Modular Cleaning Program w praktyce
Przykłady zastosowania na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki krakowskiej ASP
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_ZiK.2024.009Słowa kluczowe
oczyszczanie warstwy malarskiej, Modular Cleaning Program, żele, metody wodne, konserwacja dzieł sztuki, restauracja dzieł sztuki , usuwanie przemalowań, usuwanie nawarstwieńAbstrakt
Artykuł omawia metodę oczyszczania warstwy malarskiej i usuwania nawarstwień za pomocą środków wodnych według systemu Modular Cleaning Program. W pierwszej części przedstawiono podstawowe zagadnienia teoretyczne, sposób pracy z programem i jego możliwe zastosowania. Druga część opisuje dotychczasową praktykę stosowania MCP na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie na przykładzie sześciu realizacji konserwatorskich prowadzonych w ramach dyplomów magisterskich w latach 2022/2023: z zakresu malarstwa sztalugowego na drewnie i płótnie, rzeźby drewnianej i kamiennej oraz sztuki współczesnej. W każdym z nich określono rodzaje oczyszczanej warstwy malarskiej i usuwanych nawarstwień, zaprezentowano szereg wykonanych prób i rezultaty oczyszczania. W podsumowaniu zebrano wnioski dotyczące stosowania roztworów wodnych i emulsji z MCP.
Bibliografia
Auffret, Stéphanie, i Nikolaus Sydney Beall. Cleaning of Wooden Gilded Surfaces: An
Experts Meeting Organized by the Getty Conservation Institute, March 12–14, 2018. Los Angeles: Getty Conservation Institute, 2019.
Baij, Lambert, Joen Hermans, Bronwyn Ormsby, Petria Noble, Piet Iedema, i Katrien Keune. „A Review of Solvent Action on Oil Paint.” Heritage Science 8, nr 43 (2020).
Borek, Zuzanna. „Zagadnienia badawcze dotyczące elementów dawnego ikonostasu z cerkwi pw. św. Sawy w Woli Korzenieckiej.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2023.
Kalemba, Sylwia. „Problematyka konserwacji i aranżacji wystawienniczej chrzcielnicy z 1576 roku, pochodzącej z kościoła św. Mikołaja w Brzegu.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2023.
Kędziora, Justyna. „Wodne metody oczyszczania malowideł sztalugowych na przykładzie konserwacji szesnastowiecznego włoskiego obrazu przedstawiającego Wskrzeszenie Łazarza.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2020.
Kimbriel, Christine Slottved, i Jenny Rose. „The Modular Cleaning Program: First Impressions from a Four-day Course and Subsequent Implementation.” WAAC Newsletter 39, nr 2 (2017): 22–28.
Kuźniar, Julia. „Zabytkowa rzeźba jako element ready-made w sztuce współczesnej. Problematyka konserwatorska asamblażu ‘Wypędzenie z Raju’ Władysława Hasiora ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2024.
Litwin, Anna, „Konserwacja i restauracja obrazu Włodzimierza Tetmajera ‘Scena rodzajowa na wsi’ z 1889 roku z Muzeum Śląskiego w Katowicach. Próba ustalenia palety malarskiej artysty oraz usuwanie masy emulsyjnej z odwrocia obrazu przy użyciu nanokompozytowego organożelu pNIPA-LAP.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2023.
Mikler, Dagmara. „Transfery malowideł ściennych z kamienicy przy ulicy Sławkowskiej 18 w Krakowie. Rekonstrukcja cyfrowa fryzu na podstawie prac badawczych.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2020.
Olczyk, Monika. „Rozwarstwianie dwóch malowideł sztalugowych na jednym podobraziu drewnianym: ‘Portret szlachcianki herbu Ostoja’ (2. poł. XVI w.) i ‘Pieta’ (XVIII w.) z klasztoru Ojców Paulinów w Krakowie.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2023.
Pancerz, Agnieszka. „Problematyka konserwacji i restauracji siedemnastowiecznego epitafium Samuela i Rosiny Schaf z kościoła pw. św. Elżbiety we Wrocławiu.” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2023.
Phenix, Alan, i Ken Sutherland. „The Cleaning of Paintings: Effects of Organic Solvents on Oil Paint Films.” Reviews in Conservation 2 (2001): 47–60.Stavroudis, Chris, i Tiarna Doherty. „A Novel Approach to Cleaning II: Extending theModular Cleaning Program to Solvent Gels and Free Solvents, Part 1.” WAAC Newsletter 44, nr 3 (2007): 9–15.
Stavroudis, Chris, i Tiarna Doherty. „The Modular Cleaning Program in Practice: Application to Acrylic Paintings.” Smithsonian Contributions to Museum Conservation 3 (2013): 139–145.
Stavroudis, Chris, Tiarna Doherty, i Richard Wolbers. „A New Approach to Cleaning I: Using Mixtures of Concentrated Stock Solutions and a Database to Arrive at an Optimal Aqueous Cleaning System.” WAAC Newsletter 27, nr 2 (2005): 17–28.
Stavroudis, Chris, Juliana Ly, i Donna Williams. „Solvents and Hansen Space in the MCP, Something New and Useful.” WAAC Newsletter 29, nr 3 (2007): 11–15.
The Conservation of Easel Paintings. Red. Joyce H. Stoner i Rebecca Rushfield. New York: Routledge, 2012.
Węgrzyn, Paulina. „Metody badań obrazów sztalugowych na podobraziu drewnianym na przykładzie analizy i konserwacji obrazu z przedstawieniem ‘Matki Boskiej Hermanickiej’ (XVII w.).” Praca magisterska, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 2020.
Wolbers, Richard. Cleaning Painted Surfaces: Aqueous Methods. London: Archetype Publications, 2000.
Wolbers, Richard, i Chris Stavroudis. „Aqueous Methods for the Cleaning of Paintings.” W The Conservation of Easel Paintings, red. Joyce H. Stoner i Rebecca Rushfield, 500–523. New York: Routledge, 2012.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Paulina Węgrzyn, Zuzanna Borek, Sylwia Kalemba, Julia Kuźniar, Anna Litwin, Monika Olczyk, Agnieszka Pancerz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY-ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 200
Liczba cytowań: 0
