Badania składu pierwiastkowego zapraw dziewiętnastowiecznych obrazów – nowe możliwości wspomagania datowania i atrybucji na podstawie nieinwazyjnych badań in situ z wykorzystaniem przenośnego spektrometru XRF
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC.ZiK.2016.012Słowa kluczowe
zaprawa, badania nieinwazyjne, technologia malarstwa 19 w., badania XRFAbstrakt
Dotychczas wśród analiz fizykochemicznych malarstwa XIX‐wiecznego jako narzędzie wspomagające datowanie i atrybucję wskazywano głównie identyfikację pigmentów. Tekst prezentuje rezultaty badań pozwalające na wstępne odniesienie chronologiczne do zarysowanej ewolucji składu zapraw w tym okresie, w oparciu o nieinwazyjne badania XRF nowatorską analizą od odwrocie przez płótno i na krajkach z umożliwieniem identyfikacji także zapraw dwuwarstwowych. Nieinwazyjność i łatwość aplikacji metody oraz ciągłe poszerzanie próby statystycznej czyni z badania obiecujące narzędzie znacząco pogłębiające dotychczas dostępne odniesienia chronologicznomateriałoznawcze dla XIX wieku.
Bibliografia
Druki i opracowania
A Closer Look. Technical and Art Historical Studies on Works by Van Gogh and Gauguin, red. Cornelia Peres, Louis van Tilborgh, Michael Hoyle, 58–59. Amsterdam–Zwolle: Waanders Publishers, 1991.
Artists’ Pigments. A Handbook of Their History and Characteristics. T. 3, red. Elisabeth West Fitz-Hugh. New York: National Gallery of Art; Washington, Archetype Publications, London, 1997.
Bomford, David, Jo Kirby, John Leighton, i Ashok Roy. Art in the Making. Impressionism. London: National Gallery London Publications, 1990.
Callen, Anthea. Techniques of the Impressionists. London: Tiger Books, 1987.
Doleżyńska-Sewerniak, Ewa. „Materiały i technika malarska obrazów Aleksandra Gierymskiego”. Rozprawa doktorska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, 2007.
Doleżyńska-Sewerniak, Ewa. Materiały malarskie i technika w obrazach olejnych Aleksandra Gierymskiego. Toruń: Wydawnictwo Urbańskiego, 2010.
Haaf, Beatrix. “Industriell vorgrundierte Mallienen: Beitrage zur Entwicklungs-, Handels- und
Materialgeschichte”. Zeitschrift für Kunsttgechnologie und Konservierung 1 (1987) 2.
Markowski, Dariusz. Zagadnienia technologii i techniki malarstwa Jacka Malczewskiego. Toruń: Wydawnictwo UMK, 2002.
Mirowska, Elżbieta, Maria Poksińska, Bogumiła Rouba, i Iwona Wiśniewska. Identyfikacja podobrazi i spoiw malarskich w zabytkowych dziełach sztuki. Toruń: Wydawnictwo UMK, 1992.
Rouba, Bogumiła J. Budowa techniczna obrazów XIX-wiecznych malowanych na handlowych podobraziach płóciennych i problematyka ich konserwacji. Toruń: Wydawnictwo UMK, 1988.
Szpor, Joanna. Michałowski nieznany. Warszawa: PWN, 1991.
Ślesiński, Władysław. „Na czym i czym malowano w dobie romantyzmu w Krakowie”. Ochrona Zabytków 12 (1969) 2.
Van Gogh’s Studio Practice, red. Marije Vellekoop, Muriel Gedldof, Ella Hendricks, Leo Jansen, Alberto Tagle, Amsterdam: Mercatorfonds, 2013.
Wachowiak, Mirosław. „Fizykochemiczne badania dzieł sztuki – niedocenione, konieczne narzędzie pracy eksperta, historyka sztuki, antykwariusza”. W Problematyka autentyczności dzieł sztuki na polskim rynku. Teoria – praktyka – prawo, 181–198. Warszawa: Biblioteka Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, 2012.
Wachowiak, Mirosław. “In Situ Non-Invasive XRF Research of the Evolution of Use of Pigments by Polish Painters in the Period 1800–1900”. Referat na konferencji 6th Meeting X-ray and other techniques in investigations of the object of cultural heritage, Kraków, maj 2016.
Wachowiak, Mirosław, i Mirosław Sawczak. „Nieinwazyjna metoda identyfikacji pigmentów in situ – badania przenośnym spektroskopem XRF obrazów olejnych Józefa Pankiewicza”. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo 39 (2010), 15-38.
Wachowiak, Mirosław, i Grzegorz Trykowski. „19th Century Grounds – New Possibility of Dating and Attribution Basing on Non-Invasive XRF Analyses”. Prezentacja posterowa na konferencji Authetication in Art, Haga, Holandia, maj 2016.
Wachowiak, Mirosław, i Grzegorz Trykowski. „XRF i SEM-EDX – komplementarne metody badań warstw malarskich”. In Analiza Chemiczna w Ochronie Zabytków, 30–31. Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Chemii UW, 2013.
Wachowiak, Mirosław, i Grzegorz Trykowski. „Zaprawy obrazów XIX-wiecznych – nowe możliwości datowania i atrybucji na podstawie nieinwazyjnych badań?”. In Analiza Chemiczna w Ochronie Zabytków, 34-35. Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Chemii UW, 2014.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY-ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 644
Liczba cytowań: 0
