Drzewo poznania dobra i zła a koncepcja Stwórcy w Rdz 2,4b–3,24
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2014.010Słowa kluczowe
Rdz 1, 1–2, 4a, Rdz 2, 4b–3, 24, jahwistyczna koncepcja Boga stwórcy, drzewo poznania dobra i zła, geneza złaAbstrakt
Jahwistyczna tradycja o stworzeniu człowieka i jego buncie względem Stwórcy (Rdz 2,4b–3,4) należy do najczęściej komentowanych tekstów biblijnych, ale i tak pozostaje wciąż aktualnym wyzwaniem dla egzegetów i teologów z uwagi na niepowtarzalny kontekst literacki, kulturowy i teologiczny. Wciąż otwartym problemem egzegetycznym domagającym się pogłębionych studiów literackich i teologicznych jest też wzajemna relacja sąsiadujących ze sobą biblijnych tradycji o stworzeniu ludzkości i wszechświata (Rdz 1,1–2,4a; 2,4b–3,4) i ich ewentualnej więzi z analogicznymi tekstami starożytnego Bliskiego Wschodu. Mimo wielości publikacji na temat prehistorii biblijnej utrwalonej w Rdz 1–11, odpowiedniej systematyzacji i precyzacji teologicznej domaga się przede wszystkim figura Stwórcy naszkicowana w tekście kapłańskim i jahwistycznym i Jego relacja do stworzeń, które na pewnym etapie swej prehistorii wchodzą w sferę oddziaływania zła. Centralnym argumentem niniejszej publikacji będzie więc koncepcja Boga Stwórcy i Jego relacja do zła widziana w perspektywie jahwistycznego obrazu drzewa poznania dobra i zła.
Bibliografia
Achilles E., Male, maligno, w: L. Coenen, Dizionario dei concetti biblici del Nuovo Testamento, Bologna 1991, s. 949.
Bailey J., Initiation and the Primal Woman in Gilgamesh and Genesis 2–3, JBL 89 (1970) 144–147.
Cassuto U., A Commentary on the Book of Genesis, Jerusalem 1961.
Clark W. M., A Legal Background to the Yahwist’s Use of ‘Good and Evil’ in Genesis 2–3, JBL 88 (1969), s. 266–278.
Clines D., The Tree of Knowledge and the Law of Yahweh, VT 24 (1974), s. 8–14.
Coats G., The God of Death: Power and Obedience in the Primeval History, Int 29 (1975), s. 227–239.
Dziadosz D., Tak było na początku… Izrael opowiada swoje dzieje, Przemyśl 2011.
Engnell I., “Knowledge” and “Life” in the Creation Story, w: M. Noth, D. Thomas, Wisdom in Israel and in the Ancient Near East, FS. H. Rowley, VT.S 4, Leiden 1960,
s. 103–119.
Gaebelein F., Genesis, EBC 2, Grand Rapids 1990.
Gordis R., The Significance of the Paradise Myth, AJSL 52 (1936), s. 86–94.
Gordis R., The Knowledge of Good and Evil in the Old Testament and the Qumran Scrolls, JBL 76 (1957), s. 123–138.
Gordon C., The Ancient Near East, New York 1965.
Hamilton V., The Book of Genesis, Chapters 1–17, NICOT; Grand Rapids 1990.
Honeyman A., Merismus in Biblical Hebrew, JBL 71 (1952), s. 11–18.
Keil C., Delitzsch F., Commentary to the Old Testament, t. I: Pentateuch, Peabody 1961.
Krašovec J., Der Merismus in Biblischen-hebraischen und Nordwest-semitischen, Rome 1977.
Lemański J., Księga Rodzaju. Rozdziały 1–11, NKB 1.1, Częstochowa 2013.
Levin A., The Tree of Life. Genesis 2,9 and 3,22–24 in Jewish, Gnostic and Early Christian Texts, Harvard 1966.
Magonet J., The Themes of Genesis 2–3, w: P. Morris, A Walk in the Garden, JSOT.S 136, Sheffield 1992, s. 39–46.
Mettinger T., The Eden Narrative. A Literary and Religio-historical Study of Genesis 2–3 Winona Lake 2007.
Millard A., The Etymology of Eden, VT 34 (1984), s. 103–106.
Müller H., Mythische Elemente in der jahwistischen Schopfungserzahlung, ZTK 69 (1972), s. 259–289;
Nihan C., Römer T., Le debat actuel sur la formation du Pentateuque, w: T. Römer, Introduction a l’Ancien Testament, Geneve 2004, s. 93–98.
Oden R.A., Divine Aspirations in Atrahasis and in Genesis 1–11, ZAW 93 (1981), s. 212–213.
Rad von G., Genesis, OTL; Philadelphia 1972.
Reicke B., The Knowledge Hidden in the Tree of Paradise, JSS 1 (1956), s. 193–201.
Reventlow H., Hoffman Y., The Problem of Evil and its Symbols in Jewish and Christian Tradition, New York 2004.
Schmidt W., Die Schopfungsgeschichte der Priesterschrift. Zur Uberlieferungsgeschichte von Genesis 1:1–2:4a und 2:4b—3:24, WMANT 17, Neukirchen-Vluyn 1970.
Skinner J., A Critical and Exegetical Commentary on Genesis, Edinburgh 1910.
Speiser E., Genesis: Introduction, Translation, and Notes, AB 1; New Haven 2008.
Stordalen T., Echoes of Eden. Genesis 2-3 and Symbolism of the Eden Garden in Biblical Hebrew Literature, CBET 25, Leuven, 2000, s. 215–249.
Uehlinger C., Genese 1–11, w: T. Römer, Introduction a l’Ancien Testament, Geneve 2004, s. 116–119.
Vattioni F., L’albero della vita, Aug 7 (1967), s. 133–144.
Wallace H., The Eden Narrative, HSM 32, Atlanta 1985.
Walsh J., Genesis 2,4b–3,24: A Synchronic Approach, JBL 96 (1977), s. 161–177.
Walton J., Genesis, NIVAC 1, Grand Rapids 2001.
Wellhausen J., Prolegomena to the History of Ancient Israel, Edinburgh 1885.
Wenham G., Genesis 1–15, WBC 1; Dallas 1998.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1648
Liczba cytowań: 0
