Bitt-, Dank- und Bußwallfahrten in den Annnales seu Cronicae incliti Regni Poloniae von Jan Długosz (1415–1480)
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPMH.2015.016Słowa kluczowe
Pielgrzymki, pielgrzymka religijna, „loca sacra“, kult świętychAbstrakt
Pielgrzymki błagalne, dziękczynne i pokutne w Annnales seu Cronicae incliti Regni Poloniae Jana Długosza (1415–1480)
(streszczenie)
W Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae pojawiają się różne miejsca pielgrzymowania: lokalne Gniezno i Łysiec, a z dalszych Prowansja, Węgry, Kolonia, Normandia oraz daleka Ziemia Święta. W dziele przeważają pielgrzymki religijne (dziękczynne, błagalne, pokutne) i religijno-polityczne, z czego rodzi się opozycja: dobrowolne i przymusowe, a następnie prywatne i publiczne, jawne i niejawne. Długosza zajmują pielgrzymki realne.
Bibliografia
Długosz J., Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, übers. v. J. Mrukówna, (1974).
Galli Anonymi Cronicae et gesta ducum sive principum Polonorum, hg. v. K. Maleczyński, (Monumenta Poloniae Historica. Series Nova 2, 1952).
Joannis Dlugossii Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae, lib. IV, VI, VII, XII, (1970, 1973, 1975, 2003).
Latini B., Skarbiec wiedzy, übers. v. M. Frankowska-Terlecka, T. Giermak-Zielińska, (1992).
Rocznik krakowski, hg. v. A. Bielowski, (Monumenta Poloniae Historica 2, 1872), S. 827–860.
Rocznik Sędziwoja, hg. v. A. Bielowski, (Monumenta Poloniae Historica 2, 1872, reprint 1961), S. 871–879.
Rocznik Traski, hg. v. A. Bielowski, (Monumenta Poloniae Historica 2, 1872), S. 826–860.
Vita Ioannis Dlugosch senioris canonici Cracoviensis, hg. v. M. Brożek, (1961).
Voragine de J., Złota legenda, übers. v. J. Pleziowa, bearb. v. M. Plezia, (1983).
Bataille G., Historia erotyzmu, übers. v. I. Kania, (1992).
Bieniek S., Z dziejów pokuty publicznej w Polsce wczesnofeudalnej, „Czasopismo Prawno–Historyczne”, 2, 18 (1966), S. 9–28.
Biskup M., Jan Długosz (1415–1480) jako historyk Polski i krajów Europy środkowowschodniej, in: ders., K. Górski, Kazimierz Jagiellończyk. Zbiór studiów o Polsce drugiej połowy XV wieku, (1987), S. 316–336.
Bober S., Idzi z Sain-Gilles św., in: Encyklopedia katolicka, 6, hg. v. J. Walkusz, (1993), Col. 1433.
Bobrzyński M., Smolka S., Jan Długosz i jego stanowisko w piśmiennictwie, (1893).
Bordonove G., Joanna d’Arc, übers. v. B. Szwarcman-Czarnota, (2003).
Borkowska U., Polskie pielgrzymki Jagiellonów, in: Peregrinationes. Pielgrzymki w kulturze dawnej Europy, hg. v. H. Manikowska, H. Zaremska, (1995), S. 185–203.
Borkowska U., Regnum i sacerdotium w pismach Jana Długosza, „Studia Źródłoznawcze”, 26 (1981), S. 3–21.
Borkowska U., Życie religijne polskich Jagiellonów. Zarys problematyki, in: Chrzest Litwy. Geneza, przebieg, konsekwencje, hg. v. M. T. Zahajkiewicz, (1990), S. 149–180.
Cetwiński M., Spór o istotę historii, in: ders., Metamorfozy śląskie. Studia źródłoznawcze i historiograficzne, (2002), S. 171–184.
Chélini J., Branthomme H., Drogi Boże. Historia pielgrzymek chrześcijańskich, (1996).
Dalewski Z., Rytuał i polityka. Opowieść Galla Anonima o konflikcie Bolesława Krzywoustego ze Zbigniewem, (2005).
Dalewski Z., Władza, przestrzeń, ceremoniał. Miejsce i uroczystość inauguracji władcy w Polsce średniowiecznej do końca XIV w., (1996).
Daniluk M., Leszczyński Z., Cystersi II. W Polsce, in: Encyklopedia katolicka, 3, hg. v. R. Łukaszyk, (1979), Col. 726–734.
