“Be Strong in the Lord” (Eph 6:10). The Role of the Virtue of Fortitude in Christian Life in the Light of the Commentary on the Epistle to the Ephesians by St. Thomas Aquinas
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2018.015Słowa kluczowe
Tomasz z Akwinu, Komentarz Akwinaty do Listu do Efezjan, cnota męstwa, łaska Ducha Świętego, walka duchowa, zbroja BożaAbstrakt
„Bądźcie mocni w Panu” (Ef 6,10). Rola cnoty męstwa w życiu chrześcijańskim w świetle komentarza św. Tomasza z Akwinu do Listu św. Pawła do Efezjan
Artykuł podchodzi do zagadnienia cnoty męstwa całościowo, od strony teologicznej. W tym celu wykorzystuje Komentarz św. Tomasza z Akwinu do Listu św. Pawła do Efezjan, aby zbadać znaczenie wpływu łaski na kształtujące się pod jej wpływem ludzką zdolność pokonywania trudności w dążeniu do dobra. Łaska Ducha Świętego dana wierzącym w Chrystusa działa wewnątrz psychiki człowieka, bazuje na naturze, ale ją oczyszcza i podnosi na nowy nadprzyrodzony poziom. Chrześcijanin otrzymuje pełne zrozumienie ostatecznego celu i nowego sposobu działania. Męstwo chrześcijańskie nie jest już tyle własnym wysiłkiem, ile wejściem w dynamizm tajemnicy mocy Chrystusa, oddaniem siebie w ufności (fiducia) jego sile, jego strategii i taktyce. Dlatego chrześcijanin przyjmuje „zbroję Bożą” (armatura Dei) od Chrystusa, tak aby mógł wytrwać, mierząc się z „mocami ciemności” (Ef 6,11,13–17). Walczy bowiem nie tylko przeciw „ciału i krwi”, lecz także przeciwko „zwierzchnościom i władzom” (Ef 6,12). Inwestytura i włożenie „zbroi Bożej” dokonuje się poprzez otrzymanie łaski Ducha Świętego, przede wszystkim w sakramencie bierzmowania (sacramentum conformationis). Chrześcijanin zostaje obdarowany dobrodziejstwami, szczególnie wyboru (beneficium electionis) i przeznaczenia (beneficium praedestinationis) w przestrzeni Kościoła, czyli wspólnoty wierzących, wobec których składa świadectwo wiary i miłości. Duchowa walka dokonuje się przeciwko zasadzkom diabła (insidia Diaboli), duchom gnuśności (spiritualia nequitiae), działającym w świecie oraz wśród innych ludzi, którzy stoją po stronie zła i grzechu. „Wzmacniać się w Panu i w potędze Jego siły” (confortamini in Domino et in potentia virtutis eius) oznacza być silnym i gotowym do obrony stając po stronie Boga. Męstwo Chrystusa wypływa z Jego przejścia przez misterium męki, śmierci i zmartwychwstania w mocy miłości. Męstwo chrześcijanina jest owocem przystąpienia do Chrystusa, włączenia się w Jego misterium, i trwania we wspólnocie Kościoła, która je autentycznie przekazuje. Komentarz Akwinaty podkreśla, że moc łaski Ducha Świętego jest znamieniem uczestnictwa i upodobnienia się do Jezusa Chrystusa w służbie Kościołowi i Ewangelii.
Bibliografia
Abbott T.K., A Critical and Exegetical Commentary on the Epistles to the Ephesians and to the Colossians, The International Critical Commentary, Edinburgh 1897.
Ambrosiaster, Commentaria in duodecim Epistolas Beati Pauli, PL 17, 47–536; Super Epistolam ad Ephesios, PL 17, 393–426; CSEL LXXXI: Ambrosiastri qui dicitur Commentarius in Epistolas Paulinas, recensuit H. I Voges, Vindobonae 1969, III, 69–126.
Anselmus Cantuariensis, Divi Anselmi Cantuariensia Archiepiscopi in omnes sanctissimi Pauli Apostoli epistolas enarrationes, Coloniae MDXXXIII, 298–334.
Arystoteles, Etyka nikomachejska, (trans. D. Gromska) Państwowe Wydawnictwo PWN, Warszawa 2007.
Augustinus, Sermones ad Populum, serm. I–CCCXL, PL 38, 23–1484; serm. CCCXLI–CCCXCVI, PL 39, 1493–1718.
Bajda J, Rozmyślanie nad Listem do Efezjan, Ethos, 1998, n. 3 (11), 67–76.
