The International Covenant on Civil and Political Rights of 1966 as a Contribution to Debates on Torture in Polish Legal and Philosophical Publications in 1977–1980

Authors

DOI:

https://doi.org/10.12775/BPMH.2025.010

Keywords

The International Covenant on Civil and Political Rights of 1966; torture; Polish People’s Republic; international law; Jan Olszewski (1930–2019)

Abstract

The article analyzes the discourse in Polish legal and philosophical thought between 1977 and 1980 concerning the prohibition of torture, as outlined in Article 7 of the International Covenant on Civil and Political Rights of 1966. Although the practice of torture in the Polish People's Republic did not significantly change, the ratification of this legal act became a stimulus for addressing human rights in official discourse, gradually influencing the legal awareness of Polish society. The authors focus on the analysis of scholarly and journalistic publications, showing that the prohibition of torture was regarded as a fundamental civil right, although its observance remained largely declarative.

Author Biography

Marta Baranowska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Marta Baranowska – doktor habilitowana nauk prawnych, zatrudniona na stanowisku profesora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na Wydziale Prawa i Administracji. Zainteresowania naukowe koncentrują się na filozofii Fryderyka Nietzschego (autorka monografii Jednostka, państwo i prawo w filozofii Fryderyka Nietzschego. Mała vs wielka polityka, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2009), Jana Jakuba Rousseau, myśli socjalistycznej, problematyce nacjonalizmów oraz teorii władzy (autorka monografii Cel uświęca środki, czyli Niccolò Machiavellego rozważania o władzy, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2018).

References

Bibliografia / Bibliografie / Bibliography

Źródła drukowane / Gedruckte Quellen / Printed Sources

Declaration on the Protection of All Persons from Being Subjected to Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment, ADOPTED, 09 December 1975, BY General Assembly resolution 3452 (XXX), URL: https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/declaration-protection-all-persons-being-subjected-torture-and (19.12.2024).

International Covenant on Civil and Political Rights. Adopted and opened for signature, ratification and accession by General Assembly resolution 2200A (XXI) of 16 December 1966, entry into force 23 March 1976, URL: https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/international-covenant-civil-and-political-rights (19.12.2024).

Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r., in: Dziennik Ustaw, 33, item 232. 1952.

Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r., in: Dziennik Ustaw, 38, item 167. 1977.

Multilateral American Convention on Human Rights: “Pact of San José, Costa Rica”. Signed at San José, Costa Rica, on 22 November 1969. Came into force on 18 July 1978, URL: https://treaties.un.org/doc/publication/unts/volume%201144/volume-1144-i-17955-english.pdf (19.12.2024).

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 kwietnia 1950 r. w sprawie określenia zawodów i specjalności, do których stosuje się przepisy o zapobieżeniu płynności kadr pracowników, in: Dziennik Ustaw, 18, item 153. 1950.

Universal Declaration Of Human Rights, URL: https://www.un.org/en/about-us/universal-declaration-of-human-rights (19.12.2024).

Ustawa z dnia 10 lutego 1976 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, in: Dziennik Ustaw, 5, item 29. 1976.

Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. Kodeks postępowania karnego, in: Dziennik Ustaw, 13, item 96. 1969.

Ustawa z dnia 7 marca 1950 r. o zapobieżeniu płynności kadr pracowników w zawodach lub specjalnościach szczególnie ważnych dla gospodarki uspołecznionej, in: Dziennik Ustaw, 10, item 107. 1950.

WMA Declaration of Tokyo – Guidelines for Physicians Concerning Torture and other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment in Relation to Detention and Imprisonment, Adopted by the 29th World Medical Assembly, Tokyo, Japan, October 1975, URL: https://www.wma.net/policies-post/wma-declaration-of-tokyo-guidelines-for-physicians-concerning-torture-and-other-cruel-inhuman-or-degrading-treatment-or-punishment-in-relation-to-detention-and-imprisonment/ (19.12.2024).

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 1980 r., Ref. No. II KR 146/80, in: LEX Baza Dokumentów, No. 389545, URL: https://sip.lex.pl/#/jurisprudence/520483241/1?directHit=true&directHitQuery=389545 (8.01.2025).

