Badania składu pierwiastkowego zapraw dziewiętnastowiecznych obrazów – nowe możliwości wspomagania datowania i atrybucji na podstawie nieinwazyjnych badań in situ z wykorzystaniem przenośnego spektrometru XRF
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC.ZiK.2016.012Słowa kluczowe
zaprawa, badania nieinwazyjne, technologia malarstwa 19 w., badania XRFAbstrakt
Dotychczas wśród analiz fizykochemicznych malarstwa XIX‐wiecznego jako narzędzie wspomagające datowanie i atrybucję wskazywano głównie identyfikację pigmentów. Tekst prezentuje rezultaty badań pozwalające na wstępne odniesienie chronologiczne do zarysowanej ewolucji składu zapraw w tym okresie, w oparciu o nieinwazyjne badania XRF nowatorską analizą od odwrocie przez płótno i na krajkach z umożliwieniem identyfikacji także zapraw dwuwarstwowych. Nieinwazyjność i łatwość aplikacji metody oraz ciągłe poszerzanie próby statystycznej czyni z badania obiecujące narzędzie znacząco pogłębiające dotychczas dostępne odniesienia chronologicznomateriałoznawcze dla XIX wieku.
Bibliografia
Druki i opracowania
A Closer Look. Technical and Art Historical Studies on Works by Van Gogh and Gauguin, red. Cornelia Peres, Louis van Tilborgh, Michael Hoyle, 58–59. Amsterdam–Zwolle: Waanders Publishers, 1991.
Artists’ Pigments. A Handbook of Their History and Characteristics. T. 3, red. Elisabeth West Fitz-Hugh. New York: National Gallery of Art; Washington, Archetype Publications, London, 1997.
Bomford, David, Jo Kirby, John Leighton, i Ashok Roy. Art in the Making. Impressionism. London: National Gallery London Publications, 1990.
Callen, Anthea. Techniques of the Impressionists. London: Tiger Books, 1987.
Doleżyńska-Sewerniak, Ewa. „Materiały i technika malarska obrazów Aleksandra Gierymskiego”. Rozprawa doktorska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, 2007.
Doleżyńska-Sewerniak, Ewa. Materiały malarskie i technika w obrazach olejnych Aleksandra Gierymskiego. Toruń: Wydawnictwo Urbańskiego, 2010.
Haaf, Beatrix. “Industriell vorgrundierte Mallienen: Beitrage zur Entwicklungs-, Handels- und
Materialgeschichte”. Zeitschrift für Kunsttgechnologie und Konservierung 1 (1987) 2.
Markowski, Dariusz. Zagadnienia technologii i techniki malarstwa Jacka Malczewskiego. Toruń: Wydawnictwo UMK, 2002.
Mirowska, Elżbieta, Maria Poksińska, Bogumiła Rouba, i Iwona Wiśniewska. Identyfikacja podobrazi i spoiw malarskich w zabytkowych dziełach sztuki. Toruń: Wydawnictwo UMK, 1992.
Rouba, Bogumiła J. Budowa techniczna obrazów XIX-wiecznych malowanych na handlowych podobraziach płóciennych i problematyka ich konserwacji. Toruń: Wydawnictwo UMK, 1988.
Szpor, Joanna. Michałowski nieznany. Warszawa: PWN, 1991.
Ślesiński, Władysław. „Na czym i czym malowano w dobie romantyzmu w Krakowie”. Ochrona Zabytków 12 (1969) 2.
Van Gogh’s Studio Practice, red. Marije Vellekoop, Muriel Gedldof, Ella Hendricks, Leo Jansen, Alberto Tagle, Amsterdam: Mercatorfonds, 2013.
Wachowiak, Mirosław. „Fizykochemiczne badania dzieł sztuki – niedocenione, konieczne narzędzie pracy eksperta, historyka sztuki, antykwariusza”. W Problematyka autentyczności dzieł sztuki na polskim rynku. Teoria – praktyka – prawo, 181–198. Warszawa: Biblioteka Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, 2012.
Wachowiak, Mirosław. “In Situ Non-Invasive XRF Research of the Evolution of Use of Pigments by Polish Painters in the Period 1800–1900”. Referat na konferencji 6th Meeting X-ray and other techniques in investigations of the object of cultural heritage, Kraków, maj 2016.
Wachowiak, Mirosław, i Mirosław Sawczak. „Nieinwazyjna metoda identyfikacji pigmentów in situ – badania przenośnym spektroskopem XRF obrazów olejnych Józefa Pankiewicza”. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo 39 (2010), 15-38.
Wachowiak, Mirosław, i Grzegorz Trykowski. „19th Century Grounds – New Possibility of Dating and Attribution Basing on Non-Invasive XRF Analyses”. Prezentacja posterowa na konferencji Authetication in Art, Haga, Holandia, maj 2016.
Wachowiak, Mirosław, i Grzegorz Trykowski. „XRF i SEM-EDX – komplementarne metody badań warstw malarskich”. In Analiza Chemiczna w Ochronie Zabytków, 30–31. Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Chemii UW, 2013.
Wachowiak, Mirosław, i Grzegorz Trykowski. „Zaprawy obrazów XIX-wiecznych – nowe możliwości datowania i atrybucji na podstawie nieinwazyjnych badań?”. In Analiza Chemiczna w Ochronie Zabytków, 34-35. Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Chemii UW, 2014.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 535
Liczba cytowań: 0
