Historyczne zbiory dolnośląskich klubów sportowych jako element dziedzictwa kulturowego regionu

Abstrakt

Gromadzenie, zabezpieczanie i udostępnianie przedmiotów o wartości historycznej nie należy do podstawowych zadań klubów sportowych, a jednak przy wielu renomowanych europejskich drużynach działają muzea pokazujące ich historię i osiągnięcia. W ostatnich latach także w Polsce największe kluby otwierały swoje muzea. Obiektami o wartości historycznej dysponują również mniejsze organizacje, krzewiące kulturę fizyczną w wymiarze lokalnym. Ich dziedzictwo materialne nierzadko mieści się w niewielkich pokojach klubowego budynku, a nawet w prywatnych mieszkaniach działaczy. Celem niniejszego tekstu jest określenie stosunku dolnośląskich klubów
sportowych do własnych zbiorów o wartości historycznej oraz związanych z tymi zbiorami praktyk, a także próba rozpoznania zjawiska i jego potencjału dla prowadzenia badań nad historią sportu w regionie. Artykuł powstał na podstawie kwestionariuszy, na które odpowiedziały 32 organizacje (założone przed 1990 rokiem) z 30 miejscowości na Dolnym Śląsku. Badania zostały przeprowadzone w ramach projektu „Ocalone Dziedzictwa. Regionalne Izby Pamięci Ziem Zachodnich i Północnych”, realizowanego przez Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu w ramach konsorcjum Sieci Ziem Zachodnich i Północnych, ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego; celem projektu jest wspieranie działalności izb pamięci. W wyniku przeprowadzonych badań udało się ustalić, że wiele klubów sportowych na Dolnym Śląsku dysponuje przedmiotami o wartości historycznej, potencjalnie użytecznymi w zakresie prowadzenia badań nad dziejami powojennej kultury fizycznej w regionie. W klubach zasadniczo doceniana jest wartość tego rodzaju dziedzictwa, jednak często działania związane z jego gromadzeniem, zabezpieczaniem oraz udostępnianiem podejmowane są intuicyjnie i nie zawsze zgodnie z dobrymi praktykami muzealnymi.