Obchody sześćdziesiątych urodzin Bolesława Bieruta i Mátyása Rákosiego w 1952 r. w prasie polskiej i węgierskiej
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2022.4.07Słowa kluczowe
propaganda, komunizm, kult jednostki, historia relacji polsko-węgierskich, historia Polski w XX wieku, historia Węgier w XX wiekuAbstrakt
Tematem artykułu są obchody sześćdziesiątych urodzin liderów polskiej i węgierskiej partii komunistycznej – Bolesława Bieruta oraz Mátyása Rákosiego. Uroczystości miały miejsce prawie w tym samym czasie (9 III i 18 IV 1952 r.). Do opracowania tego tematu wykorzystano prasę polską i węgierską. Najważniejszym celem kampanii prasowej, która towarzyszyła obchodom, były: budowa kultu jednostki niepopularnych wśród rodaków liderów, zmuszenie Polaków i Węgrów do uczestnictwa we współzawodnictwie pracy oraz poprawa wizerunku Stalina i Związku Radzieckiego.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Archiwum Akt Nowych
Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
Magyar Országos Levéltár
Magyar Dolgozók Pártja
Źródła drukowane
„Głos Pracy”, III–IV 1952
„Gromada”, III–IV 1952
„Kurier Codzienny”, III–IV 1952
„Magyar Nemzet”, I–IV 1952
„Népszava”, I–IV 1952
„Szabad Föld”, I–IV 1952
„Szabad Ifjúság”, I–IV 1952
„Szabad Nép”, I–IV 1952
„Sztandar Młodych”, III–IV 1952
„Trybuna Ludu”, III–IV 1952
Opracowania
Apor B., Spatial Aspects of the Communist Leader Cult: Tha Case of Mátyás Rákosi in Hungary, w: The Sovietization of Eastern Europe. New Perspectives in the Postwar Period, red. B. Apor, P. Apor, E.A. Rees, Washington 2008, s. 149–169.
Apor B., The Invisible Shining. The Cult of Mátyás Rákosi in Stalinist Hungary, 1945–1956, Budapest–New York 2017.
Bankowicz B., Kościół katolicki w Polsce pod rządami komunistów, „Politeja” 2016, t. XLV, s. 317–334.
Bednarczyk M.J., „Cały kraj serdecznie wita swego pierwszego obywatela”. Przebieg obchodów 60. rocznicy urodzin Bolesława Bieruta na łamach „Trybuny Ludu”, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia. Sectio F” 2014, z. 1–2, s. 49–74.
Buzinkay G., A magyar sajtó és újságírás története a kezdetektől a rendszerváltásaig, Budapest 2016.
Czyżniewski M., Propaganda polityczna władzy ludowej w Polsce 1944–1956, Toruń 2006.
Deák I., Antisemitism in Eastern Europe, w: Antisemitism. A History, red. A.S. Lindemann, R.S. Levy, Oxford 2010, s. 222–236.
Encyklopedia wiedzy o prasie, red. J. Maślanka, Wrocław 1976.
Habielski R., Polityczna historia mediów w Polsce w XX wieku, Warszawa 2009.
Halász C., A nép művelése. Agitáció és propaganda a népművelésben a Rákosi-rendszer idején, Budapest 2013.
Horváth A., A magyar sajtó története a szovjet típusú diktatúra idején, Budapest 2013.
Gyarmati G., A Rákosi-korszak. Rendszerváltó fordulatok évtizede Magyarországon 1945–1956, Budapest 2013.
Kozieł A., Prasa w latach 1944–1989, w: Prasa, radio i telewizja w Polsce. Zarys dziejów, red. D. Grzelewska i in., Warszawa 2001, s. 143–210.
Kupiecki R., Natchnienie milionów. Kult Stalina w Polsce 1944–1956, Warszawa 1993.
Leese D., The Cult of Personality and Symbolic Politics, w: The Oxford Handbook of the History of Communism, red. S.A. Smith, Oxford 2017, s. 339–354.
Lendvai P., Węgrzy. Tysiąc lat zwycięstw w klęskach, tłum. A. Krzemiński, B. Nowacki, Kraków 2016.
Lipiński P., Bolesław Niejasny. Opowieść o Bolesławie Bierucie, Forreście Gumpie polskiego komunizmu, Warszawa 2001.
Łojek J., Myśliński J., Władyka W., Dzieje prasy polskiej, Warszawa 1988.
Machałek M., Przemiany polskiej wsi w latach 1918–1989, „Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym” 2013, t. XXVI, s. 55–80.
Mazur M., O człowieku tendencyjnym… Obraz nowego człowieka w propagandzie komunistycznej w okresie Polski Ludowej i PRL 1944–1956, Lublin 2009.
Mazur M.. Propagandowy obraz świata. Polityczne kampanie prasowe w PRL 1956–1980. Model analityczno-koncepcyjny, Warszawa 2003.
Osęka P., Rytuały stalinizmu. Oficjalne święta i uroczystości rocznicowe w Polsce 1944–1956, Warszawa 2007.
Sebestyen V., Dwanaście dni. Rewolucja węgierska 1956, tłum. M. Antosiewicz, Warszawa 2006.
Sima M., Geopolityczne znaczenie idei Wielkich Węgier, „Przegląd Geopolityczny” 2019, t. XXVIII, s. 9–30.
Słomkowska A., Prasa w PRL. Szkice historyczne, Warszawa 1980.
Sylburska A., Kult jednostki w epoce komunizmu: obchody 60 urodzin Mátyása Rákosiego w świetle węgierskiej prasy, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2020, nr 106, s. 143–155.
Takács R., Education and the Inspiring of Hatred, w: Regimes and Transformations. Hungary in the Twentieth Century, red. I. Feitl, B. Sipos, Budapest 2005, s. 325–351.
Tomasik W., Bieruta wizerunek, w: Słownik realizmu socjalistycznego, red. Z. Łapiński, W. Tomasik, Kraków 2004, s. 26–31.
Török P., Hungarian Church-State Relationships. A Socio-Historical Analysis, Budapest 2003.
Wilk H., Kto wyrąbie więcej ode mnie? Współzawodnictwo pracy robotników w Polsce w latach 1947–1955, Warszawa 2011.
Wołkogonow D., Stalin. Wirtuoz kłamstwa, dyktator myśli, tłum. M. Antosiewicz, Warszawa 2006.
Zaremba M., Drugi stopień drabiny. Kult pierwszych sekretarzy w Polsce, w: PRL. Trwanie i zmiana, red. D. Stola, M. Zaremba, Warszawa 2003, s. 39–73.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 437
Liczba cytowań: 0