Dąbrowski J., Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480), (1964).
Derwich M., Łysogórski ośrodek pielgrzymkowy w Polsce średniowiecznej i nowożytnej. Zarys problematyki, in: Peregrinationes. Pielgrzymki w kulturze dawnej Europy, hg. v. H. Manikowska, H. Zaremska, (1995), S. 277–287.
Domasłowski J., Kościół i klasztor w Lądzie, (1981).
Dünninger H., Was ist Wallfahrt?, „Zeitschrift für Volkskunde“, 59 (1963), S. 221–232.
Fros H., Sowa F., Księga imion i świętych, 4, (2000).
Goff Le J., Truong N., Historia ciała w średniowieczu, übers. v. I. Kania, (2006).
Jackowski A., Święta przestrzeń świata. Podstawy geografii religii, (2003).
Jasiński T., O pochodzeniu Galla Anonima, (2008).
Kaliszuk J., Mędrcy ze Wschodu. Legenda i kult Trzech Króli w średniowiecznej Polsce, (2005).
Koczerska M., Mentalność Jana Długosza w świetle jego twórczości, „Studia Źródłoznawcze”, 15 (1971), S. 109–140.
Kowalczyk E., Pielgrzymki pokutne we wczesnym średniowieczu: Bolesław Krzywousty i Piotr Włostowic, in: Peregrinationes. Pielgrzymki w kulturze dawnej Europy, hg. v. H. Manikowska, H. Zaremska, (1995), S. 157–159.
Kowalska B., Czy Gall Anonim rzeczywiście chwali Bolesława Krzywoustego?, in: Zjawisko nobilitacji i deprecjacji w języku. Słowa i teksty, hg. v. R. Bizior, D. Suska, (2012), S. 237–260.
Kowalska B., Niebiańskie i ziemskie, Bóg i diabeł – krańcowość w dualistycznych wyobrażeniach Jana Długosza, in: Kulturowe paradygmaty końca. Studia komparatystyczne, hg. v. C. Kałużny, A. Żywiołek, 1, (2013), S. 219–230.
Kowalska B., Sacrum w Długoszowym opisie bitwy pod Grunwaldem, in: Clio viae et invia. Opuscula Marco Cetwiński dedicata, hg. v. A. Odrzywolska-Kidawa, (2010), S. 107–121.
Kowalski P., O podróżowaniu, znakach podróży i metaforyzowaniu jej sensów, in: Wędrować, pielgrzymować, być turystą. Podróż w dyskursach kultury, hg. v. P. Kowalski, (2003), S. 337–354.
Kurtyka J., Sieciech (I poł. XII w.), in: Polski Słownik Biograficzny, 36/1, 148 (1995–1996), S. 509–510.
Liman K., Epitety dotyczące osób w kronice polskiej Anonima Galla, in: Ars historica. Prace z dziejów powszechnych i Polski, hg. v. M. Biskup (et al.), (1976), S. 341–355.
Majsiak J., Pielgrzymka Jana Długosza do Ziemi Świętej w 1450 roku, (ein Teil der Magisterarbeit. Pielgrzymi polscy w ziemi Świętej w latach 1350–1450,: http://www.edukacja.edux.pl/p-963-pielgrzymka-jana-dlugosza-do-ziemi-swietej.php, S. 1–7.
Michałowska T., „Wędrowiec” i „nieśmiertelna sława” Galla Anonima, in: dies., Mediaevalia i inne, (1998), S. 49–69.
Michałowska T., Topika pielgrzyma i pielgrzymki w literaturze polskiego średniowiecza, in: Peregrinationes. Pielgrzymki w kulturze dawnej Europy, hg. v. H. Manikowska, H. Zaremska, (1995), S. 72–85.
Mitkowski J., Jan Długosz, (1988).
Modzelewska B., Straszewicz M., Michał Archanioł. II. Kult, in: Encyklopedia katolicka, 12, (2008), Col. 806–808.
Mruk W., Pielgrzymowanie do Ziemi Świętej w drugiej połowie XIV wieku, (2001).
Ohler N., Życie pielgrzymów w średniowieczu. Między modlitwą a przygodą, (2000).
Pastoureau M., Średniowieczna gra symboli, übers. v. H. Igalson-Tygielska, (2006).
Plezia M., Kronika Galla Anonima na tle hstoriografii XII w., (1947).
Plezia M., Wstep, in: Anonim tzw. Gall, Kronika polska, übers. v. R. Grodecki, beart. v. M. Plezia, (1996), S. III–LXXXVII.