Literatura / Literatur / Literature

Bafia, Jerzy / Piontek, Eugeniusz: Normy i Rzeczywistość, in: Prawo i Życie, 15. 1977, pp. 13–14.

Bafia, Jerzy: Urzeczywistnienie w Polsce paktów praw człowieka, in: Prawo i Życie, 29. 1978, p. 3–4.

Baranowska, Marta: In defence of international law, or Szymon Rundstein's idea of the law of nations, in: Studia Iuridica Lubliniensia, 32. 2023, pp. 41–55.

Baranowska, Marta: International Organization as the Foundation of a Peaceful Order after the First World War in the Views of Szymon Rundstein, in: Journal on European History of Law, 13. 2022, pp. 96–101.

Berezowski, Cezary: Prawo międzynarodowe publiczne. 1969.

Bertram, Łukasz (ed.): PPN 1976–1981. Język niepodległości. 2012.

Bikont, Anna / Łuczywo, Helena: Jacek. 2017.

Błażejowska, Justyna: Jan Olszewski. 2021.

Błażejowska, Justyna: Papierowa rewolucja. Z dziejów drugiego obiegu wydawniczego w Polsce 1976–1989/1990. 2010.

Drozdek, Zygmunt: Praw człowieka a rozwój społeczno-gospodarczy, in: Chrześcijanin w świecie, 63–64. 1978, pp. 77–80.

Fajst, Michał: Alfred Ludwik Kaftal, in: Bałtruszajtys, Grażyna (ed.): Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 1808–2008. 2008, pp. 298–299.

Fiktus, Paweł: Charter 77 in the journalism of the Parisian “Kultura”, in: Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym, 4. 2021, pp. 173–210.

Fiktus, Paweł: Działalność prawnika pro publico bono w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na przykładzie Jana Olszewskiego, in: Marszał, Maciej / Przygodzki, Jacek (eds.): Pro publico bono: idee i działalności. 2016, pp. 195–207.

Fiktus, Paweł: Kilka uwag na temat postrzegania porozumień sierpniowych 1980 roku, in: . Sołtysik, Łukasz / Waligóra, Grzegorz (eds.): Od nadziei do niepodległości. NSZZ “Solidarność” 1980–1989/90. Studia i szkice. 2021, pp. 37–54.

Fiktus, Paweł: Prawno-społeczna pozycja felczera w Polsce w latach 1945–1989, in: Polska 1944/45–1989, 15. 2018, pp. 127–148.

Friszke, Andrzej: Czas KOR-u. Jacek Kuroń a geneza Solidarności. 2011.

Jaworzno. Historia więzienia dla młodocianych więźniów politycznych 1951–1955. 1999. Zbrodnie w majestacie prawa. 2000.

Kaczorowski, Aleksander: Havel. Zemsta bezsilnych. 2014.Kaliski, Bartosz: Kurierzy wolnego słowa (Paryż – Praga – Warszaw 1968–1970). 2017.

Karpiński, Jakub: Pojęcia praw człowieka w rozumieniu świeckim i chrześcijańskim, in: Więź, 2. 1978, pp. 30–69.

Kartaszkin, Władimir Aleksiejewicz: Pakty praw człowieka a ustawodawstwo radzieckie, in: Państwo i Prawo, 10. 1977. pp. 29–39.

Klafkowski, Alfred: Prawo międzynarodowe publiczne. 1966.

Kondziela, Joachim: Chrześcijańskie ujęcie praw człowieka na tle dyskusji międzynarodowej, in: Chrześcijanin w świecie, 63–64. 1978, pp. 49–59.

Kutkowski, Arkadiusz: Polskie rehabilitacje. Wybrane zagadnienia polityki karnej władz PRL w latach 1953–1957. 2021.

Łopatka, Adam: Co dalej z prawami człowieka?, in: Prawo i Życie, 3. 1977, pp. 13–14.

Michalska, Anna: O pojęciu praw człowieka, in: Państwo i Prawo, 8. 1980, pp. 3–13.

Michalska, Anna: Prawa człowieka w systemie organizacji państw amerykańskich, in: Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny, 2. 1980, pp. 71–87.

