Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Scientific Council
    • Reviewers
    • Editorial Policies
    • Open Access Policy
    • Abstract and Index Services
    • Publishing free of charge
    • Archiving policy
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • English
  • Język Polski

Acta Universitatis Nicolai Copernici [Heritage Studies and Conservation Science]

Modular Cleaning Program in Practice: Examples of the Application at the Faculty of Conservation and Restoration of Works of Art of the Academy of Fine Arts in Kraków
  • Home
  • /
  • Modular Cleaning Program in Practice: Examples of the Application at the Faculty of Conservation and Restoration of Works of Art of the Academy of Fine Arts in Kraków
  1. Home /
  2. Archives /
  3. Vol. 55 (2024): Tom 55 (2024) /
  4. Articles

Modular Cleaning Program in Practice

Examples of the Application at the Faculty of Conservation and Restoration of Works of Art of the Academy of Fine Arts in Kraków

Authors

  • Paulina Węgrzyn-Jankowiak Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie https://orcid.org/0009-0009-2786-1824
  • Zuzanna Borek Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie https://orcid.org/0009-0007-5715-5248
  • Sylwia Kalemba Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie https://orcid.org/0009-0005-7630-7740
  • Julia Kuźniar Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie https://orcid.org/0009-0006-2741-8492
  • Anna Litwin Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie https://orcid.org/0009-0002-8040-3100
  • Monika Olczyk Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie https://orcid.org/0009-0005-5384-2046
  • Agnieszka Pancerz Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie https://orcid.org/0009-0005-4018-0856

DOI:

https://doi.org/10.12775/AUNC_ZiK.2024.009

Keywords

cleaning painted surface, Modular Cleaning Program, gels, aqueous methods, art conservation, restoration, overpaintings removal, varnish removal

Abstract

The article discusses the Modular Cleaning Program, an aqueous system for cleaning painted surfaces. The first part presents basic theoretical concepts, the method’s workflow, and its potential applications. The second part describes the current practice of using MCP at the Faculty of Conservation and Restoration of Works of Art at the Academy of Fine Arts in Kraków, showing six conservation projects conducted as part of master’s theses in the years 2022/2023. These projects focused on the conservation and restoration of oil and tempera paintings on wood and canvas, wooden and stone sculptures, and contemporary art. Each case study describes the cleaned paint layer and types of removed materials, presents a series of cleaning tests, and presents the results. In the summary, conclusions regarding the application of the system were gathered.

Author Biographies

Paulina Węgrzyn-Jankowiak, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

Konserwatorka malarstwa, absolwentka Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Od 2022 roku pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału w Pracowni Konserwacji i Restauracji Malowideł na Drewnie. Zajmuje się współczesnymi metodami oczyszczania warstwy malarskiej oraz wdrażaniem metody Modular Cleaning Program w program nauczania, prowadząc wykłady, zajęcia praktyczne oraz udzielając konsultacji w trakcie prowadzonych dyplomów magisterskich. Prowadzi badania nad zastosowaniem żeli w procesie usuwania problematycznych nawarstwień z obiektów zabytkowych.

Zuzanna Borek, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

W 2023 roku z wyróżnieniem ukończyła studia na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Za pracę magisterską pt. ,,Zagadnienia badawcze dotyczące elementów dawnego ikonostasu z cerkwi pw. św. Sawy w Woli Korzenieckiej” otrzymała wyróżnienie w konkursie Generalnego Konserwatora Zabytków i Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków na najlepsze prace studialne, naukowe oraz popularyzatorskie, dotyczące ochrony zabytków i muzealnictwa (edycja 2023). Zajmuje się także konserwacją fotografii i papieru − od 2022 roku pracuje w Muzeum Fotografii w Krakowie.

Sylwia Kalemba, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

Absolwentka Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 2023 r. uzyskała tytuł magistra sztuki w dziedzinie konserwacji i restauracji rzeźby. Podczas edukacji dodatkowo uczestniczyła w kursie Konserwacji Witrażu i Szkła oraz Konserwacji Sztuki Współczesnej. Praca magisterska pt. „Problematyka konserwacji i aranżacji wystawienniczej chrzcielnicy z 1576 roku, pochodzącej z kościoła św. Mikołaja w Brzegu” została wyróżniona w Konkursie im. J. i W. Wawrzynków na najlepszą pracę magisterską obronioną w 2023 r. - organizowanym przez Instytut Śląski. Odbyła praktyki w Muzeum Narodowym w Gdańsku oraz uczestniczyła międzynarodowym programie ISA – International Summer Seminar for Young Academics 2019 w Niemczech.

