Kancelaria Ministerstwa Skarbu w Warszawie w latach 1944–1950

Abstrakt

Ministerstwo Skarbu powołane zostało do życia ustawą z 31 XII 1944 r. o powołaniu Rządu Tymczasowego Rzeczypospolitej Polskiej. Jego zakres kompetencji obejmował całokształt spraw skarbowości państwowej oraz polityki finansowej państwa, podatków, ceł, budżetu, także kwestii kredytowych, monetarnych i emisyjnych oraz nadzoru nad bankami, zakładami ubezpieczeniowymi i asekuracyjnymi. W wyniku wejścia w życie zapisów ustawy z dnia 7 III 1950 r. urząd przekształcony został w Ministerstwo Finansów. Kancelaria Ministerstwa Skarbu przeszła typową drogę dla kancelarii centralnych urzędów państwowych tego okresu. W latach 1944–1946 opierała się na rejestracji pism w dzienniku podawczym ze skorowidzami, zaś od 1947 r. na rejestracji pism w pomocy ewidencyjnej, nazwanej kontrolą ruchu akt (prowadzonej w sposób analogiczny, jak typowy dziennik podawczy). Do przechowywania akt spraw zakończonych służył rzeczowy plan akt. Z początkiem 1949 r. w jednej komórce organizacyjnej Ministerstwa podjęto próbę oznaczania i rejestracji wpływającej korespondencji w oparciu o strukturalny niejednolity rzeczowy wykaz akt, przy jednoczesnym dalszym przechowywaniu akt spraw zakończonych zgodnie z planem akt. Przyczyny niepowodzenia próby reformy metod pracy biurowej Ministerstwa Skarbu były również podobne do analogicznych prób, podejmowanych w innych urzędach centralnych tego okresu. Leżały w częstych zmianach struktury organizacyjnej urzędu oraz niechęci personelu do wdrożenia nowego systemu pracy kancelaryjnej, co z kolei wynikało z niskich kwalifikacji tegoż personelu Ministerstwa i niedostatecznego systemu praktycznych szkoleń wewnętrznych.