Michalski, Wojciech: Potępianie tortur i nieludzkiego traktowania w działalności organów Organizacji Narodów Zjednoczonych, in: Sprawy Międzynarodowe, 6. 1977, pp. 166–171.

Modzelewski, Karol / Werblan, Andrzej / Walenciak, Robert: Polska Ludowa. 2017.

Modzelewski, Karol: Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca. 2013.

Motyka, Krzysztof: Sylwetka naukowa profesor Hanny Waśkiewicz (19 IV 1912 − 22 VIII 1993), in: Roczniki Nauk Społecznych, 22–23. 1994–1995, pp. 5–7.

Neneman, Władysław: Ochrona praw człowieka na forum ONZ, in: Sprawy Międzynarodowe, 31, 6. 1978, pp. 103–109.

[Olszewski, Jan]: Obywatel a Służba Bezpieczeństwa, in: Zeszyty Informacyjne BIPS Gdańsk – Warszawa. Praworządność. 1981.

Olszewski, Jan / Polak-Pałkiewicz, Ewa: Prosto w oczy. 1997.

Osiatyński, Wiktor: Prawa człowieka i ich granice. 2021.

Podemski, Stanisław: Karta Praw Człowieka, in: Polityka, 16. 1977, p. 4.

Symonides, Janusz: Międzynarodowa ochrona praw człowieka. 1977.

Szwagrzyk, Krzysztof: Golgota wrocławska 1945–1956. 1996.

Szwagrzyk, Krzysztof: Kryptonim “mordercy” (sprawa ppor. Mieczysława Bujaka). Studium prowokacji i terroru. 2009.

Walicki, Andrzej: Idee i ludzie. 2010.

Waśkiewicz, Hanna: Prawa człowieka. Pojęcie, historia, in: Chrześcijanin w świecie, 63–64. 1978, pp. 13–48.

Wieruszyński, Roman: Podstawowe obowiązki obywateli PRL. 1984.

Wieruszyński, Roman (ed.): Prawa człowieka. Model prawny. 1991.

Woźniak, Jerzy: Droga do wolnej Polski. 2011.

Zamroczyńska, Magdalena: Postępowania rehabilitacyjne osób skazanych za działalność na rzecz niepodległej Polski. 2018.

Bulletin of the Polish Historical Mission

Downloads

The publisher's shop:

Go to shop

Published

2025-11-07

How to Cite

1.
BARANOWSKA, Marta and FIKTUS, Paweł. The International Covenant on Civil and Political Rights of 1966 as a Contribution to Debates on Torture in Polish Legal and Philosophical Publications in 1977–1980. Bulletin of the Polish Historical Mission. Online. 7 November 2025. No. 20, p. 251–272. [Accessed 11 December 2025]. DOI 10.12775/BPMH.2025.010.

Issue

No. 20 (2025): Bulletin of the Polish Historical Mission

Section

Studies and Materials

License

Copyright (c) 2025 Marta Baranowska, Paweł Fiktus

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

The author submitting the text for publication is obliged to disclose all authors involved in the preparation of the text and (if applicable) an indication of the sources of financing of the publication, the contribution of scientific research institutions, associations and other entities ("financial disclosure").

In the case of texts prepared by two or more Authors, the Authors are obliged to send to the Editorial Staff a statement about the contribution of individual Authors to the publication (including their affiliation and an indication of the Author / Authors of the concepts, assumptions, methods, etc.). The main responsibility for the text lies with the author submitting it to the Editorial Board.

Please be advised that the editors of the Bulletin of the Polish Historical Mission are using the iThenticate anti-plagiarism program, since 2016 each article has been checked for authenticity. The editors declare that detected cases of scientific misconduct will be documented and made public by notifying relevant entities (institutions employing Authors, scientific institutions and associations, etc.).

Authors / Authors are asked to send the following documents to the Editor:

Documents should be completed on a computer, printed, signed and sent by post to the following address:

Universität Würzburg
Polnische Historische Mission
Philosophiegebäude
Am Hubland
97074 Würzburg, Germany

Stats

Number of views and downloads: 75
Number of citations: 0