Julia Kuźniar, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

W 2023 roku ukończyła studia magisterskie na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W ramach pracy magisterskiej zajmowała się problematyką konserwacji dzieła sztuki współczesnej, asamblażem autorstwa Władysława Hasiora, należącym do zbiorów Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem. Zainteresowanie sztuką współczesną łączy z rozwijaniem własnej twórczości na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie, gdzie obecnie realizuje pracę dyplomową.

Anna Litwin, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

Absolwentka Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, stażystka w Muzeum Narodowym w Krakowie w Pracowni Konserwacji Malarstwa w Gmachu Głównym oraz w Pracowni Konserwacji Malarstwa i Rzeźby w oddziale Muzeum Książąt Czartoryskich. Trzykrotna stypendystka Stypendium Rektora dla najlepszych studentów na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie. Laureatka nagrody w konkursie Generalnego Konserwatora Zabytków i Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków na najlepsze prace studialne, naukowe oraz popularyzatorskie, dotyczące ochrony zabytków i muzealnictwa, którą otrzymała za pracę magisterską (2023). Uczestniczka konferencji i wydarzeń naukowych poświęconych ochronie dzieł sztuki, także jako prelegentka. Interesuje się badaniami malarstwa sztalugowego, ze szczególnym uwzględnieniem techniki i technologii ich powstawania w danym okresie historycznym.

Monika Olczyk, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

W latach 2016/2017 studiowała malarstwo na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. W 2017 roku rozpoczęła studia na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Studia ukończyła w 2023 roku wykonując pracę magisterską poświęconą zagadnieniu rozwarstwiania malowideł sztalugowych malowanych na jednym podobraziu. Prace przy zabytkach rozpoczęła w trakcie studiów, biorąc udział w działaniach zespołów zajmujących się konserwacją dawnych polichromii, rzeźb ołtarzowych oraz rzemiosła artystycznego.

Agnieszka Pancerz, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

Ukończyła studia magisterskie na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na kierunku Konserwacji i Restauracji Rzeźby. W trakcie studiów dodatkowo uczestniczyła w zajęciach z Konserwacji Witrażu i Szkła oraz Konserwacji Sztuki Współczesnej, a także odbyła praktyki w Pracowni Konserwacji Metalu i Broni w Muzeum Narodowym w Krakowie. W 2023 roku uzyskała tytuł magistra sztuki broniąc pracę magisterską pt. „Problematyka konserwacji i restauracji siedemnastowiecznego epitafium Samuela i Rosiny Schaf z kościoła pw. św. Elżbiety we Wrocławiu”. Pracowała w zespołach konserwatorskich przy konserwacji obiektów drewnianych, kamiennych i polichromiach.

References

Auffret, Stéphanie, i Nikolaus Sydney Beall. Cleaning of Wooden Gilded Surfaces: An

Experts Meeting Organized by the Getty Conservation Institute, March 12–14, 2018. Los Angeles: Getty Conservation Institute, 2019.

Baij, Lambert, Joen Hermans, Bronwyn Ormsby, Petria Noble, Piet Iedema, i Katrien Keune. „A Review of Solvent Action on Oil Paint.” Heritage Science 8, nr 43 (2020).

Borek, Zuzanna. „Zagadnienia badawcze dotyczące elementów dawnego ikonostasu z cerkwi pw. św. Sawy w Woli Korzenieckiej.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2023.

Kalemba, Sylwia. „Problematyka konserwacji i aranżacji wystawienniczej chrzcielnicy z 1576 roku, pochodzącej z kościoła św. Mikołaja w Brzegu.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2023.

Kędziora, Justyna. „Wodne metody oczyszczania malowideł sztalugowych na przykładzie konserwacji szesnastowiecznego włoskiego obrazu przedstawiającego Wskrzeszenie Łazarza.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2020.

Kimbriel, Christine Slottved, i Jenny Rose. „The Modular Cleaning Program: First Impressions from a Four-day Course and Subsequent Implementation.” WAAC Newsletter 39, nr 2 (2017): 22–28.

Kuźniar, Julia. „Zabytkowa rzeźba jako element ready-made w sztuce współczesnej. Problematyka konserwatorska asamblażu ‘Wypędzenie z Raju’ Władysława Hasiora ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2024.

Litwin, Anna, „Konserwacja i restauracja obrazu Włodzimierza Tetmajera ‘Scena rodzajowa na wsi’ z 1889 roku z Muzeum Śląskiego w Katowicach. Próba ustalenia palety malarskiej artysty oraz usuwanie masy emulsyjnej z odwrocia obrazu przy użyciu nanokompozytowego organożelu pNIPA-LAP.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2023.

Mikler, Dagmara. „Transfery malowideł ściennych z kamienicy przy ulicy Sławkowskiej 18 w Krakowie. Rekonstrukcja cyfrowa fryzu na podstawie prac badawczych.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2020.

