjne polskiej konspiracji antykomunistycznej (koreferat), w: Polskie podziemie niepodległościowe na tle konspiracji antykomunistycznej w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1944–1956, red. S. Poleszak, Warszawa–Lublin 2008.

Poleszak S., Stosunki pomiędzy AK-AKO-WiN i NSZ-NZW na terenie Inspektoratu Łomżyńskiego AK (styczeń 1945 – kwiecień 1947), „Zeszyty Historyczne WiN-u” 2002, nr 17.

Polskie podziemie niepodległościowe na tle konspiracji antykomunistycznej w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1944–1956, red. S. Poleszak, Warszawa–Lublin 2008.

Powiat Siedlce w pierwszej dekadzie rządów komunistycznych, red. K. Krajewski, T. Łabuszewski, Warszawa 2011 (Mazowsze i Podlasie w Ogniu 1944–1956, 4).

Socha S. „Jaskółka”, Czerwona śmierć, czyli narodziny PRL, Stalowa Wola 2000.

Surdej M., Okręg Rzeszowski Narodowej Organizacji Wojskowej – Narodowego Zjednoczenia Wojskowego w latach 1944–1947, Rzeszów–Warszawa 2018.

Syrek W., Józef Cieśla „Topór”. Przeciw brunatnemu i czerwonemu zniewoleniu, Krosno 2009.

Ślaski J., Skrobów. Dzieje obozu NKWD dla żołnierzy AK 1944–1945, Warszawa 1990.

Tkaczew W., Powstanie i działalność organów informacji Wojska Polskiego w latach 1943–1948. Kontrwywiad wojskowy, Warszawa 1994.

Wnuk R., Konspiracja akowska i poakowska na Zamojszczyźnie od lipca 1944 do 1956 roku, Zamość 1993.

Wnuk R., Lubelski Okręg AK, DSZ i WiN 1944–1947, Warszawa 2000.

Zajączkowski M., Pod znakiem Króla Daniela. OUN-B i UPA na Lubelszczyźnie 1944–1950, Lublin–Warszawa.

Zajączkowski M., Wierzchowiny i NSZ. Uwagi krytyczne na marginesie książki Mariusza Bechty i Wojciecha J. Muszyńskiego „Przeciwko Pax Sovietica. Narodowe Zjednoczenie Wojskowe i struktury polityczne ruchu narodowego wobec reżimu komunistycznego 1944–1956”, „Dzieje Najnowsze” 2018, nr 4.

Dzieje Najnowsze

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2023-11-27

Jak cytować

1.
POLESZAK, Sławomir. Rozbroić – dozbroić. Akcje rozbrojeniowe, czyli skąd leśni brali broń. Dzieje Najnowsze [online]. 27 listopad 2023, T. 55, nr 2, s. 147–164. [udostępniono 6.7.2025]. DOI 10.12775/DN.2023.2.07.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 55 Nr 2 (2023)

Dział

Studia i artykuły

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 269
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

akcje rozbrojeniowe, dezercje, Milicja Obywatelska, MO, polskie podziemie niepodległościowe, żołnierze wyklęci, Narodowe Zjednoczenie Wojskowe, NZW, Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”, WiN
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa