Badania nad morfologią i stylistyką wczesnośredniowiecznych naczyń ceramicznych z Napola na ziemi chełmińskiej
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_ARCH.2012.009Abstrakt
W artykule omówiono metody badań wczesnośredniowiecznych naczyń ceramicznych na przykładzie materiałów pochodzących z badań prowadzonych w Napolu w latach 1991–1994. Zaprezentowano schemat klasyfikacji technologiczno-morfologicznej. Przedstawiono ogólne wnioski wynikające z analizy zbioru naczyń pozyskanych z trzech stanowisk w Napolu – grodziska i dwóch osad otwartych, datowanych od 2. połowy VII do początku XIII wieku.
Bibliografia
Błędowski P.
-2004 Wczesnośredniowieczny obiekt kultowy z grodziska w Kałdusie na Pomorzu Wschodnim, maszynopis pracy magisterskiej w Instytucie Archeologii UMK, Toruń.
Boguwolski R., Poliński D.
-1997 Wczesnośredniowieczne osiedle w Wieldządzu, woj. toruńskie (badania w 1995 roku), [w:] Wczesnośredniowieczny szlak, s. 131–161.
Bojarski J.
-1997a Wczesnośredniowieczne grodzisko w Szynwałdzie, woj. toruńskie (badania w 1995 roku), [w:] Wczesnośredniowieczny szlak, s. 163–186.
-1997b Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Klasztorku, woj. elbląskie, stanowiska 1 i 4 (badania w 1995 roku), [w:] Wczesnośredniowieczny szlak, s. 187–217.
-2004 Lisewo, stanowisko 26. Okres wczesnośredniowieczny, maszynopis w Instytucie Archeologii UMK, Toruń.
-2006 Wczesnośredniowieczny mikroregion osadniczy w Napolu na ziemi chełmińskiej. Wytwórczość garncarska jako źródło poznania lokalnych procesów kulturowych, maszynopis rozprawy doktorskiej w Instytucie Archeologii UMK, Toruń.
-2007 Wczesnośredniowieczne pucharki ceramiczne z Napola (woj. kujawsko-pomorskie) jako podstawa rekonstrukcji kontaktów kulturowych w strefi e chełmińsko-dobrzyńskiej, Archaeologia Historica Polona, t. 17, s. 397–421.
-2012 Wczesnośredniowieczny mikroregion osadniczy w Napolu na ziemi chełmińskiej. Wytwórczość garncarska jako źródło poznania lokalnych procesów osadniczych, Toruń.
Bojarski J., Poliński D.
-1999 Wczesnośredniowieczna ceramika z Płochocinka, gm. Warlubie, stan. 14a i 14b, maszynopis w Instytucie Archeologii UMK, Toruń.
Borkovsky I.
-1940 Staroslovanská keramika ve Střední Europě. Studie k počátkům slovanské kultury, Praha.
Brzostowicz M.
-2002 Bruszczewski zespół osadniczy we wczesnym średniowieczu, Poznań.
Brzostowicz M., Sikorski A., Wójciak A.
-1997 Wartości techniczne i użytkowe wielkopolskich naczyń glinianych z IX–X wieku, Fontes Archaeologici Posnanesies, t. 38, s. 5–12.
Buko A.
-1981 Wczesnośredniowieczna ceramika sandomierska, Wrocław.
-1990 Ceramika wczesnopolska. Wprowadzenie do badań, Wrocław.
Chudziak W.
-1991 Periodyzacja rozwoju wczesnośredniowiecznej ceramiki z dorzecza dolnej Drwęcy (VII–XI/XII w.). Podstawy chronologii procesów zasiedlenia, Toruń.
-1995 O chronologii wczesnośredniowiecznego grodu in Culmine (uwagi na podstawie wyników analizy ceramiki naczyniowej, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Archeologia 23, s. 19–36.
-1996 Zasiedlenie strefy chełmińsko-dobrzyńskiej we wczesnym średniowieczu (VII–XI w.), Toruń.
-2002 Strefa chełmińsko-dobrzyńska we wczesnym średniowieczu – próba bilansu dorobku badawczego, [w:] Archeologia toruńska. Historia i teraźniejszość, red. B. Wawrzykowska, Toruń, s. 137–150.
-2003 Wczesnośredniowieczna przestrzeń sakralna in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim, Mons Sancti Laurentii, t. 1. Toruń.
Chudziak W., Poliński D., Moszczyński A.
-1997 Schemat analizy opisowej wczesnośredniowiecznej ceramiki naczyniowej, [w:] Wczesnośredniowieczny szlak, s. 83–95.
Dąbrowska E.
Uwagi o chronologii najstarszej wczesnośredniowiecznej ceramiki w Małopolsce, Sprawozdania z posiedzeń Komisji Oddziału PAN w Krakowie, styczeń–czerwiec, Kraków, s. 55–63.
-1973 Wielkie grody dorzecza górnej Wisły. Ze studiów nad rozwojem organizacji terytorialno-plemiennej w VII–X wieku, Wrocław.
Dulinicz M., Moszczyński W.
-1998 Wczesnośredniowieczne osady w Miszewku Strzałkowskim i Wykowie, [w:] Osadnictwo pradziejowe i wczesnośredniowieczne w dorzeczu Słupianki, pod Płockiem, red. M. Dulinicz, Archeologia Mazowsza i Podlasia. Studia i materiały, t. 1, Warszawa, s. 109–143.
Dymaczewska U.
-1970 Ceramika wczesnośredniowieczna z Santoka, pow. Gorzów Wlkp., Slavia Antiqua, t. 16, s. 145–241.
Dzieduszycki W.
-1980 Przemiany w strukturze garncarstwa polskiego w 2 połowie XIII i w 1 połowie XIV wieku, Archeologia Polski, t. 24, z. 2, s. 363–379.
-1982 Wczesnomiejska ceramika kruszwicka w okresie od połowy X w. do połowy XIV w., Wrocław.
Gardawski A.
-1970 Chodlik – cz. 1. Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy, Wrocław.
Grążawski K.
-2002 Przemiany w wytwórczości garncarskiej w rejonie środkowej Drwęcy we wczesnym średniowieczu (2 połowa VII w.–1 połowa XIII w.), Włocławek.
Grupa M.
-1990 Wczesnośredniowieczna ceramika naczyniowa z osady podgrodowej w Gronowie, woj. toruńskie (stanowisko 2), [w:] Studia nad osadnictwem średniowiecznym ziemi chełmińskiej. Gronowski mikroregion osadniczy, red. J. Olczak, Toruń, s. 78–105.
Hensel W.
-1950 Studia i materiały do osadnictwa Wielkopolski wczesnohistorycznej, t. 1, Poznań.
Hilczer-Kurnatowska Z., Kara M.
-1994 Die Keramik vom 9. bis zur Mitte des 11. Jahrhunderts in Großpolen, [w:] Slawische Keramik in Mitteleuropa vom 8. bis zum 11. Jahrhundert, Internationale Tagungen in Mikulčice, t. 1, red. Č. Staňa, Brno, s. 121–141.
Kruppé J.
-1967 Garncarstwo warszawskie w wiekach XIV i XV, Wrocław.
Kurnatowska Z.
-1973 Główne momenty w rozwoju wczesnośredniowiecznego garncarstwa polskiego, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, R. 21, nr 3, s. 435–447.
Lachowicz F., Olczak J., Siuchniński K.
-1977 Osadnictwo wczesnośredniowieczne na Pobrzeżu i Pojezierzu Wschodniopomorskim. Wybrane obszary próbne, Poznań.
Lepówna B.
-1968 Garncarstwo gdańskie w X–XIII wieku, [w:] Gdańsk wczesnośredniowieczny, t. 7, red. J. Kamińska, Gdańsk.
Lodowski J.
-1980 Dolny Śląsk na początku wczesnego średniowiecza (VI–X w.). Podstawy osadnicze i gospodarcze, Wrocław.
Łosiński W.
-1972 Początki wczesnośredniowiecznego osadnictwa grodowego w dorzeczu dolnej Parsęty (VII–XI/XII w.), Wrocław.
Łosiński W., Rogosz R.
-1983 Zasady klasyfi kacji i schemat taksonomiczny ceramiki, [w:] Szczecin we wczesnym średniowieczu. Wzgórze Zamkowe, red. E. Cnotliwy, L. Leciejewicz, W. Łosiński, Szczecin, s. 202–226.
-1986a Próba periodyzacji ceramiki wczesnośredniowiecznej ze Szczecina, [w:] Problemy chronologii ceramiki wczesnośredniowiecznej na Pomorzu Zachodnim, red. J. Gromnicki, Warszawa, s. 51–61.
-1986b Metody synchronizacji warstw kulturowych wczesnośredniowiecznych obiektów wielowarstwowych na podstawie analizy ceramiki ze Szczecina, [w:] Problemy chronologii ceramiki wczesnośredniowiecznej na Pomorzu Zachodnim, red. J. Gromnicki, Warszawa, s. 9–50.
Miśkiewiczowa M.
Mazowsze płockie we wczesnym średniowieczu, Płock.
Moździoch S.
-2002 Castrum Munitissimum Bytom: Lokalny ośrodek władzy w państwie wczesnopiastowskim, Warszawa.
Musianowicz K.
-1969 Drohiczyn we wczesnym średniowieczu, Materiały Wczesnośredniowieczne, t. 6, s. 7–228.
Nawrolski T.
-1976 Metody opracowań późnośredniowiecznej ceramiki (z doświadczeń szczecińskiej Pracowni Archeologiczno-Konserwatorskiej PKZ), Biuletyn Informacyjny PKZ, nr 32, s. 127–138.
Parczewski M.
-1977 Projekt kwestionariusza cech naczyń z okresu wczesnego średniowiecza, Sprawozdania Archeologiczne, t. 29, s. 220–247.
-1984 Płaskowyż Głubczycki we wczesnym średniowieczu, Kraków.
-1989 Żukowice pod Głogowem w zaraniu średniowiecza, Głogowskie Zeszyty Naukowe, z. 2, Głogów.
Die Anfänge der frühslawischen Kultur in Polen, Vien.
Piekalski J.
-1991 Wrocław średniowieczny. Studium kompleksu osadniczego na Ołbinie w VII–XIII w., Wrocław.
Poleski J.
-1992 Podstawy i metody datowania okresu wczesnośredniowiecznego w Małopolsce, Kraków.
-1994 Die Keramik des 7.–11. Jahrhunderts in Kleinpolen. Forschungsstand und Forschungsperspektiven, [w:] Slawische Keramik in Mitteleuropa vom 8. bis zum 11. Jahrhundert, Internationale Tagungen in Mikulčice, t. 1, red. Č. Staňa, Brno, s. 155–164.
Poliński D.
-1996 Przemiany w wytwórczości garncarskiej na ziemi chełmińskiej u schyłku wczesnego i na początku późnego średniowiecza, Archaeologia Historica Polona, t. 4, Toruń.
-1997a Badanie udarności, nasiąkliwości oraz twardości powierzchniowej średniowiecznej ceramiki z ziemi chełmińskiej, Archaeologia Historica Polona, t. 6, s. 149–166.
-1997b Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Chełmży, woj. toruńskie (badania w 1995 roku), [w:] Wczesnośredniowieczny szlak, s. 97–130.
-1999 Wczesnośredniowieczna ceramika z Bąkowa, gm. Warlubie, stan. 8, maszynopis w Instytucie Archeologii UMK, Toruń.
-2003 Stan i perspektywy badań nad wczesnośredniowiecznym garncarstwem ziemi chełmińskiej, [w:] Studia, s. 129–149.
Pozostałości osadnictwa
-2008 Pozostałości wczesnośredniowiecznego osadnictwa w strefie przebiegu autostrady A–1 w województwie kujawsko-pomorskim. Katalog źródeł, red. J. Olczak, W. Chudziak, Toruń.
Radwański K.
-1968 Wczesnośredniowieczna ceramika krakowska i zagadnienie jej chronologii, Wiadomości Archeologiczne, t. 9, s. 5–89.
Rauhutowa J.
-1976 Czersk we wczesnym średniowieczu, Wrocław.
Rzeźnik P.
-1992 Uwagi na temat funkcji nakładki na tarczę koła w garncarstwie wczesnośredniowiecznym na ziemiach polskich, Studia Archeologiczne, t. 22, s. 129–145.
-1995 Ceramika naczyniowa z Ostrowa Tumskiego we Wrocławiu w X–XI wieku, Poznań.
Rzeźnik P., Stoksik H.
-2005 Technologia wczesnośredniowiecznego warsztatu garncarskiego na podstawie analiz fi zykochemicznych naczyń z grodu na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu, Slavia Antiqua, t. 46, s. 115–136.
Schuldt E.
-1956 Die slawische Keramik in Mecklenburg, Berlin.
Stan i potrzeby badań
-2006 Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce – 15 lat później, red. W. Chudziak, S. Moździoch, Toruń–Wrocław–Warszawa.
Stoksik H.
-2007 Technologia warsztatu ceramicznego średniowiecznego Śląska w świetle badań specjalistycznych i eksperymentalnych, Wrocław.
Studia
-2003 Studia nad osadnictwem średniowiecznym ziemi chełmińskiej, t. 5, red. W. Chudziak, Toruń.
Szymański W.
Szeligi pod Płockiem na początku wczesnego średniowiecza. Zespół osadniczy z VI–VII w., Wrocław.
Trzeciecka A., Trzeciecki M.
-2002 Ceramika wczesnośredniowieczna. Z badań na terenie posesji Szklary 1–Szklary 5, [w:] Dominikańskie centrum św. Jacka w Gdańsku. Badania archeologiczne, t. 2, red. A. Gołembnik, Warszawa, s. 99–134.
Trzeciecki M.
-2002 Ceramika wczesnośredniowieczna z terenu grodu i osady tarkowej w Płocku, [w:] Wczesnośredniowieczny Płock, red. A. Gołembnik, Warszawa, s. 111–180.
Wczesnośredniowieczne grodziska
-1994 Wczesnośredniowieczne grodziska ziemi chełmińskiej. Katalog źródeł, red. J. Chudziakowa, Toruń.
Wczesnośredniowieczny szlak Wczesnośredniowieczny szlak lądowy z Kujaw do Prus (XI wiek). Studia i materiały, red. W. Chudziak, Toruń.
Weinkauf M.
-2002 Ceramika naczyniowa z wczesnośredniowiecznego grodziska i osady w Skępem, woj. kujawsko-pomorskie (stanowiska 1, 2), [w:] Studia nad wczesnośredniowiecznym osadnictwem ziemi chełmińskiej, t. 4, red. W. Chudziak, Toruń, s. 67–172.
Zbierski A.
-1978 Rozwój przestrzenny Gdańska w IX–XIII w., [w:] Historia Gdańska, t. 1: Do roku 1454, red. E. Cieślak, Gdańsk, s. 71–125.
Żaki A.
-1974 Archeologia Małopolski wczesnośredniowiecznej, Wrocław.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 908
Liczba cytowań: 0