Rozbiór krytyczny Annalium Poloniae Jana Długosza z lat 1445–1480, 2, bearb. v. S. Gawęda, K. Pieradzka, J. Radziszewska, J. Dąbrowski, (1965).
Sagner K., Gotyk, übers. v. P. Taracha, (2006).
Samsonowicz A., Łowiectwo w Polsce Piastów i Jagiellonów, (1991).
Semkowicz A., Krytyczny rozbiór „Dziejów Polski” Jana Długosza (do r. 1384), (1887).
Starnawska M., Świętych życie po życiu. Relikwie w kulturze religijnej na ziemiach polskich w średniowieczu, (2008).
Stopka K., Jan Długosz w kręgu spraw gospodarczych, „Zeszyty Długoszowskie”, 10 (2011), S. 113–127.
Szier-Kramarek B., Michał Archanioł. I. W Biblii, in: Encyklopedia katolicka, 12, (2008), Col. 805–806;
Waraczewski H., Proces fundacyjny klasztoru cystersów w Lądzie nad Wartą. Dzieje, kultura artystyczna i umysłowa polskich cystersów od średniowiecza do końca XVIII w., hg. v. J. Strzelczyk, „Nasza Przeszłość”, 83 (1994), S. 151–168.
Wenta J., Kronika tzw. Galla Anonima. Historyczne (monastyczne i genealogiczne) oraz geograficzne konteksty powstania, (2011).
Wieczorkiewicz A., Wędrowcy fikcyjnych światów. Pielgrzym, rycerz i włóczęga, (1996).
Wiesiołowski J., Ziemia Święta w rzeczywistości i legendzie średniowiecza, in: Ziemia Święta w rzeczywistości i legendzie średniowiecza: Materiały XVI Seminarium Mediewistycznego, hg. v. J. Wiesiołowski, (1996), S. 7–11.
Witkowska A., „Peregrinatio religiosa” w średniowiecznej Europie, in: Peregrinationes. Pielgrzymki w kulturze dawnej Europy, hg. v. H. Manikowska, H. Zaremska, (1995), S. 9–16.
Witkowska A., Peregrinatio ad loca sacra. Refleksja antropologiczno-socjologiczna, „Roczniki Humanistyczne”, 27, 2 (1979), S. 5–13.
Wrzesiński S., Polacy krzyżowcy. Tajemnice średniowiecznych krucjat, (2007).
Wyrozumska B., Z dziejów polskich pielgrzymek w średniowieczu, in: Studia z historii i historii sztuki, hg. v. S. Cynarski, A. Małkiewicz, (1989), S. 79–88.
Wyrwa A. M., Rozprzestrzenianie się cystersów w Europie Zachodniej i na ziemiach polskich, in: Cystersi w kulturze średniowiecznej Europy, hg. v. J. Strzelczyk, (1992), S. 25–54.
Zathey J., Z dziejów kultu św. Idziego w Polsce, „Życie i Myśl”, 9–10, 2 (1951), S. 274–310.
Zwierlein-Diehl E., Die Gemmen und Kameen des Dreikönigenschreines, (1998).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszający tekst do publikacji zobowiązany jest do ujawnienia wszystkich autorów uczestniczących w przygotowaniu tekstu oraz (jeśli dotyczy) wskazanie źródeł finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów („financial disclosure”). W wypadku tekstów przygotowanych przez dwóch lub wielu Autorów, Autorzy zobowiązani są do przesłania do Redakcji oświadczenia o wkładzie poszczególnych Autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz wskazaniem Autora/Autorów koncepcji, założeń, metod itp.). Główną odpowiedzialność za tekst ponosi Autor zgłaszający go Redakcji.
Informujemy, że Redakcja Biuletynu Polskiej Misji Historycznej korzysta z programu antyplagiatowego iThenticate, od 2016 roku każdy artykuł jest sprawdzany pod względem oryginalności. Redakcja oświadcza, że wykryte przypadki nierzetelności naukowej będą dokumentowane oraz upubliczniane poprzez powiadomienie odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające Autorów, instytucje i stowarzyszenia naukowe itp.).
Autorzy/Autorki przesyłając artykuł przez stronę APCz składają oświadczenia dotyczące praw autorskich oraz przygotowania artykułu zgodnie z zasadami etycznymi dla prac naukowych. Oswiadczenie jest także dostępne w formie dokumentu word (oświadczenie).
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 187
Liczba cytowań: 0
