Invisibility and Visibility of Disability in Japan and Poland as a Social and Cultural Construct: Similarities and Differences
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_PED.2023.011Słowa kluczowe
invisibility, visibility, disability, Japan, PolandAbstrakt
Widoczność i niewidoczność niepełnosprawności są obecne w różnych kulturach. Celem niniejszego badania jest analiza niewidoczności i widoczności niepełnosprawności w Japonii i Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem podobieństw
i różnic pomiędzy obydwoma krajami. Analizy kulturowe tła historycznego, społecznego i politycznego wskazują na proces przejścia od niewidocznej niepełnosprawności do widocznej niepełnosprawności w obu krajach. Widoczność i niewidoczność niepełnosprawności są konstruktami społecznymi i kulturowymi w Japonii i Polsce. Wyniki analiz ujawniły podobieństwa pomiędzy procesami i konstruktami badanych terminów oraz różnice. Wśród podobieństw znajdują się czynniki procesu przejścia od niewidocznej do widocznej niepełnosprawności. Autorzy zauważyli jednak, że trendy w zakresie eugeniki, deinstytucjonalizacji i empowermentu w obu krajach rozwijały się odmiennie. Różnice w społeczno-kulturowym konstruowaniu niewidocznej i widocznej niepełnosprawności dotyczą historycznych i politycznych uwarunkowań rozwoju obu krajów po II wojnie światowej aż do czasów obecnych.
Bibliografia
Borowska-Beszta, Beata. “Amputation of disability as hate speech pattern in Poland.” In: Disability hate speech: Social, cultural, and political contexts, eds. Mark Sherry, Terje Olsen, Janikke Solstad Vedeler, John Eriksen, 166–175. London: Routledge, 2020.
Borowska-Beszta, Beata. Niepełnosprawność w kontekstach kulturowych i teoretycznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2012.
Brenk, Mikołaj. “Aktywizacja osób niepełnosprawnych w propagandzie Polski Ludowej lat 1946−1956.” In: Reintegracja – Edukacja – Adaptacja. Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem, eds. Mirosław Kowalski, Anna Knocińska, Przemysław Frąckowiak, 312–323. Gniezno: Gnieźnieńska Szkoła Wyższa Milenium, 2015.
Byford, Andy. “Lechebnaia pedagogika: The concept and practice of therapy in Russian defectology, c. 1880–1936.” Medical History 62(1) (2018): 67–90.
The Cabinet Office of Japan. What I ask people to know about my disability. Tokyo: The Cabinet Office of Japan, 2005. https://www8.cao.go.jp/shougai/kou-kei/toujisha/gaiyou.pdf (accessed: 17.10.2022) (in Japanese).
The Cabinet Office of Japan. Annual report on government measures for persons with disabilities 2020. Tokyo: The Cabinet Office of Japan, 2020. https://www8.cao.go.jp/shougai/whitepaper/index-w.html (accessed: 17.10.2022) (in Japanese).
Ciaputa, Ewelina, Agnieszka Król, Marta Warat. “Genderowy wymiar niepełnosprawności. Sytuacja kobiet z niepełnosprawnościami wzroku, ruchu i słuchu.” In: Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, eds. Barbara Gąciarz, Seweryn Rudnicki, 275–334. Kraków: Wydawnictwo Naukowe AGH, 2014.
Charmaz, Katy, Dana Rosenfeld. “Reflections of the Body, Images of Self: Visibility and Invisibility in Chronic Illness and Disability.” In: Body/embodiment: Symbolic interaction and the sociology of the body, eds. Phillip Vannini, Dennis Waskul. London: Routledge, 2006.
DePoy, Elizabeth, Stephen French Gilson. Studying disability: Multiple theories and responses. Thousand Oakes: Sage Publications, 2011.
Dykcik, Władysław. „Interkulturowe i makrospołeczne konteksty stereotypów w działalności praktycznej z osobami niepełnosprawnymi.” Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej 1 (2009): 25–57.
Gawin, Magdalena. Rasa i nowoczesność. Historia polskiego ruchu eugenicznego. Warszawa: Neriton/Instytut Historii PAN, 2003.
Gawlik, Ewa. „Empowerment (wzmocnienie) dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną na przykładzie projektu S3 Sosnowiecka Spółdzielnia Socjalna.” Czasopismo Pedagogiczne 1(4) (2017): 51–59.
Godlewska-Byliniak, Ewelina, Justyna Lipko-Konieczna. Niepełnosprawność i społeczeństwo. Performatywna siła protestu. Warszawa: Fundacja Teatr 21, Biennale, 2018.
Goffman, Erving. Stigma: Notes on the management of spoiled identity. Hoboken: Prentice Hall, 1963.
Grue, Jan. “The problem with inspiration porn: A tentative definition and a provisional critique.” Disability and Society 31(6) (2016): 838–849.
Hanasaki, Setsu. 2017. “Tackling the idea of eugenics through applied theatre praxes in Japan. Research in drama education.” The Journal of Applied Theatre and Performance 22(4): 510–514. https://doi.org/10.1080/13569783.2017.1366260.
Harrison, Karen, Julie Barlow. “Focusing on empowerment: Facilitating selfhelp in young people with arthritis through a disability organization.” Disability and Society 11(4) (1996): 539–551.
Iwakuma, Miho. “Disability in the far east: Japan’s social transformation in Perceptions of people with disabilities.” Review of Disability Studies 7(3&4) (2011). https://www.rdsjournal.org/index.php/journal/article/view/123.
Japan Times. “Knife attack leaves 19 dead, 25 hurt at Kanagawa care facility.” The Japan Times 2016.
https://www.japantimes.co.jp/news/2016/07/26/ national/crime-legal/man-arrested-fatally-stabbing-15-people-wounding-45-kanagawa-facility-disabled-nhk/#.XqObmWj7TmZ (accessed: 7.09.2021).
Kamibo, Kohei. “Why aren’t more disabled people elected to the Diet? The barrier to election is special treatment.” 2021. https://www.asahi.com/articles/ ASPCJ73QCPC4UDCB01 C.html (accessed: 17.11.2021).
Kanata, Tomoko. “Japanese mental health care in historical context: Why did Japan become a country with so many psychiatric care beds?” Social Work 52 (2016): 471–489. http://www.scielo.org.za/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0037-80542016000400002&nrm=iso (accessed: 17.10.2022).
Karta Praw Osób Niepełnosprawnych. Uchwalona w sierpniu 1997.
Kawalec, Krzysztof. “Spór o eugenikę w Polsce w latach 1918–1939.” Medycyna Nowożytna 7(2) (2000): 87–102.
Kim Masato, Masato Sakiyama, Kazuhisa Hosomi. “Shapes of the moment –Taihen trajectory. Gendaishiso.” The Review of Contemporary Philosophy 26 (1998): 50–63 (in Japanese).
Kobayashi, Toshiyuki. “The ISSP survey on religion: Survey results in Japan.” 2019. https://www.nhk.or.jp/bunken/research/yoron/20190401_7.html (accessed: 16.10.2022) (in Japanese).
Lebra, Takie Sugiyama. The Japanese self in cultural logic. Honolulu: University of Hawaii Press, 2004.
Lipko-Konieczna, Justyna. “Niepełnosprawność w polu władzy. Zaproszenie do performowania.” In: Niepełnosprawność i społeczeństwo. Performatywna siła protestu, eds. Ewelina Godlewska-Byliniak, Justyna Lipko-Konieczna, 99–113. Warszawa: Fundacja Teatr 21, Biennale, 2018.
Łubianka, Beata, Katarzyna Mariańczyk. “Aktywizacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych na współczesnym rynku pracy – zakłady aktywności zawodowej.” Przegląd Prawa Administracyjnego 2 (2019): 95–111.
Mainichi, Shimbun. “Japan enacts law to pay victims of forced sterilization 3.2 million yen each. The Mainichi.” 2019. https://mainichi.jp/articles/20190424/k00/00m/010 /251000c (accessed: 7.09.2021).
Maruoka, Toshonori. “Sharing stigmas of systemically disability by a theater group mainly consisting of people with severe cerebral palsy.” Japanese Journal of Social Welfare 60(1) (2019): 89–10 (in Japanese).
Matsubara, Yoko. “Thinking about the eugenics problem (4) – National Eugenics Law and Eugenics Protection Law.” Women’s Communication 466 (1997): 42–43 (in Japanese).
Matsukawa, Anna, Tatsuki Shigeo. 2017. “Factors predict the agreement or disagreement of personal information provision in times of disaster: Through questionnaire and workshop at Seika Town in Kyoto.” Social Science Review.
Doshisha University, 1–26. https://doi.org/10.14988/pa.2017.0000014596 (in Japanese).
Miles, M. 1995. “Disability in an eastern religious context: Historical perspectives.” Disability and Society 10(1): 49–69. https://doi.org/10.1080
/09687599550023723.
Mishima, Akira, Hirashita Kozo. Disability and social barriers through comics. Tokyo: Seikatsu-Shoin, 2019 (in Japanese).
Mochizuki, Mami. “Help Mark: To help invisible disabilities.” NHK World-Japan. 2018. https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/backstories/217/(accessed: 18.03.2021).
Morioka, Masashiro. “The problem of inside eugenical ideology: A study based on the thought of Aoi-shibano-kai.” Annals of Educational Studies Osaka University 11 (2006): 19–33 (in Japanese).
Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021. Starzenie się ludności Polski w świetle wyników narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań 2021, 2023. https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2021/nsp-2021-wyniki-ostateczne/starzenie-sie-ludnosci-polski-w-swietle-wynikownarodowego-spisu-powszechnego-ludnosci-i-mieszkan-2021,3,1.html (accessed: 4.08.2023).
Nieradko-Iwanicka, Barbara, Janusz Iwanicki. “Zakłady aktywności zawodowej: rola w systemie rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych i perspektywy dalszego rozwoju.” Problemy Higieny i Epidemiologii 91(2) (2010): 321–339.
Okamura, Mihoko. “History and problems of the Former Eugenic Protection Act: With a focus on forced sterilization.” The Reference 69(1) (2019): 3–26. https://dl.ndl.go.jp/info:ndljp/pid/11233894 (accessed: 17.10.2022) (in Japanese).
Okuyama, Yoshiko. 2017. “Semiotics of otherness in Japanese mythology.” Disability Studies Quarterly 37(1). https://doi.org/10.18061/dsq.v37i1.5380.
Olney, Marjorie F., Karin F. Brockelman. “The Impact of visibility of disability and gender on the self-concept of university students with disabilities.” Journal of Postsecondary Education and Disability 18(1) (2005): 80–91.
Ototake, Hirotada. No one is perfect. Tokyo: Kodansha, 1998 (in Japanese).
Pałasz-Rutkowska, Ewa. 2019. “On the opposite sides of the Iron Curtain? Bilateral political activity of Poland and Japan after 1957.” Silva Iaponicarum: 242–266. https://doi.org/10.12775/sijp.2020.56-59.14.
Płońska, Emilia. “Niewygodni, niewidoczni i niechciani – formy wiktymizacji osób z autyzmem.” In: Aksjologiczne i prawne aspekty niepełnosprawności, ed. Anna Drabarz, 57–76. Białystok: Temida, 2020.
Racław, Mariola, Dorota Szawarska. 2018. “Ukryte/niewidoczne niepełnosprawności a polityka tożsamości i etykietowania w życiu codziennym.” Przegląd Socjologii Jakościowej 14(3): 30–46. https://doi.org/10.18778/1733-8069.14.3.03.
Rocznik demograficzny. Wyznania religijne w Polsce 2015–2018, 2019. https://stat.gov.pl/en/topics/other-studies/religious-denominations/religious-denominations-in-poland-2015-2018,1,2.html (accessed: 8.10.2021).
Rocznik demograficzny, 2020. https://stat.gov.pl/en/topics/statistical-yearbooks/statistical-yearbooks/demographic-yearbook-of-poland-2020,3,14.html (accessed: 8.10.2021).
Rudnicki, Seweryn. “Niepełnosprawność i złożoność.” Studia Socjologiczne 2(213) (2014): 43–61.
Rychard, Andrzej. “System instytucjonalny komunizmu: jak działał, zmieniał się i upadł.” In: Modernizacja Polski. Struktury, agencje, instytucje, ed. Witold Morawski, 440–443. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2010.
Stojkow, Maria, Dorota Żuchowska-Skiba. 2018. “Family networks of people with disabilities and their role in promoting the empowerment of people with disabilities.” Studia Humanistyczne AGH 17(4): 51–68. https://doi.org/10.7494/human.2018.17.4.5.
Sugino, Akihiro. “Disability identity and acceptance of disability: A perspective of disability studies and social work.” The Journal of Social Sciences and Humanities Social Works 34 (2018): 15–33.
Szarfenberg, Ryszard. “Empowerment – krótkie wprowadzenie,” 2015. http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/Empowerment2.pdf (accessed: 8.10.2021).
Szarfenberg, Ryszard. “Empowerment.” In: W kręgu pojęć i zagadnień współczesnej polityki społecznej, eds. Barbara Rysz-Kowalczyk, Barbara Szatur-Jaworska, 99–112. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2016.
Tagaki, Masakuni. 2021. “Meaning of disability and management of its visibility: A Review of a Qualitative inquiry on people with oligodactyly.” Integrative Psychological and Behavioral Science 55: 486–496. https://doi.org/10.1007/s12124-020-09597-2.
Tarkowska, Elżbieta. “Ludzie w instytucji totalnej.” In: Upośledzenie w społecznym zwierciadle, eds. Anders Gustavsson, Elżbieta Zakrzewska-Manterys, 121–138. Warszawa: Żak, 1997.
Yamashita, Sachiko. 2019. “The disabled people’s movement in connection with the institutionalization of care services.” Journal of Welfare Sociology 16: 135–153. https://doi.org/10.11466/ jws.16.0_135 (in Japanese).
Young, Stella. “We’re not here for your inspiration.” 2012. http://www.abc.net.au/news/2012-07-03/young-inspiration-porn/4107006 (accessed: 7.09.2021).
Zbyrad, Teresa. “Instytucje opieki totalnej jako forma zniewolenia i kontroli nad człowiekiem potrzebującym pomocy – na przykładzie domów pomocy społecznej.” Roczniki Nauk Społecznych 4(40) (2012): 51–68.
Zimmerman, Marc A., Julian Rappaport. 1988. “Citizen participation, perceived control and psychological empowerment.” American Journal of Community Psychology 16(5): 725–750. https://doi.org/10.1007/BF00930023.
Zitzelsberger, Hilde. 2005. “(In)visibility: Accounts of embodiment of women with physical disabilities and differences.” Disability and Society 20(4): 389–403. https://doi.org/10.1080/09687590500086492.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 270
Liczba cytowań: 0
