W poszukiwaniu sensów Pisma Świętego. Św. Tomasza z Akwinu Super Epitolam ad Ephesios i wybrane nowożytne interpretacje egzegetyczne na przykładzie Ef 5,1–2
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2015.017Słowa kluczowe
Tomasz z Akwinu, List do Efezjan, egzegeza Biblii, egzegeza kanoniczna, odnowa egzegezy, narzędzia hermeneutyczneAbstrakt
Celem tego artykułu jest porównanie komentarza Akwinaty do fragment Ef 5,1–2 z nowożytnymi komentarzami biblijnymi i odpowiedź na pytanie dotyczące hermeneutycznych ścieżek prowadzących do zrozumienia sensów Pisma Świętego. Na samym początku autor przedstawia główne kierunki odnowy współczesnej egzegezy. Następnie ogólnie opisuje hermeneutyczne narzędzia stosowane przez Tomasza z Akwinu. Po obszernym wprowadzeniu autor artykułu rozpoczyna właściwą egzegezę fragmentu Ef 5,1–2. Bazując na Super Epistolam ad Ephesios lectura, przedstawia interpretację Akwinaty do kolejnych wersetów listu i porównuje je ze współczesnymi komentarzami takich autorów, jak: M. Barth, E. Best, F.F. Bruce, A. Jankowski, H. Langkammer i R. Schnackenburg. Wyciągnięte z tego wnioski okazują się pozytywne i dające nadzieje na kontynuowanie poszukiwań wspólnego języka hermeneutyki pomiędzy średniowieczną egzegezą a nowożytnymi interpretacjami biblijnymi.
Bibliografia
Źródła:
S. Thomae Aquinatis, Super Epistolas S. Pauli lectura, t. 1, Super Epistolam B. Pauli ad Galatas lectura, ed. R. Cai, 8a ed., Marietti, Taurini–Romae 1953.
S. Thomae Aquinatis, Super Epistolas S. Pauli lectura, t.2, Super Epistolam B. Pauli ad Ephesios lectura, ed. R. Cai, 8a ed., Marietti, Taurini–Romae 1953.
Sancti Thomae Aquinatis, Opera omnia iussu Leonis XIII P.M. edita, t. 25/1, Préface. Quaestiones de quolibet. Quodlibet VII, VIII, IX, X, XI, Roma–Paris 1996.
Sancti Thomae Aquinatis, Opera omnia iussu Leonis XIII P.M. edita, t. 4–12, Summa theologiae, Roma 1888–1906.
Opracowania i komentarze:
Barth M., Ephesians, Translation and Commentary on Chapters 4–6, The Anchor Yale Bible, vol. 34A, New York 1974.
Best E., A Critical and Exegetical Commentary on Ephesians, ICC, Edinburgh 1998.
Bruce F.F., The Epistles to the Colossians, to Philemon and to the Ephesians, NICNT. Grand Rapids 1984.
De Lubac H., Pismo Święte w Tradycji Kościoła, tłum. K. Łukowicz, Kraków 2008.
Gołębiewski M., Jedność Pisma Świętego jako zasada hermeneutyczna, „Collectanea Theologica” 53/1 (1983), s. 5–17.
Haręzga S., En Pneumati jako zasada interpretacji Pisma św. we wschodniej tradycji Kościoła, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 43 (1990), s. 111–121.
Jankowski A., Listy Więzienne Świętego Pawła, KUL, t. 8, Poznań 1962.
Jezierska E.J., Dobry czyn człowieka – „wdzięczną wonnością” Bogu, Refleksje w oparciu o Ef 5,2 i Flp 4,18, „Poznańskie Studia Teologiczne” 4(1986), s. 21–25.
Kubanowski, Nam grater est, et quantum ad generationem gratiae...– Analiza chrystianologiczna Listu do Filemona w świetle Super Epistolam B. Pauli ad Philemonem lectura św. Tomasza z Akwinu, „Biblica et Patristica Thoruniensia” 8/1 (2015), s. 81–97.
Langkammer H., Komentarz teologiczno-pastoralny wszystkich listów św. Pawła Apostoła z okazji roku Świętego Pawła. Listy Więzienne św. Pawła, t. 2, Legnica 2010.
Mróz M., Roszak P., Tomasza z Akwinu ideał egzegety i podstawy jego pracy in Sacra Pagina, “Teologia i Człowiek” 10 (2007), s. 113–130.
Plezia M. (red.), Słownik łacińsko-polski, D–H, t. 2, Warszawa 1998.
Roszak P., Autorytet a poszukiwanie mądrości. Wokół konceptu auctoritas w teologii św. Tomasza z Akwinu, „Człowiek w Kulturze” 22 (2011/2012), s. 67–90.
Roszak P., Between Dialectics and Metaphor. Dynamics of Exegetical Practice of Thomas Aquinas, „Angelicum” 90 (2013), s. 507–534.
Roszak P., The Place and Function of Biblical Citations in Thomas Aquinas’s Exegesis, w: Reading Sacred Scripture with Thomas Aquinas. Hermeneutical Tools, Theological Questions and New Perspectives, R. Roszak, J. Vijgen (red.), Turnhout 2015, 115-139.
Schnackenburg R., Ephesians, A Commentary, trans. H. Heron, Edinburgh 1991.
Świerzawski W., Egzegeza biblijna i teologia spekulatywna św. Tomasza z Akwinu, „Znak” 22/187 (1970), s. 27–41.
Weisheipl J., Tomasz z Akwinu. Życie, myśl i dzieło, tłum. Cz. Wesołowski, Poznań 1985.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 940
Liczba cytowań: 0