Barth M., Ephesians, Anchor Bible 34–34A, Garden City NY 1974; R. Schnackenburg, Der Brief an die Epheser, Evangelisch-Katholischr Kommentar zum Neuen Testament X, Zürich–Neukirchen 1982.
Beatrice P.F., Il combattimento spirituale secondo San Paolo. Interpretazione di Ef 6,1–17, Studia Patavina, 1972, 19, 359–422.
Colpe C., Zur Leib-Christi-Vorstellung im Epheserbrief, in: Judentum, Urchristentum, Kirche. Festschrift J. Jeremias, Berlin 1960, 173–187.
Erasmus Roterodamus, Adnotationes in Novum Testamentum, Basileae 1519–Franfurt am Main 1695, V, 549–658.
Joannes Chrisostomus, In Epistolam ad Ephesios Commentarius, PG 62, 9–176; Oeuvres complètes de Saint Jean Chrysostome, par l’Abbé J. Bareille, Paris 1872, XVIII, 168–447.
Gnilka J., Der Epheserbrief, HerdersTheologischer Kommentar zum Neuen Testament, X/2, Freiburg–Basel–Wien 1971.
Horvat S., Neuroscientific findings in the light of Aquinas’ understanding of the human being, Scientia et Fides, 2 (2017), 127–153
Jankowski A., List do Efezjan (Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. W przekładzie z języków oryginalnych), Pallottinum, Poznań–Warszawa 1984, 1439–1445.
Kinnear A., Życie w Chrystusie. List do Efezjan, (org. Sit walk stand. What shall this man do?), (trans. J. Prower), Warszawa 1964.
Langkammer H., List do Efezjan, in: Wstęp do Nowego Testamentu, ed. R. Rubinkiewicz, Pallottinum, Poznań 1960, 374–381.
Langkammer H., Problemy literackie Listu do Efezjan, jego aspekty teologiczne i jego eklezjologia, Roczniki Teologii Katolickiej, 1980, n. 1 (127), 93–102.
Mędala S., Tajemnica Bożej ekonomii. List do Efezjan, in: J. Frankowski, S. Mędala, Dzieje Apostolskie. Listy św. Pawła, ATK, Warszawa 1997, vol. 9, 448–485.
Mróz M., Virtue epistemology and Aquinas’s Biblical Commentary to the Corpus Paulinum, in: P. Roszak, J. Vijgen, Reading Sacred Scripture with Thomas Aquinas. Hermeneutical Tools, Theological Questions and New Perspectives, Brepols 2015, 435–456.
Murray P. OP, Aquinas at Prayer. The Bible, Mysticism and Poetry, Bloomsbury Publishing, London–New Delhi–New York–Sydney 2013.
Penna R., Lettera agli Efesini. Introduzione, versione, commento, Edizioni Dehoniane Bologna 1988.
Pieper J., Vom Sinn der Tapferkeit, Hegner, Leipzig 1934.
Pytel J., List do Efezjan, in: Zanim otworzysz Biblię, ed. M. Peter, (Stary Testament), M. Wolniewicz, (Nowy Testament), Księgarnia św. Wojciecha, Poznań 1981, 169–170.
Sikora R., Kościół jako ciało Chrystusa w Kol i Ef, Roczniki Teologii Katolickiej, 1997, n. 1 (44), 29–138.
Staniek E., Bogactwo natchnionych ksiąg. List do Efezjan. Jedność w Chrystusie, Materiały Homiletyczne, 1981, n. 123, 30–36.
Staniek E., Żyjemy w świecie pogan, Petrus, Kraków 2013.
Suski A., Il salmo di lode nella lettera agli Efesisni. Tentativo do ricostruzione ed aspetti teologici, Roma, Dissertatione, Roma 1973.
S. Thomae Aquinatis, Super Epistolas S. Pauli lectura, t. 2: Super Epistolam ad Ephesios lectura, ed. R. CAI (8ª ed.), Marietti, Taurini–Romae 1953, 1–87.
Tomasz z Akwinu, Wykład Listu do Efezjan (Super Epistolam B. Pauli ad Ephesios lectura), ed. P. Roszak, E. Alarcón, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2017.
St. Thomas Aquinas, Commentary on Saint Paul’s. Epistle to the Ephesians, translation and introduction by Matthew L. Lamb, Magi Books Albany (N.Y.) 1966.
Torrrell J.-P., Święty Tomasz z Akwinu – mistrz duchowy, trans. A. Kuryś, W drodze, Poznań 2003.
Vijgen J., Soul or Brain: A False Dilemma? The Thomist Perspective, Scientia et Fides, 2 (2017), 71–86.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 203
Liczba cytowań: 1