Romana Brandstaettera aktualizacja Pisma Świętego: od "Jezusa z Nazarethu" do "Pieśni o moim Chrystusie"
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2024.010Słowa kluczowe
Roman Brandstaetter, inspiracja biblijna w literaturze, strategia obiektywizacji, autobiografizm, historia XX wiekuAbstrakt
Celem pracy było przebadanie wybranych utworów literackich Romana Brandstaettera inspirowanych Biblią pod kątem aktualizacji w nich treści Pisma Świętego. Przyjęta analityczno-interpretacyjna metoda pozwoliła wyodrębnić oraz scharakteryzować różne odmiany postawy twórczej autora. W obszernym epickim dziele Jezus z Nazarethu pisarz zastosował strategię obiektywizacji, której podporządkował twórcze decyzje. Inaczej postąpił w poetyckim cyklu Pieśń o moim Chrystusie, gdzie wprowadził wątki autobiograficzne i odsłonił wiele aspektów osobistej relacji z Jezusem. Ponadto Ewangelię oraz inne księgi Pisma Świętego skonfrontował z tragiczną historią XX wieku, czasu wojen, Zagłady, ideowego oraz kulturowego upadku i chaosu. W ten sposób uobecnił Ewangelię i postać Jezusa we własnej biografii oraz współczesności, jednocześnie czyniąc treści biblijne probierzem pozwalającym oceniać własne życie, jak też historię i kulturę swojego czasu.
Bibliografia
Brandstaetter, Roman. 1973. „Jak pisałem Jezusa z Nazarethu.” Tygodnik Powszechny 51/52: 6.
Brandstaetter, Roman. 1962. Dzień gniewu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Brandstaetter, Roman. 1976. Pieśń o moim Chrystusie. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Brandstaetter, Roman. 1985. Księga modlitw. Poznań: „W drodze”.
Brandstaetter, Roman. 1994. Krąg biblijny. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Brandstaetter, Roman. 1967 – v. 1, 1969 – v. 2, 1971 – v. 3, 1973 v. – 4. Jezus z Nazarethu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Chmiel, Jerzy. 1999. „Biblia – ojczyzna Romana Brandstaettera. Esej hermeneutyczny.” W Świat Biblii Romana Brandstaettera, redakcja Jan Kanty Pytel, 194–205. Szczecin: Ottonianum.
Chrostowski, Waldemar. 2006. „Elementy interpretacji żydowskiej w Romana Brandstaettera chrześcijańskiej lekturze Biblii.” W Z cienia niepamięci do światła: Wojciech Bąk, Kazimiera Iłłakowiczówna, Roman Brandstaetter : materiały z Ogólnopolskiego Interdyscyplinarnego Sympozjum Naukowego w 100. Rocznicę Urodzin Romana Brandstaettera zorganizowanego w Poznaniu w dniach 5–7 stycznia, redakcja Ewa Krawiecka, 123–136. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Jacopone da Todi. 2007. „Stabat Mater dolorosa.” W Muza łacińska. Antologia poezji wczesnochrześcijańskiej i średniowiecznej (III–XIV/XV w.), redakcja Marek Starowieyski, 555. Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich. Wydawnictwo.
Jasińska-Wojtkowska, Maria. 2003. „Powieść o Jezusie i Jego środowisku.” W Horyzonty literackiego sacrum, 357–375. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kochaniewicz, Paweł. 2001. „Jezus odnaleziony w kulturze.” Zeszyty Naukowe KUL 1–2: 58–69.
Kochaniewicz, Paweł. 2010. Jezus Romana Brandstaettera. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Kozak, Ìgor Ìvanovič. 2018. Romana Brandstaettera metoda egzystencjalnej lektury Pisma Świętego. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Krzemień, Teresa. 1986. „Będzie drugie Qumran.” W Rozmowy. Rozmowy kształcą, 96–105. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza.
Kwiatki świętego Franciszka. 2003. Tłumaczenie Leopold Staff. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
Mazan-Mazurkiewicz, Alicja. 2002. Inspiracje biblijne w utworach Romana Brandstaettera. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Mundy, E. James. 1977. „Franciscus Alter Christus. The Intercessory Function of a Late Quattrocento Panel.” Art Museum, Princeton University 36 (2): 4–15.
Ołdakowska-Kuflowa, Mirosława. 2008. „Liryczny cykl religijny a «Pieśń o moim Chrystusie» Romana Brandstaettera.” W Polski cykl liryczny, redakcja Krystyna Jakowska, Dariusz Kulesza, 299–317. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. 2000. Oprac. zespół biblistów polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, ed. 5, Poznań.
Piwnikiewicz, Magdalena. 2015. „W ogrodzie PaRDeS – hermeneutyka biblijna Romana Brandstaettera.” Religious and Sacred Poetry. An International Quarterly of Religion, Culture and Education 4 (12): 115–136.
Rzymska, Anna. 2007. „Tradycja judaistyczna symboliki «ptaszęcej» w twórczości Romana Brandstaettera.” W Pro animarum salute. Księga pamiątkowa z okazji siedemdziesiątych urodzin Księdza Profesora Tadeusza Rogalewskiego, redakcja Edward Wiszowaty, 47–64. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
Rzymska, Anna. 2005. Kamienny most. Tradycja judaistyczna w twórczości Romana Brandstaettera. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Seul, Anastazja. 2004, Biblia w powieści Romana Brandstaettera „Jezus z Nazarethu”. Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski.
Włodarczyk, Stanisław. 1999. „Przenikanie się tradycji obydwu testamentów w powieści «Jezus z Nazarethu» Romana Brandstaettera.” W Świat Biblii Romana Brandstaettera, redakcja Jan Kanty Pytel, 123–135. Szczecin: Wydawnictwo Ottonianum.
Zajączkowski, Ryszard. 2017. Pisarz i wyznawca: w kręgu twórczości Romana Brandstaettera. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Zajączkowski, Ryszard, red. 2015 Świat kultury Romana Brandstaettera. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Zajączkowski, Ryszard. 2018. Człowiek kultura objawienie: odsłony pisarstwa Romana Brandstaettera. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Mirosława Ołdakowska-Kufel
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 211
Liczba cytowań: 0
