Praca socjalna w Szkocji wobec zagrożeń dzieci w środowisku lokalnym (Na przykładzie instytucji wskazanej osoby – named person)

Abstrakt

Dobre praktyki krajów europejskich w zakresie szeroko pojętej pracy socjalnej stanowić mogą źródło inspiracji do zmian w naszym rodzimym systemie wsparcia społecznego, jak również wskazać wielość perspektyw i spojrzeń społecznych na proponowane rozwiązania systemowe. Jednym z obszarów działania pracowników socjalnych jest troska o dzieci i młodzież w przypadku zagrożenia kryzysami. Przykładem podjętej w tym aspekcie współpracy pomocy społecznej i ochrony zdrowia w środowisku lokalnym może być szkocki program z 2012 roku – Getting it right for children & families, uznający potrzebę współpracy wszystkich podmiotów działających w interesie ochrony dzieci przed nadużyciami. Jego dopełnieniem od 2014 roku stał  się projekt Named Person (wskazana osoba), będący próbą poprawy wyników w zakresie wsparcia dzieci zagrożonych nadużyciami. Program ten powoływał instytucję wskazanej osoby, która w założeniu stać się miała rzecznikiem dziecka, stojącym na straży jego dobrostanu. Zaproponowana w artykule metaanaliza programu Named Person stanowi punkt wyjścia do refleksji na temat zakresu ingerencji instytucji w życie rodziny, będącej naturalnym obszarem troski i wychowania dziecka. Wnioski ze społecznej debaty w Szkocji mogą nas nauczyć, jakie konsekwencje nieść może brak wsparcia rodziny dla zwiększenia jej skuteczności wychowawczo-opiekuńczej na rzecz instytucjonalnego nadzoru lub zbyt dużej władzy danej opiekunom zewnętrznym. Instytucje edukacyjne i pomocowe w środowisku lokalnym powinny współpracować z rodzinami, realizując pracę socjalną w środowisku zamieszkania i w szkole.