„Przegląd Pedagogiczny” okresu II Rzeczypospolitej wobec projektów reform kształcenia nauczycieli
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_PED.2015.004Słowa kluczowe
„Przegląd Pedagogiczny”, II Rzeczypospolita, nauczycieleAbstrakt
Podsumowując, „Przegląd Pedagogiczny” okresu II Rzeczypospolitej stał się miejscem wymiany wartościowych poglądów, zawierających teoretyczne i praktyczne implikacje dotyczące kształcenia nauczycieli. W tym aspekcie wypowiadali się pedagodzy pracujący w instytucjach odpowiedzialnych za przygotowanie tej grupy zawodowej, wśród których można wymienić m.in. Henryka Rowida czy Pawła Sosnowskiego, a także nauczyciele związani ze szkolnictwem wyższym m.in. Ludwik Jaxa-Bykowski, Antoni Karbowiak, Zenon Klemensiewicz, Lucjan Zarzecki. Oprócz ustosunkowania się do reform ministerialnych w „Przeglądzie” zamieszano informacje dotyczące rezultatów konferencji czy zjazdów nauczycielskich, a także autorskie poglądy na temat ówczesnego stanu kształcenia nauczycieli. Zgłaszano również propozycje zmian w tym zakresie. Dotyczyły one zarówno nauczycieli nieposiadających kwalifikacji do nauczania w szkolnictwie powszechnym oraz średnim, poprzez dokształcanie pedagogów, aż po uzupełnianie wiedzy wśród dyrektorów szkół średnich. Zabierano głos w zakresie organizowania instytucjonalnych i doraźnych form kształcenia tej grupy zawodowej. Proponowane projekty reform były ważnym głosem podczas planowania zmian w zakresie systemu kształcenia pedagogów, ponieważ opierały się na analizach ówczesnego stanu oświatowy w Polsce. Dyskutowano nie tylko nad powołaniem odpowiednich instytucji, ale także nad programami nauczania, czasem trwania nauki oraz warunkami przyjęcia kandydatów. Nie ma wątpliwości, że w okresie II Rzeczypospolitej „Przegląd Pedagogiczny” stanowił cenny głos w zakresie upowszechniania informacji oświatowych.
Bibliografia
Banach, Andrzej. „Antonii Karbowiak (1856-1919)”. W: Uniwersytet Jagielloński. Złota Księga Wydziału Historycznego, red. Julian Dybiec, 97-105. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2000.
Barycz, Henryk. „Antonii Karbowiak- człowiek i dzieło. W pięćdziesięciolecie zgonu”. Kwartalnik Historyczno-Naukowo Techniczny 2 (1969): 259-286.
Barycz, Henryk. „Zapomniany historyk wychowania i oświaty polskiej”. Przegląd Historyczno-Oświatowy 1 (1960): 30-32.
Bereźnicki, Franciszek. Innowacje pedagogiczne w Polsce (1918-1939). Szczecin: Wydawnictwa Naukowe WSP, 1984.
Brombereg, Benon. Zasady organizacyjne i programowe studiów nauczycielskich w Polsce latach 1918-1932, Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, 1984.
Brzozowski, Stefan, Szpilecki Józef. „Klemensiewicz Zygmunt Aleksander”. W: Polski Słownik Biograficzny, 598-600. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1966-1967.
Cierzniewska, Ryszarda. „Seminaria nauczycielskie w II Rzeczpospolitej”. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy. Studia Pedagogiczne 30 (1997): 243-250.
Cierzniewska, Ryszarda. Kształtowanie umiejętności zawodowych w seminariach nauczycielskich Drugiej Rzeczpospolitej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2008.
Czasopiśmiennictwo XIX i początków XX wieku jako źródło do historii edukacji, red. Iwonna Michalska, Grzegorz Michalski, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2010.
Czasopiśmiennictwo okresu Drugiej Rzeczypospolitej jako źródło do historii edukacji, red. Iwonna Michalska, Grzegorz Michalski, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2010.
Denek, Kazimierz. O nowy kształt edukacji. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, 1998.
Doroszewski, Jerzy. Seminaria nauczycielskie w Polsce w świetle polityki oświatowej państwa (1918-1937). Lublin: Lubelskie Towarzystwo Naukowe, 2002.
Dyner, Władysław Jan. „Wpływ „Przeglądu Pedagogicznego” na rozwój idei pedagogicznej w Polsce w latach 1882-1905”. Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych 20 (1975):169-192.
Dzierzbicka, Wanda. Dzieje jednej szkoły 19081949. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1960.
Głowacka, Apolonia. „Spuścizna naukowa zapomnianego pedagoga i bibliografa wielkopolskiego Antoniego Karbowiaka”. Zeszyty Naukowe UAM w Poznaniu. Biblioteka 3/45 (1963): 295-306.
Hulewicz, Jan. „Henryk Rowid”. W: Podstawy i zasady wychowania, Warszawa: Wydawnictwo Oświatowe „Wspólna Sprawa” 1957, s. 7-20.
Hulewicz, Jan. „Kupczyński Piotr Tadeusz, pseud. Tadeusz Wójcicki”. W: Polski Słownik Biograficzny, współtw. Władysław Konopczyński, 212-214. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1971.
Jakubiak, Krzyszof. „Kierunki badań nad nauczycielem polskiej pedeutologii okresu międzywojennego”. W: Doświadczenie i projekcja przyszłości w treściach pedagogicznego kształcenia nauczycieli, red. Ryszard Parzęcki, Ryszarda Cierzniewska, Bydgoszcz-Kraków: Wydawnictwo Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 2000.
Jaxa-Bykowski, Ludwik. „O studiach pedagogicznych przy uniwersytetach”. Przegląd Pedagogiczny 1 (1927): 6-8.
Kamiński, Tadeusz. Przegląd Pedagogiczny (1882-1905). Zarys monograficzny. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1978.
Klemensiewicz, Zygmunt. „W czem słabość, a w czem siła?”. Przegląd Pedagogiczny 22 (1928): 527-530.
Kmiecik, Zenon. „Z dziejów „Przeglądu Pedagogicznego” (1882-1905)”. Rozprawy z Dziejów Oświaty 14 (1971): 3-15.
Koch, Władysław. „Śp. Prof. Dr Antoni Karbowiak”. Przegląd Pedagogiczny 8 (1919): 325-326.
Konarski, Stanisław. „Sosnowski Paweł”. W: Polski Słownik Biograficzny, współtw. Władysław Konopczyński, 592-595, Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2000-2001.
Konieczna, Jadwiga. „Rola „Przeglądu Pedagogicznego” (1882-1905) w upowszechnianiu czytelnictwa i książki dziecięcej”. W: Działalność instytucji wydawniczych na rzecz oświaty i edukacji w XIX i początkach XX wieku, red. Iwonna Michalska, Grzegorz Michalski, 233-246, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2014.
Knot, Antoni. „Babiński Eugeniusz”. W: Polski Słownik Biograficzny, współtw. Władysław Konopczyński, 195. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1935.
Kulpa, Jan. Kształcenie nauczycieli szkół powszechnych w Polsce w latach 1918-1939. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo PAN, 1963.
„Kurs Pedagogiczny dla nauczycielstwa szkół początkowych”, Przegląd Pedagogiczny 1 (1918): 52.
„Kursy wakacyjne”. Przegląd Pedagogiczny 1 (1920): 36.
Łagowski, Florian. „Nekrolog Eugeniusz Babiński”, Przegląd Pedagogiczny 1 (1902): 4-5.
Michalski, Stanisław. „Rola Henryka Rowida w upowszechnianiu teorii pedagogicznej w Galicji”. Chowanna 3 (1984): 325-336.
Mihułowski, T. „Państwowe kursy wakacyjne dla nauczycieli szkół średnich i seminariów nauczycielskich”. Przegląd Pedagogiczny 18 (1929): 435-436.
Moniewski, Tadeusz. „W sprawie kwalifikacji nauczycielskich”. Przegląd Pedagogiczny 29 (1926): 778-780.
Możdżeń, Stefan. Musiał, Julia. Bibliografia polskich czasopism pedagogicznych (do 1979 r.). Kielce: Wydawnictwo WSP, 1981.
„O dokształcaniu nauczycieli”. Przegląd Pedagogiczny 12 (1928): 267-268.
„Od Redakcji”. Przegląd Pedagogiczny 1 (1917): 1-2.
„Ogólnopolski zjazd nauczycielski w Piotrkowie”. Przegląd Pedagogiczny 7-8 (1918): 428-435.
„Przegląd Pedagogiczny” 1882-1905. Dzieje wydawnictwa oraz spis rzeczy i autorów, oprac. Maksymilian Białowiejski, Adam Jaczynowski, Emilian Konopczyński. Warszawa: Druk Wł. Łazarskiego, 1907.
Rowid, Henryk. „Reforma kształcenia nauczycieli ludowych”. Przegląd Pedagogiczny 3 (1917): 20-36, 94-111.
Rygier, Henryk Józef. „Zjazd delegatów nauczycielstwa w Krakowie”. Przegląd Pedagogiczny 2 (1918): 108-111.
Słupecki, Jerzy. „Łukasiewicz Jan Leopold”. W: Polski Słownik Biograficzny, współtw. Władysław Konopczyński, 523-526. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1973.
Sosnowski, Paweł. „Zasady programu Instytutu Pedagogicznego”. Przegląd Pedagogiczny 9-10 (1918): 465-474.
Stankiewicz, Zdzisław. Działalność seminariów nauczycielskich na północno-wschodnich kresach Rzeczpospolitej w latach 1919-1939. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2006.
Szulakiewicz, Władysława. O uczących i uczonych: szkice z pedeutologii historycznej. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2014.
„Uwagi nad rozporządzeniem w sprawie egzaminów na nauczycieli szkół średnich”. Przegląd Pedagogiczny 6-7 (1920): 155-161.
Wałęga, Agnieszka. Początki akademickiej historii wychowania w Polsce. Antonii Karbowiak (1856-1919). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2007.
Wasiak, Marek. „Wacław Werner”. W: Słownik biograficzny techników polskich, red. Tadeusz Skarzyński, 161-164, Warszawa: Wydawnictwo NOT-SIGMA, 2004, T.15.
Werner, Wacław. „O kształceniu nauczycieli fizyki w Politechnikach”. Przegląd Pedagogiczny 3 (1922): 182-197.
Zarzecki, Lucjan. „O organizacji i zadaniach wydziału pedagogicznego w uniwersytecie”. Przegląd Pedagogiczny 3 (1922): 169-182.
Żabko-Potopowicz, Antoni. „Mikułowski-Pomorski Józef Karol Mateusz”. W: Polski Słownik Biograficzny, współtw. Władysław Konopczyński, 187-190. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976.
„II kurs wychowawczy dla dyrektorów szkół średnich”. Przegląd Pedagogiczny 1 (1931): 9-10.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 377
Liczba cytowań: 0