How to Be a Nation of Migrants? A Return to Roots Versus Global Citizenship in Contemporary Mauritian Poetry

Abstrakt

HOW TO BE A NATION OF MIGRANTS? A RETURN TO ROOTS VERSUS GLOBAL CITIZENSHIP IN CONTEMPORARY MAURITIAN POETRY

The purpose of this article is to present the contemporary literary tendencies concerning the national and migrant identity in the Mauritian poetry written in the second half of 20^th century and in the 21^st century. The analysis of chosen poems aims to show the principal currents and outline different attitudes of the older and the rising generations of poets. Firstly, the Author describes briefly the history of literature in Mauritius, an island in the Indian Ocean which has become a homeland for French colonizers, African slaves, Indian coolies and Chinese indentured labourers. As the literature was born in the French-speaking Creole circles, the poetry remains primarily francophone, though a significant part of younger generation chooses to express themselves in English. There is a broad range of authors whose attempts to find or define their identity are reflected in their poetry, because the theme of problematic migrant condition is apparently crucial for Mauritians. There are some who confront the colonial past and fight racism, others tend to concentrate on the present day, trying to fit in the multicultural society and cope with the difficulties of multilingualism. The youngest become global citizens, writing in English about universal human experiences. The Author describes the differences between these three groups, concentrating on three dimensions of Mauritian identity: motherland, migration and postcolonialism. Apparently, the rising generation does not totally break the ties with their homeland, but grows independent. Mauritian origins influence their creation a lot less, comparing to the older authors. On the contrary, the generation born in 1960s and 1970s often address social issues, relevant either to the postcolonialism or to the problems of modern society. Among oldest poets who emigrated to France it is the lyrical and nostalgic tone that prevails, whereas the youngest, despite leaving their island at least for the time of studies, are definitely more critical and distant, if they write about Mauritius at all. In conclusion, it seems that there is a visible passage from the topics directly related to the Island in favour of more personal and more universal poems.

 

JAK BYĆ NARODEM MIGRANTÓW? POWRÓT DO KORZENI VERSUS GLOBALNE OBYWATELSTWO WE WSPÓŁCZESNEJ POEZJI MAURYTYJSKIEJ

Celem artykułu jest przedstawienie współczesnych tendencji literackich związanych z tożsamością narodową oraz migracją w poezji maurytyjskiej publikowanej w drugiej połowie XX wieku oraz w wieku XXI. Analiza wybranych wierszy ma na celu ukazanie głównych nurtów poetyckich i podkreślenie różnic pomiędzy narracją starszego i młodszego pokolenia poetów. W pierwszej kolejności Autorka opisuje pobieżnie historię literatury Mauritiusu, wyspy położonej na Oceanie Indyjskim, która stała się domem dla europejskich kolonizatorów, afrykańskich niewolników, indyjskich kulisów oraz kontraktowych robotników z Chin. Jako że pierwsze dzieła literackie powstały w środowiskach zamożnych Kreolów mówiących po francusku, poezja maurytyjska pozostaje tradycyjnie francuskojęzyczna, chociaż obecnie znacząca część młodszego pokolenia publikuje w języku angielskim. Próby odnalezienia bądź zdefiniowania własnej tożsamości znajdują odzwierciedlenie w wielu utworach współczesnych maurytyjskich poetów. Część z nich stawia czoła kolonialnej przeszłości i walczy z rasizmem, inni wolą skupić się na chwili obecnej, starając się odnaleźć w wielokulturowym społeczeństwie i poradzić sobie z własną wielojęzycznością. Najmłodsi stają się kosmopolitami piszącymi po angielsku o powszechnych ludzkich doświadczeniach. Autorka opisuje różnice pomiędzy tymi trzema grupami przez pryzmat trzech wymiarów maurytyjskiej tożsamości: stosunku do ojczyzny, do migracji oraz do postkolonializmu. Młode pokolenie nie zrywa całkowicie więzów z ojczystą wyspą, ale zdecydowanie się uniezależnia. Korzenie maurytyjskie w dużo mniejszym stopniu wpływają na charakter ich twórczości niż ma to miejsce w przypadku starszych autorów. W przeciwieństwie do nich, pokolenie urodzone w latach 1960–1970 często porusza kwestie społeczne, czy to związane z postkolonializmem, czy to z wyzwaniami nowoczesnego społeczeństwa. Wśród najstarszych autorów, z których wielu wyemigrowało do Francji, dominuje nastrój nostalgiczno-liryczny, podczas gdy młodsi, mimo opuszczenia rodzinnej wyspy przynajmniej na czas studiów, podchodzą do niej zdecydowanie bardziej krytycznie i z dystansem, o ile w ogóle poświęcają jej miejsce we własnych poetyckich poszukiwaniach. Na podstawie analizy można wysnuć wniosek o wyraźnym przesunięciu tematycznym, polegającym na odejściu od problematyki maurytyjskiej na korzyść wierszy bardziej osobistych i uniwersalnych.