Gatunek literacki Ez 17 – słowo proroka czy mędrca?
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2017.003Słowa kluczowe
Ezechiel, prorok, mędrzec, alegoria, māšāl, Księga Ezechiela, gatunek literacki, tradycja mądrościowaAbstrakt
Znaczącą rolę przy odkrywaniu orędzia tekstów biblijnych odgrywa gatunek literacki, w którym zostały spisane. W 17 rozdziale Księgi Ezechiela spotykamy się z terminem māšāl, który wskazuje na przysłowie, przypowieść czy alegorię i odsyła czytelnika do tekstów wywodzących się z tradycji mądrościowej obecnych w Piśmie Świętym. Praca została poświęcona przywołaniu podstawowych gatunków literackich określanych mianem māšāl, aby na tym tle podjąć próbę zdefiniowania gatunku literackiego Ez 17 oraz odpowiedzieć na pytanie, czy omawiany tekst z Księgi Ezechiela zawiera wypowiedź prorocką czy mądrościową. W celu przybliżenia przesłania Ez 17 przedstawiono wewnętrzną dynamikę całego rozdziału oraz zasygnalizowano kontekst historyczny jego powstania.
Bibliografia
Allen L.C., Ezekiel 1–19, Word Biblical Commentary, Dallas 1994.
Blenkinsopp J., Ezekiel, Interpretation. A Bible Commentary for Teaching and Preaching, Louisville 2012.
Block D.I., The Book of Ezekiel: Chapters 1–24 (NICOT Commentary), Grand Rapids 1997.
Brzegowy T., Pisma mądrościowe Starego Testamentu, Tarnów 2003.
Cooke G.A., A Critical and Exegetical Commentary on the Book Ezekiel, Edinburgh 1967.
Czerski J., Przypowieści Chrystusa jako gatunek literacki, w: Colloquim Salutis: wrocławskie studia teologiczne 25 (1993), Wrocław 1994.
Długosz A., Kerygmatyczne znaczenie starotestamentalnych bajek, w: Studium Scripturae Anima Theologiae. Prace ofiarowane Księdzu Profesorowi Stanisławowi Grzybkowi, red. J. Chmiel, T. Matras, Kraków 1990, s. 50–63.
Eichrodt W., Ezekiel. A Commentary, Philadelphia 1970.
Encyklopedia muzyki, red. A. Chodkowski, Warszawa 2006.
Foster R.S., Note on Ezekiel 17:1–10 and 22–24, Vetus Testamentum 8 (1958) nr 4, s. 374–379.
Golias M., Bajka klasyczna, w: Słownik rodzajów i gatunków literackich, red. G. Garda, Warszawa 2012, s. 74–76.
Greenberg M., Ezekiel 1–20. A New Translation with Introduction and Commentary (Anchor Bible 22), New York 1983.
Greenberg M., Ezekiel 17 and the policy of Psammetichus II, Journal of Biblical Literature 76 (1957) nr 4, s. 304–309.
Hals R.M., Ezekiel, The Forms of the Old Testament Literature, Grand Rapids 1989.
Jezierska E.J., Mašal w tekstach Starego Testamentu, w: Patrzmy na Jezusa, który nam w wierze przewodzi. Księga Pamiątkowa dla Księdza Profesora Jana Łacha w 85. rocznicę urodzin, red. W. Chrostowski, Warszawa 2012, s. 185–196.
Kurz G., Metapher, Allegorie, Symbol, Göttingen 1982.
Lemański J., Bajka jako gatunek literacki w Starym Testamencie, w: Stworzył Bóg człowieka na swój obraz. Księga Pamiątkowa dla Ks. Bp. M. Gołębiewskiego, red. W. Chrostowski, Warszawa 2002, s. 231–250.
Lemański J., Izrael jako krzew winny i winnica Jahwe w tekstach Starego Testamentu, w: Duch i Oblubienica mówią: przyjdź. Księga Pamiątkowa dla o. Prof. Augustyna Jankowskiego, red. W. Chrostowski, Warszawa 2001, s. 220–239.
Meynet R., Język przypowieści biblijnych, Kraków 2005.
Osborne W.R., The early messianic „afterlife” of the tree metaphor in Ezekiel 17:22–24, Tyndale Bulletin 64 (2013) nr 2, s. 171–188.
Paciorek A., Przypowieść i alegoria – zarys problematyki, w: Ex oriente lux. Księga Pamiątkowa dla Księdza Profesora Antoniego Troniny w 65. rocznicę urodzin, red. W. Chrostowski, Warszawa 2010, s. 353–363.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. Księga Ezechiela, Tłumaczenie, wstęp i komentarz J. Homerski, Biblia Lubelska, Lublin 1998.
Piwowar A., Historia Izraela czasów Starego Testamentu. Od patriarchów do podboju przez Rzymian, Lublin 2013.
Pohlmann K.-F., Das Buch des Propheten Hesekiel Kapitel 1–19, Das Alte Testament Deutsch 22/1, Göttingen 1996.
Rad von G., Teologia Starego Testamentu, Warszawa 1986.
Renz T., The Rhetorical Function of the Book of Ezekiel, Suplements to Vetus Testamentum, Leiden–Boston–Köln 1999.
Rumianek R., Księga Ezechiela. Tłumaczenie i komentarz, Warszawa 2009.
Sedlmeier F., Das Buch Ezechiel. Kapitel 1–24, Neuer Stuttgarter Kommentar. Altes Testament 21/2, Stuttgart 2002.
Simian-Yofre H., Ez 17, 1–10 como enigma y parábola, Biblica, 65 (1984) nr 1, s. 27–43.
Synowiec J.St., Gatunki literackie w Starym Testamencie, Kraków 2003.
Zimmerli W., Ezekiel 1. A Commentary on the Book of the Prophet Ezekiel, Chapters 1–24, Philadelphia 1979.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 747
Liczba cytowań: 0
