Tomasza z Akwinu obrona doktryny czyśćca
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2024.017Słowa kluczowe
czyściec, apologia czyśćca, Tomasz z Akwinu, De rationibus fidei, Jak uzasadniać wiarę, miejsce Pisma w argumentacji, polemika z Grekami, tomizm biblijny, komentarze biblijne, egzegeza Tomasza z AkwinuAbstrakt
W artykule wskazano najpierw, że Tomasz z Akwinu prowadził dyskusję w oparciu o wspólnie dzielone z adwersarzem przekonania. Stąd w polemice z chrześcijanami odwoływał się do autorytetu Pisma Świętego, czego przykładem może być argumentacja w De rationibus fidei na rzecz czyśćca adresowana do Greków i Ormian wyznających błędną naukę co do stanu dusz po śmierci. Celem artykułu było po pierwsze ukazanie toku rozumowania na rzecz czyśćca, w tym zwłaszcza sposób, w jaki magister in sacra pagina skorzystał z tekstów natchnionych w swojej argumentacji w dziełku oraz jak teksty biblijne, które odegrały rolę w jego polemice, były przez niego wyjaśniane w komentarzach biblijnych. Po drugie, chodziło również o ukazanie wzajemnego związku między dziewiątym rozdziałem Jak uzasadniać wiarę a komentarzami biblijnymi, oraz określenie, czy argumentacja Doktora anielskiego pozostaje przekonująca bez sięgnięcia po te komentarze. W tym sensie artykuł wpisuje się w nurt tomizmu biblijnego. I po trzecie, zamiarem autora artykułu było również wyłonienie cech charakterystycznych dla Tomaszowej egzegezy, jakie dały o sobie znać w De rationibus fidei.
Bibliografia
Barron, Robert. 2016. Vibrant Paradoxes: The Both/And of Catholicism. Skokie: Word on Fire.
Blankenhorn, Bernhard. 2023. “Locating a Theology of Revelation in the Works of Saint Thomas Aquinas.” In Engaging Catholic Doctrine: Essays in Honor of Matthew Levering, edited by Robert Barron, Scott W. Hahn, James R. A. Merrick, 51–87. Steubenville: Emmaus Academic.
Chenu, Marie-Dominique. 1997. Święty Tomasz z Akwinu i teologia. Tłumaczenie Arkadiusz Ziernicki, Wiesław Szymona. Kraków: Znak.
Dahan, Gilbert. 2015. “Thomas Aquinas: Exegesis and Hermeneutics.” Translated by Catherine Wallis-Hugues. In Reading Sacred Scripture with Thomas Aquinas. Hermeneutical Tools, Theological Questions and New Perspectives, edited by Piotr Roszak, and Jörgen Vijgen, 45–70. Turnhout: Brepols Publishers n.v.
Dahan, Gilbert. 2022a. “Wprowadzenie. Tomasz z Akwinu komentator Pierwszego Listu do Koryntian.” Tłumaczenie Marcin J. Janecki. W Tomasz z Akwinu, Wykład Pierwszego Listu do Koryntian / Super I Epistolam B. Pauli ad Corinthios lectura, redakcja Piotr Roszak, Enrigue Alarcón, tłumaczenie Jagoda Marszałek, 7–66. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Dahan, Gilbert. 2022b. „Wprowadzenie. Tomasz z Akwinu komentuje List do Filipian.” Tłumaczenie Marcin J. Janecki. W Tomasz z Akwinu, Wykład Listu do Filipian / Super Epistolam B. Pauli ad Philippenses lectura, redakcja Piotr Roszak, Enrique Alarcón, tłumaczenie Marcin J. Janecki, 7–45. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Marshall, Bruce D. 2023. “Aquinas as Scriptural Theologian.” W Engaging Catholic Doctrine: Essays in Honor of Matthew Levering, edited by Robert Barron, Scott W. Hahn, James R. A. Merrick, 89–106. Steubenville: Emmaus Academic.
Nichols, Aidan. 2002. Discovering Aquinas: An Introduction to His Life, Work, and Influence. Grand Rapids: Darton Longman and Todd.
Piwowar, Andrzej. 2024. „’Powiadam ci: «Dziś będziesz ze mną w raju»’ (Łk 23,43). Czy tłumaczenie słów Jezusa jest poprawne i właściwe?” Collectanea Theologica 94(3): 37–67.
Płotka, Magdalena. 2021. Przyjemność według św. Tomasza z Akwinu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Roszak, Piotr. 2020. Odkupiciel i Przyjaciel. U podstaw chrystologii soteriologicznej św. Tomasza z Akwinu w świetle „Super Psalmos”. Poznań–Warszawa: W drodze – Instytut Tomistyczny.
Roszak, Piotr. 2023. “Text, Method, or Goal? On What Really Matters in Biblical Thomism.” Religions 14(1): 1–11.
Roszak, Piotr. 2016. „Tomizm biblijny: metoda i perspektywy.” Biblica et Patristica Thoruniensia 9(3): 119–132.
Rowland, Tracey. 2008. Ratzinger’s Faith: The Theology of Pope Benedict XVI. New York: Oxford University Press.
Salij, Jacek. 2021. Dzieła wybrane, t. 2: Święty Tomasz z Akwinu. Warszawa: Fundacja Świętego Mikołaja – Redakcja „Teologii Politycznej”.
Smith, Lesley. 2009. The Glossa ordinaria: The Making of a Medieval Bible Commentary. Leiden: Brill.
Stasiak, Sławomir. 2003. Ukryty urok Biblii. O frazeologii biblijnej w języku polskim. Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu.
Thomas Aquinas. 1972–1976. “Quaestiones disputatae de veritate.” In Opera Omnia 22(1–3). Romae: Editio Leonina.
Thomas Aquinas. 1888–1906. “Summae theologiae.” In Opera Omnia 4–12. Romae: Editio Leonina.
Thomas de Aquino. 1969. De rationibus Fidei ad cantorem Antiochenum. EL, t. 40, B57–B73. Romae: Editio Leonina.
Thomas de Aquino. 1918–1926–1930. Summa contra Gentiles. EL, t. 13–15. Romae: Editio Leonina.
Thomas de Aquino. 1953a. Super Epistolam ad Philipenses lectura. EM, t. 2, 89–123. Taurini–Romae: Editio Marietti.
Thomas de Aquino. 1953b. Super primam Epistolam ad Corinthios lectura. EM, t. 1, 231–435. Taurini–Romae: Editio Marietti.
Thomas de Aquino. 1953c. Super secundam Epistolam ad Corinthios lectura. EM, t. 1, 437–561. Taurini–Romae: Editio Marietti.
Tomasz z Akwinu. 1999. Jak uzasadniać wiarę? W Tomasz z Akwinu, Dzieła wybrane. Tłumaczenie Jacek Salij i in., 325–355. Kęty: Wydawnictwo Antyk.
Tomasz z Akwinu. 1975. Suma teologiczna I, q. 1–12: O Bogu, t. 1. Tłumaczenie Pius Bełch. Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas”.
Tomasz z Akwinu. [b.r.] Suma teologiczna II–II, q. 1–22: Wiara i nadzieja, t. 15. Tłumaczenie Pius Bełch. Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas”.
Tomasz z Akwinu. [b.r.] Suma teologiczna II–II, q. 171–189: Charyzmaty. Szczególne dary i powołania w Kościele, t. 23, [b. tłum., miejsca i roku wyd.].
Tomasz z Akwinu. [2015] Summa contra gentiles. Prawda wiary chrześcijańskiej w dyskusji z poganami, innowiercami i błądzącymi, t. 1. Tłumaczenie Zofia Włodek, W. Zega. Poznań: W drodze – Klub Książki Katolickiej.
Tomasz z Akwinu. 2022a. Wykład Drugiego Listu do Koryntian / Super II Epistolam B. Pauli ad Corinthios lectura, redakcja Piotr Roszak, Enrique Alarcón. Tłumaczenie Jagoda Marszałek. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Tomasz z Akwinu. 2022b. Wykład Listu do Filipian / Super Epistolam B. Pauli ad Philippenses lectura, redakcja Piotr Roszak, Enrique Alarcón, tłum. Marcin J. Janecki. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Tomasz z Akwinu. 2022c. Wykład Pierwszego Listu do Koryntian / Super I Epistolam B. Pauli ad Corinthios lectura, redakcja Piotr Roszak, Enrique Alarcón, tłum. Jagoda Marszałek. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Torrell, Jean-Pierre. 2003. Święty Tomasz z Akwinu – mistrz duchowy. Tłumaczenie Agnieszka Kuryś. Poznań–Warszawa: W drodze – Instytut Tomistyczny.
Turner, Denys. 2017. Tomasz z Akwinu. Portret. Tłumaczenie Michał Romanek. Poznań–Warszawa: W drodze – Instytut Tomistyczny.
Valkenberg, Wilhelmus G. B. M. 2000. Words of the Living God: Place and Function of Holy Scripture in the Theology of St. Thomas Aquinas. Leuven: Peeters Publishers.
Zatwardnicki, Sławomir. 2024. “What Place Does Scripture Have in Thomas Aquinas’s Reasoning?” Collectanea Theologica 94(1): 107–166.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Sławomir Zatwardnicki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 11
Liczba cytowań: 0