Słabe punkty polskiego tłumaczenia Ewangelii w Biblii Tysiąclecia
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2016.039Słowa kluczowe
Biblia Tysiąclecia, polskie przekłady biblijne, EwangelieAbstrakt
Planowane jest szóste wydanie Biblii Tysiąclecia, najpopularniejszego polskiego przekładu Pisma Świętego. Czy wobec jej słabości nie byłoby lepiej tego tłumaczenia zastąpić nowym? Część sporów o prawidłowy kształt tłumaczeń wynika wprawdzie z różnych koncepcji tłumaczenia. Wiadomo też, że nie każdy termin można adekwatnie przełożyć. Dopuszczając różne rozwiązania, trzeba jednak pytać, czy przekład nie zawiera błędów oraz przekłamań wynikłych z założeń interpretacyjnych. W Ewangeliach z Biblii Tysiąclecia można stwierdzić nadużywanie wyrażeń uroczystych, nieadekwatnych względem ducha oryginału. Zdarzają się też zniekształcenia wynikłe z chęci wzmocnienia wymowy teologicznej tekstu (Jezus przed sędziami; opętania), uczynienia go bardziej rygorystycznym (moralność płciowa, pacyfizm), albo przeciwnie mniej dobitnym (gniew Jezusa). Zdarza się nietrafny dobór słowa polskiego, dodawanie słów nieobecnych w oryginale, błędy ze sfery krytyki tekstu. Interesujące przykłady znajdziemy także w innych księgach biblijnych.
Bibliografia
Chmiel J., Textus Receptus współczesnej Biblii polskiej. O trzecim wydaniu Biblii Tysiąclecia, Ruch Biblijny i Liturgiczny 34 (1981) 5, s. 274–280.
Dąbek T.M., Śp. o. prof. dr hab. Augustyn Jankowski OSB i Biblia Tysiąclecia, Ruch Biblijny i Liturgiczny 59 (2006) 3, s. 235–239.
Dąbrowski E., Nowy polski przekład Pisma Świętego z języków oryginalnych. Krytyczna ocena tzw. Biblii Tysiąclecia, Londyn 1967.
Dziadosz D., Biblia Tysiąclecia jako wydarzenie religijne i świadectwo pracy polskich biblistów, Zeszyty Naukowe KUL 49 (2006) 2, 3–18.
Felski W., Czy tylko Biblia Tysiąclecia? Inne propozycje translatologiczne, Studia Pelplińskie 39 (2008), s. 307–319.
Frankowski J., Biblia Tysiąclecia – jej wartość i znaczenie (konfrontacja z oceną ks. E. Dąbrowskiego), Ruch Biblijny i Liturgiczny 33 (1970) 2–3, s. 76–87.
Frankowski J., Biblia Tysiąclecia i problematyka dzisiejszych polskich przekładów Pisma Świętego, Znak (1975) 6 = nr 252, s. 709–737.
Frankowski J.. Dlaczego trzeba było dokonać nowego przekładu Biblii, Znak (1974)1 = nr 235, s. 63–82.
Jankowski A., Z problematyki współczesnego przekładu Pisma Świętego, Studia Gnesnensia 1 (1975), s. 321–331.
Kotecki D., Biblia polska, Studia Nauk Teologicznych PAN 4 (2009), 201–222.
Matuszczyk B., Biblia Tysiąclecia wobec tradycji Wujkowego przekładu Pisma Świętego, w: Inspiracje chrześcijańskie w kulturze Europy. Materiały z konferencji 11–14 maja 1999 r., red. Ewa Woźniak [Cz. 1], Łódź 2000, s. 201–210.
Mędala S., Biblia Tysiąclecia. Kilka uwag na temat tłumaczenia, Collectanea Theologica 37 (1967)2, s. 82–96.
Penar T., O nową Biblię Tysiąclecia, Przemiany 1968, s. 422–428.
Pietkiewicz R., Biblia Tysiąclecia w tradycji polskiego edytorstwa biblijnego, diss. PWT Wrocław 2004 (PDF, wolny dostęp): http://digital.fides.org.pl/dlibra/aresults?action=SearchAction&QI=C53007296242CFAF1EE7348F8A4877DE-1
Schnayder J., Z problematyki przekładu biblijnego. Uwagi filologa na marginesie Biblii Tynieckiej, Ruch Biblijny i Liturgiczny (1971) 4–5, s. 161–187.
Szczypińska B., Ewangelie tylekroć tłumaczone...: studia o przekładach i przekładaniu, Gdańsk 2005.
Warzecha J., Kilka uwag o piątym wydaniu Biblii Tysiąclecia, Collectanea Theologica 71 (2001)1, s. 113–123.
Weksler-Waszkinel R.J., Błogosławiony Bóg Izraela, Towarzystwo Naukowe KUL. Prace Wydziału Filologicznego 84, Lublin 2000 (o BT zob. s. 39nn).
Wojciechowski M., Cuda Jezusa, Częstochowa 2010.
Wojciechowski M., Nowotestamentowe teksty o Żydach w nowszych polskich przekładach biblijnych, Collectanea Theologica 53 (1993)2, s. 79–88.
Wojciechowski M., Szkodliwe błędy tłumaczy Biblii, Idziemy 2011 nr 37, s. 38–39.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 2295
Liczba cytowań: 0
