„Jak feniks z popiołów”
Pamięć o roku 1945 zapisana w przestrzeni i architekturze Würzburga
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPMH.2024.012Słowa kluczowe
Würzburg; pomniki; pamięć; II wojna światowaAbstrakt
W artykule zostały przedstawione wybrane formy materialne upamiętnienia nalotu na Würzburg w dniu 16 marca 1945 roku oraz wysiłku związanego z późniejszą odbudową. Makiety, obrazy, pomniki, drobne formy architektoniczne i rzeźbiarskie, wyposażenie i wystrój kościołów przypominają o tym dramatycznym wydarzeniu, które radykalnie zmieniło miasto. Niniejszy tekst jest szkicem oraz jednocześnie elementem szerszego realizowanego przez autora projektu nad formami przechowywania pamięci w miastach zniszczonych w czasie II wojny światowej.
Bibliografia
Bast, Eva-Maria: Würzburger Geheimnisse. 50 spannende Geschichten aus der Main-Metropole. 2014.
Düthmann, Heribert (ed.): Der neue Ulmer Hof. Planung und Bauleitung Stadt Würzburg. 1988.
Düthmann, Heribert (ed.): Stadt Würzburg. Sanierung Innenstadt. 1989.
Fischer, Hermann: Zur Geschichte der Domorgel, in: Schömig, Richard (ed.): Ecclesia Cathedralis. Der Dom zu Würzburg. 1989, pp. 123–130.
Freeden, Max Hermann von: Würzburgs Kunstdenkmäler nach der Brandnacht vom 16. März 1945, in: Oppelt, Hans (ed.): Würzburger Chronik des denkwürdigen Jahres 1945. 1995, pp. 43–57.
Hofmann, Friedhelm: Zeitgenössische Darstellungen der Apokalypse-Motive im Kirchenbau seit 1945. 1982.
Horsinka, Bernhard / Bugyi-Ollert, Renate: 111 Orte in und um Würzburg, die man gesehen haben muss. 2013.
Kühl-Freudenstein, Olaf: Alte Kirchen – neu entdeckt. Kirchenpädagogik am Beispiel der Würzburger Stephans-, Johannis- und Deutschhauskirche. 2005.
Kuhn, Rudolf Edwin: Die St.-Burkardus Kirche und ihre Kunstwerke. Bergung, Zerstörung 1945, Wiederaufbau, in: Wittstadt, Klaus (ed.): 1000 Jahre Translatio Sancti Burkardi. Zur Bedeutung von St. Burkard in Würzburg. 1986, pp. 87–90.
Kummer, Stefan: Staffeleibilder von Wolfgang Lenz, in: Kummer, Stefan (ed.): Wolfgang Lenz. Staffeleibilder – Zeichnungen – Hinterglasmalereien. 1995, pp. 17–18.
Lenssen, Jürgen: Aufbruch im Kirchenbau. Die Kirchen von Hans Schädel. 1989.
Lenssen, Jürgen: Der Kiliansdom zu Würzburg. 2002.
Muth Hanswernfried: Wolfgang Lenz. 1985.
Muth, Hanswernfried: Der Maler Wolfgang Lenz: 36 Abbildungen. 1976.
Oppelt, Hans (ed.): Würzburger Chronik des denkwürdigen Jahres 1945. 1995.
Otremba, Heinz: Würzburg 1945. Die Tragödie einer Stadt in fotografischen Dokumenten. 1985.
Ożóg, Kazimierz: Głogów w poszukiwaniu zaginionej pamięci. 2020.
Ożóg, Kazimierz: Pamięć o apokalipsie. Przypadek Würzburga, in: Błotnicka-Mazur, Elżbieta / Dzierżyc-Horniak, Anna / Horowus-Czajka, Magdalena (ed.): Paragone. Pasaże sztuki. Studia ofiarowane Profesorowi Lechosławowi Lameńskiemu. 2020, pp. 215–225.
Paczkowski, Jörg: Der Wiederaufbau der Stadt Würzburg nach 1945. 1982.
Papp, Alexander (ed.), Das Wandgemälde im Würzburger Rathaus. Bilder einer Stadtgeschichte. 1987.
Sander, Johannes: Würzburg: Architektur seit 1918. 2017.
Scheele, Paul-Werner: Würzburger Apokalypse. Apokalyptisches im Wandel der Zeit. 2001.
Schneider, Erich: Wolfgang Lenz – Realitäten, in: Lenz, Wolfgang / Schneider, Erich: Wolfgang Lenz: Malerei und Zeichnung. 1992, p. 10.
Schömig, Richard: Anruf und Botschaft der Kathedrale, in: Schömig, Richard (ed.): Ecclesia Cathedralis. Der Dom zu Würzburg. 1989, pp. 9–26.
Thierfelder, Walter: Würzburger Brunnen. 1983.
Weismantel, Leo: Totenklage über eine Stadt. 1985.
Weiss, Wilhelm: Die St. Johanniskirche – Ein Streifzug durch die Geschichte der Würzburger evangelischen Gemeinde und der St. Johanniskirche. 1995.
Wolf, Annette: Würzburger Denkmäler. Erinnerungskultur im Wandel der Zeit. 2011.
Zimmerer, Helmuth: Würzburg – Aufstieg einer zerstörten Stadt. Ein Bericht. 1982.
Pobrania
Sklep wydawnictwa:
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Kazimierz S. Ożóg
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszający tekst do publikacji zobowiązany jest do ujawnienia wszystkich autorów uczestniczących w przygotowaniu tekstu oraz (jeśli dotyczy) wskazanie źródeł finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów („financial disclosure”). W wypadku tekstów przygotowanych przez dwóch lub wielu Autorów, Autorzy zobowiązani są do przesłania do Redakcji oświadczenia o wkładzie poszczególnych Autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz wskazaniem Autora/Autorów koncepcji, założeń, metod itp.). Główną odpowiedzialność za tekst ponosi Autor zgłaszający go Redakcji.
Informujemy, że Redakcja Biuletynu Polskiej Misji Historycznej korzysta z programu antyplagiatowego iThenticate, od 2016 roku każdy artykuł jest sprawdzany pod względem oryginalności. Redakcja oświadcza, że wykryte przypadki nierzetelności naukowej będą dokumentowane oraz upubliczniane poprzez powiadomienie odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające Autorów, instytucje i stowarzyszenia naukowe itp.).
Autorzy/Autorki przesyłając artykuł przez stronę APCz składają oświadczenia dotyczące praw autorskich oraz przygotowania artykułu zgodnie z zasadami etycznymi dla prac naukowych. Oswiadczenie jest także dostępne w formie dokumentu word (oświadczenie).
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 163
Liczba cytowań: 0
