The archive as active memory within the framework of historical policy. An outline of the research problem
DOI:
https://doi.org/10.12775/AKZ.2022.001Keywords
cultural memory, historical policy, archivesAbstract
Contemporary discussions about historical policy are emerging among historians, as well as ordinary citizens. What role do archives play in collective memory and historical policy? Are they merely passive repositories of cultural memory, as Aleida Assmann argues? Or are they rather institutions of active remembering? The text is an attempt to outline this topic and answer these questions by analyzing contemporary examples of the activities of various types of archives, both state and community-run. The presented activities of archives place them, like museums, in the circle of institutions of active cultural memory. Consequently, archives acting in the service of critical history cannot be detached from the historical policy that exists regardless of times and systems, carried out either as state policy or its opposite “counter-policy.”
References
Archiwa Państwowe. „Archiwa w polityce historycznej państwa”. Udostępniono 24 kwietnia 2021. https://www.archiwa.gov.pl/pl/601-archiwa-w-polityce-historycznej-pa%C5%84stwa.
Archiwa Rodzinne Niepodległej. „O projekcie Archiwa Rodzinne Niepodległej”. Udostępniono 15 stycznia 2022. https://archiwarodzinne.gov.pl/o-projekcie.
Assmann, Aleida. Między historią a pamięcią. Antologia. Zredagowała Magdalena Saryusz-Wolska. Communicare : historia i kultura. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016.
Bewicz, Piotr, i Aleksandra Sitkiewicz. „Zmagania z postmodernizmem i koncepcje archiwum według LaCapry, Derridy i Foucaulta”. Archeion 116 (2015): 98–109.
Cenckiewicz, Sławomir, i Piotr Gontarczyk. SB a Lech Wałęsa. Przyczynek do biografii. Monografie 40. Gdańsk: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2008.
Centrum Archiwistyki Społecznej. „BIP – Centrum Archiwistyki Społecznej”. Udostępniono 15 stycznia 2022. https://cas.bip-e.pl/.
Fundacja Ośrodka KARTA. „O nas”. Udostępniono 15 stycznia 2022 . https://karta.org.pl/nas.
Internetowe Forum Archiwalne. „Archiwa i polityka historyczna”. Udostępniono 18 kwietnia 2021. http://www.ifar.pl/index.php?topic=2919.0.
Instytut Pamięci Narodowej. „Archiwum Pełne Pamięci”. Udostępniono 18 marca 2022. https://archiwumpamieci.pl/app/o-projekcie/414,Archiwum-Pelne-Pamieci.html.
Instytut Pileckiego. „Pamięć jako archiwum: Dylematy historii mówionej”. Udostępniono 15 stycznia 2022. https://instytutpileckiego.pl/pl/kolekcje-cyfrowe/mediateka/pamiec-jako-archiwum-dylematy-historii-mowionej-twierdza.
IPNtvPL. ARCHIWUM PEŁNE PAMIĘCI: Razem ocalmy zapomniane historie! – projekt Archiwum IPN, 2019. https://www.youtube.com/watch?v=0Cj3PUfIXe8.
IPNtvPL. Taśmy z Magdalenki, 2016. https://www.youtube.com/watch?v=pqmiV2gOLkA.
Jabłońska, Marlena. „Archiwa w przestrzeni. Ludzie, miejsca, działania. Wprowadzenie do problematyki obecności archiwów w przestrzeni publicznej”. Archeion 120 (2019): 136–48. https://doi.org/10.4467/26581264ARC.19.006.11815.
Jabłońska, Marlena. Nowe wyzwania archiwów. Komunikacja społeczna i public relations, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2016.
Karwat, Mirosław. „Gra historią, czyli polityka historyczna”. W Dylematy historii i polityki. Księga dedykowana profesor Annie Magierskiej, zredagowali Rafał Chwedoruk i Daniel Przastek, 455–72. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, 2008.
Majewski, Piotr M. „Do kogo należą muzea historyczne?”. Udostępniono 15 stycznia 2022. http://xxpzhp.umcs.lublin.pl/referaty/.
Mazur, Hubert. „Archiwa – pamięć – edukacja”. W Wielka zmiana. Historia wobec wyzwań... Pamiętnik XX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Lublinie 18-20 września 2019 roku. T. 1: Potęga historii, zredagowali Mariusz Mazur i Jan Pomorski, 561–71. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu; Lublin : Instytut Historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2021.