Olczyk, Monika. „Rozwarstwianie dwóch malowideł sztalugowych na jednym podobraziu drewnianym: ‘Portret szlachcianki herbu Ostoja’ (2. poł. XVI w.) i ‘Pieta’ (XVIII w.) z klasztoru Ojców Paulinów w Krakowie.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2023.

Pancerz, Agnieszka. „Problematyka konserwacji i restauracji siedemnastowiecznego epitafium Samuela i Rosiny Schaf z kościoła pw. św. Elżbiety we Wrocławiu.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2023.

Phenix, Alan, i Ken Sutherland. „The Cleaning of Paintings: Effects of Organic Solvents on Oil Paint Films.” Reviews in Conservation 2 (2001): 47–60.Stavroudis, Chris, i Tiarna Doherty. „A Novel Approach to Cleaning II: Extending theModular Cleaning Program to Solvent Gels and Free Solvents, Part 1.” WAAC Newsletter 44, nr 3 (2007): 9–15.

Stavroudis, Chris, i Tiarna Doherty. „The Modular Cleaning Program in Practice: Application to Acrylic Paintings.” Smithsonian Contributions to Museum Conservation 3 (2013): 139–145.

Stavroudis, Chris, Tiarna Doherty, i Richard Wolbers. „A New Approach to Cleaning I: Using Mixtures of Concentrated Stock Solutions and a Database to Arrive at an Optimal Aqueous Cleaning System.” WAAC Newsletter 27, nr 2 (2005): 17–28.

Stavroudis, Chris, Juliana Ly, i Donna Williams. „Solvents and Hansen Space in the MCP, Something New and Useful.” WAAC Newsletter 29, nr 3 (2007): 11–15.

The Conservation of Easel Paintings. Red. Joyce H. Stoner i Rebecca Rushfield. New York: Routledge, 2012.

Węgrzyn, Paulina. „Metody badań obrazów sztalugowych na podobraziu drewnianym na przykładzie analizy i konserwacji obrazu z przedstawieniem ‘Matki Boskiej Hermanickiej’ (XVII w.).” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2020.

Wolbers, Richard. Cleaning Painted Surfaces: Aqueous Methods. London: Archetype Publications, 2000.

Wolbers, Richard, i Chris Stavroudis. „Aqueous Methods for the Cleaning of Paintings.” W The Conservation of Easel Paintings, red. Joyce H. Stoner i Rebecca Rushfield, 500–523. New York: Routledge, 2012.

Acta Universitatis Nicolai Copernici [Heritage Studies and Conservation Science]

Downloads

  • pdf (Język Polski)

Published

2025-02-01

How to Cite

1.
WĘGRZYN-JANKOWIAK, Paulina, BOREK, Zuzanna, KALEMBA, Sylwia, KUŹNIAR, Julia, LITWIN, Anna, OLCZYK, Monika and PANCERZ, Agnieszka. Modular Cleaning Program in Practice: Examples of the Application at the Faculty of Conservation and Restoration of Works of Art of the Academy of Fine Arts in Kraków . Acta Universitatis Nicolai Copernici [Heritage Studies and Conservation Science]. Online. 1 February 2025. Vol. 55, no. -, pp. 365-414. [Accessed 12 December 2025]. DOI 10.12775/AUNC_ZiK.2024.009.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

Vol. 55 (2024): Tom 55 (2024)

Section

Articles

License

Copyright (c) 2025 Paulina Węgrzyn, Zuzanna Borek, Sylwia Kalemba, Julia Kuźniar, Anna Litwin, Monika Olczyk, Agnieszka Pancerz

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

CC BY ND 4.0. The Creator/Contributor is the Licensor, who grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work on the fields indicated in the License Agreement.

  • The Licensor grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work/related rights item specified in § 1 within the following fields: a) recording of Work/related rights item; b) reproduction (multiplication) of Work/related rights item in print and digital technology (e-book, audiobook); c) placing the copies of the multiplied Work/related rights item on the market; d) entering the Work/related rights item to computer memory; e) distribution of the work in electronic version in the open access form on the basis of Creative Commons license (CC BY-ND 3.0) via the digital platform of the Nicolaus Copernicus University Press and file repository of the Nicolaus Copernicus University. 
  • Usage of the recorded Work by the Licensee within the above fields is not restricted by time, numbers or territory.
  • The Licensor grants the license for the Work/related rights item to the Licensee free of charge and for an unspecified period of time.

FULL TEXT License Agreement

Stats

Number of views and downloads: 424
Number of citations: 0

ISSN/eISSN

ISSN PRINT 0208-533X
E-ISSN 2392-1250

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Information

  • For Readers
  • For Authors
  • For Librarians

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • English
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

cleaning painted surface, Modular Cleaning Program, gels, aqueous methods, art conservation, restoration, overpaintings removal, varnish removal
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop