Zagadnienia technologii i techniki malarskiej Gerarda de Lairesse na podstawie traktatu o malarstwie „Het Groot Schilderboek”

Abstrakt

Traktat Het groot schilderboek („Wielka księga malarska”) Gerarda de Lairesse (1640–1711) należy do znaczących dzieł, w których oprócz zagadnień teoretycznych zawarto istotne informacje dotyczące techniki malarskiej. W XVII i XVIII wieku prace teoretyczne o malarstwie cieszyły się dużym zainteresowaniem w całej Europie. Traktat de Lairesse’a znany był na przykład wśród artystów Gdańska, Torunia, Elbląga. Do wieku XVIII artyści polscy zdobywali doświadczenie głównie w ramach systemu cechowego. System nauki wymagał m.in. kopiowania znanych dzieł antycznych i nowożytnych reprodukowanych w postaci sztychów. W środowisku gdańskim i toruńskim dużym powodzeniem cieszyły się reprodukcje dzieł de Lairesse’a, które były często kopiowane. W związku ze znaczeniem pracy holenderskiego artysty w środowisku malarskim ówczesnych Prus Królewskich zajęto się badaniami, które umożliwiły odtworzenie techniki malarskiej opisanej w jego traktacie. Opierając się na dostępnej literaturze i dogłębnych studiach nad traktatem wykonano kopię wybranego obrazu artysty. Praca miała na celu praktyczne poznanie tajników dawnego warsztatu, praktyki. Wyniki analiz i rekonstrukcji technologicznych mogą być wykorzystane w praktyce konserwatorskiej oraz przy wykonywaniu prac artystycznych.