Mazur, Mariusz, i Jan Pomorski, red. Wielka zmiana. Historia wobec wyzwań... Pamiętnik XX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Lublinie 18–20 września 2019 roku. T. 1: Potęga historii. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu; Lublin : Instytut Historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2021.
Nowak, Andrzej. Historia i polityka. Kraków: Biały Kruk, 2016.
„Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 20 stycznia 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu”. Dziennik Ustaw, poz. 177 (2021). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210000177.
Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. „Polityka historyczna służy budowaniu potencjału państwa”, 17 listopada 2015. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/musimy-ksztaltowac-postawy-obywatelskie-i-patriotyczne,62.
Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. „Wystąpienie Prezydenta na XX Powszechnym Zjeździe Historyków Polskich”, 18 września 2019. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/wystapienie-prezydenta-na-xx-powszechnym-zjezdzie-historykow-polskich,4014.
Paczkowski, Andrzej. „«Druga wojna o przeszłość». Rola przeszłości w polityce okresu transformacji”. Udostępniono 15 stycznia 2022. http://xxpzhp.umcs.lublin.pl/referaty/.
Pomorski, Jan. „O potrzebie środowiskowej autorefleksji. Założenia i podstawa programowa XX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich”. Udostępniono 15 stycznia 2022. http://xxpzhp.umcs.lublin.pl/#odezwa.
Pospischil, Alina. „Głos naukowców na zjeździe historyków: Uprawiamy naukę, a nie politykę historyczną”. lublin.wyborcza.pl. Udostępniono 15 stycznia 2022. https://lublin.wyborcza.pl/lublin/7,48724,25209929,glos-naukowcow-na-zjezdzie-historykow-uprawiamy-nauke-a-nie.html.
Rosa, Agnieszka. Funkcja edukacyjna archiwów. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, 2012.
Rosa, Agnieszka. „Wystawy archiwalne w służbie polityki historycznej państwa. Funkcja propagandowa wystaw archiwalnych w Polsce Ludowej”. Archiwista Polski 12, nr 4 (2008): 43–69.
Rzeczpospolita. „Sąd ws. książki «Dalej jest noc»: prof. Engelking i Grabowski mają przeprosić”. Udostępniono 15 stycznia 2022. https://www.rp.pl/dobra-osobiste/art284421-sad-ws-ksiazki-dalej-jest-noc-prof-engelking-i-grabowski-maja-przeprosic.
Sępkowski, Andrzej. Mity. Historia. Polityka, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2011.
Traba, Robert. Przeszłość w teraźniejszości. Polskie spory o historię na początku XXI wieku. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2009.
TVP. TW „Bolek”. 2008. https://vod.tvp.pl/website/tw-bolek-2008,24077169.
Uniwersytet Mikołaja Kopernika. „VII Toruńskie Konfrontacje Archiwalne”. Udostępniono 24 kwietnia 2021. https://www.umk.pl/badania/konferencje/app/?task=conference&action=one&id=1918.
„Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu”. Dziennik Ustaw, nr 155, poz. 1016 (1998). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19981551016.
„Ustawa z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze”. Dziennik Ustaw, poz. 177 (2016). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160000178
Wiślicz, Tomasz. Smak archiwum i zapach krwi. Dwa poziomy badań terenowych historyka. W Obserwacja uczestnicząca w badaniach historycznych, zredagowali Barbara Wagner i Tomasz Wiślicz, 113–19. Zabrze: Wydawnictwo Stara Szuflada, 2008.
Wiśniewska, Magdalena. „Archiwa organizacji pozarządowych w Polsce. Lublin, 8 listopada 2012 r.” Archiwa – Kancelarie – Zbiory, nr 3 (5) (2012): 254–66. https://doi.org/10.12775/AKZ.2012.013.
Zalesiński, Jarosław. „Historia teczki TW «Bolka». Droga z sejfu do Belwederu i znów do sejfu”. plus.pomorska.pl, 19 lutego 2016. https://plus.pomorska.pl/historia-teczki-tw-bolka-droga-z-sejfu-do-belwederu-i-znow-do-sejfu/ar/9414403.
Ziętal, Katarzyna. Archiwa społeczne w Polsce. Stan obecny i perspektywy. Warszawa: Fundacja Ośrodka KARTA, 2016. https://archiwa.org/sites/default/files/files/archiwistyka-spoleczna-diagnoza-i-wyzwania.pdf.
Downloads
The publisher's shop:
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Katarzyna Jaskółka-Leśniak
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 297
Number of citations: 0