„Jesus im Bild Gottes“ – die Gestalt des urchristlichen Monotheismus am Beispiel des Hirtenbildes im Johannesevangelium
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2016.032Słowa kluczowe
monoteizm, ewangelia Jana, metafora, aluzjaAbstrakt
„Jezus w Obrazie Boga” – Postać wczesnochrześcijańskiego monoteizmu na przykładzie Obrazu Pasterza w ewangelii św. Jana
Jako chrześcijanom być może jest nam łatwo mówić o trójjedynym Bogu, Ojcu, Synu, i Duchu Świętym, i myśleć o Nim jako o Jedności. Pierwsi uczniowie jednak musieli przezwyciężyć barierę surowego monoteizmu żydowskiego, aby móc dzięki wierze wyznać w Jezusie z Nazaretu Syna Bożego i w konsekwencji Jego Bóstwo. To, w jaki sposób to zaszło, tym właśnie zainteresowana jest Historia Dogmatu. Odpowiedzi na to pytanie jednakże może i musi udzielić egzegeza. Egzegeza posługuje się wieloma różnymi metodami, aby poprzez naukowe podejście i wysiłki lepiej zrozumieć teksty biblijne. Niestety, nie istnieje pojedyncza metoda, która ujawniłaby całą treść, wszystkie aspekty i informacje w tych tekstach zawarte. Poniższy artykuł pokazuje na przykładzie przypowieści o Dobrym Pasterzu jak stopniowo i metodycznie można pozyskać z ewangelii Jana odpowiedź na pytanie o postać wczesnochrześcijańskiego monoteizmu. W tym celu zostanie przedstawiona procedura interpretacji metafor Rubena Zimmermanna, a z jej wyników zostaną wyciągnięte wnioski teologiczne.
Bibliografia
Novum Testamentum Graece, E. i E. Nestle – K. i B. Aland (red.), Stuttgart 1993.
Für die deutsche Übersetzung der biblischen Texte
Neue Jerusalemer Bibel. Einheitsübersetzung mit dem Kommentar der Jerusalemer Bibel, A. Deissler, A. Vögtle (red.), Freiburg i. Breisgau 2007.
Stenzel, J., Art. Anspielung (2), Reallexikon der dt. Literaturwissenschaft I (1997), 93–96.
Barrett C.K., Das Evangelium nach Johannes, KEK Sonderband, Göttingen 1990.
Bauer W., Das Johannesevangelium, HNT 6, Tübingen 1933.
Bultmann R., Das Evangelium des Johannes, KEK, Göttingen 1964.
Gnilka J., Johannesevangelium, NEB.NT 4, Würzburg 1989.
Moloney F.J., The Gospel of John, Sacra Pagina Series 4, Collegeville 1998.
Schnackenburg R., Das Johannesevangelium, HThK.NT IV/1–4 (Sonderausgabe), Freiburg 1979.
Schneider J., Das Evangelium nach Johannes, ThHK Sonderband, aus d. Nachlass – E. Fascher (red.), Berlin 1976.
Schnelle U., Das Evangelium nach Johannes, ThHK.NT 4, Leipzig 2004.
Thyen H., Das Johannesevangelium, HNT 6, Tübingen 2005.
Wikenhauser A., Das Evangelium nach Johannes, RNT 4, Regensburg 31961.
Beutler J., Der alttestamentlich-jüdische Hintergrund der Hirtenrede in Joh 10, w: The Shepherd Discourse of John 10 and Its Context. Studies by members of the Johannine Writings Seminar, J. Beutler – R.T. Fortna (red.), SNTS.MS 67, New York 1991, s. 18–32.
Hartl J., Metaphorische Theologie. Grammatik, Pragmatik und Wahrheitsgehalt religiöser Sprache, Studien zur systematischen Theologie und Ethik 51, Berlin 2008.
Kayser W., Das sprachliche Kunstwerk. Eine Einführung in die Literaturwissenschaft, Bern 31954.
Kowalski B., Die Hirtenrede (Joh 10,1–18) im Kontext des Johannesevangeliums, SBB 31, Stuttgart 1996.
Scheffczyk L., Grundlagen des Dogmas. Einleitung in die Dogmatik, Aachen 1997.
Schlatter A., Der Evangelist Johannes. Wie er spricht, denkt und glaubt, Stuttgart 31960.
Schnelle U., Einleitung in das Neue Testament, UTB 1830, Göttingen 2005.
Thüsing W., Das Gottesbild des Neuen Testaments, w: Studien zur neutestamentlichen Theologie, T. Söding (red.), WUNT 82, Tübingen 1995, s. 59–86.
Zimmermann R., Metapherntheorie und biblische Bildersprache. Ein methodologischer Versuch, ThZ 56 (2000), s. 108–133.
Zimmermann R., Einführung: Bildersprache verstehen oder Die offene Sinndynamik der Sprachbilder, w: Bildersprache verstehen. Zur Hermeneutik der Metapher und anderer bildlicher Sprachformen, R. Zimmermann (red.), Übergänge, 38, München 2000, s. 13–54.
Zimmermann R., Paradigmen einer metaphorischen Christologie. Eine Leseanleitung, w: Metaphorik und Christologie, J. Frey – J. Rohls – R. Zimmermann (red.), Theologische Bibliothek Töpelmann 120, Berlin 2003, s. 1–34.
Zimmermann R., Jesus im Bild Gottes. Anspielungen auf das Alte Testament im Johannesevangelium am Beispiel der Hirtenbildfelder in Joh 10, w: Kontexte des Johannesevangeliums. Das vierte Evangelium in religions- und traditionsgeschichtlicher Perspektive, J. Frey, U. Schnelle (red.), WUNT 175, Tübingen 2004, s. 81–116.
Zimmermann R., Christologie der Bilder im Johannesevangelium. Die Christopoetik des vierten Evangeliums unter besonderer Berücksichtigung von Joh 10, WUNT 171, Tübingen 2004.
Zimmermann R., Imagery in John: Opening up Paths into the Tangled Thicket of John's Figurative World, w: Imagery in the Gospel of John: Terms, Forms, Themes and Theology of Johannine Figurative Language, J. Frey (red.), WUNT 200, Tübingen 2006, s. 1–43.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 581
Liczba cytowań: 0
