Zadra i znamię. Brandysowskie korektury i koniektury Becketta
DOI:
https://doi.org/10.12775/AE.2017.003Słowa kluczowe
KEY WORDS, Samuel Beckett, Kazimierz Brandys, agon, Harold Bloom, Holocaust, existentialism, dramatic composition, negation, anti-nihilism. MOTS CLEFS, agôn, extermination des Juifs, existentialisme, proseAbstrakt
THE SNAG AND THE STIGMA: BECKETT’S CORRECTIONS AND CONJECTURES BY KAZIMIERZ BRANDYS
The article attempts to interpret the impact of Samuel Beckett’s writing on two works by Kazimierz Brandys: Sposób bycia [Way of Being] and Bardzo starzy oboje [A Very Old Couple]. Kazimierz Brandys himself inspired the critics to search for Beckett’s influence in these two short works as he signalled his antipathy to Beckett in his Miesiące [Months]. The Polish writer’s reading of Beckett is agonistic and affective. The revisionary analysis correlates with Harold Bloom’s anxiety of influence. What is central to Brandys’s criticism of Beckett is his defence of the modern subject. Brandys’s characters continuously correct their views inspired by visions mediated through Beckett’s works: of the individual, of human relationships and of the perception of time. Brandys’s anti-nihilistic discourse, standing in clear opposition to Beckett’s, gradually crystallizes into a distinct vision of subjectivity, which implies the formation of a firm authorial self, independent from his precursor.
L’ÉCHARDE ET LA MARQUE. RATURES ET CONJECTURES DE BECKETT PAR BRANDYS
L’article consiste en une tentative d’interprétation de la forme d’inspiration que l’œuvre de Samuel Beckett exerça sur deux textes de Kazimierz Brandys — Manière d’être ainsi que Tous deux très vieux. C’est l’auteur lui-même qui fournit une incitation directe à la recherche de traces de la présence de Beckett dans ses courtes proses scéniques en faisant part dans son ouvrages Les mois de ses réticences envers Beckett. La lecture brandysienne de Beckett a un caractère agonique et affectif. Dans son analyse, le mode de réception révisionniste est associé à la théorie de la crainte de l’influence de Harold Bloom. L’élément central de la polémique de Brandys avec le projet de Beckett est la défense de la vision du sujet moderne. Les héros de Brandys opèrent sans cesse des corrections de leurs opinions qui leur sont inspirées par les visions véhiculées par l’œuvre de Beckett portant sur l’individu, les relations interpersonnelles ou la perception du temps. Le discours anti-nihiliste que Brandys tient à l’encontre de Beckett se cristallise progressivement dans une interprétation distincte de la subjectivité impliquant la formation d’un moi auctorial fort — indépendant de son précurseur.
Bibliografia
S. Beckett, Dramaty. Wybór, tłum. i oprac. A. Libera, Wrocław 1995;
—, Radosne dni. Sztuka w 2 aktach, tłum. M. Tarn, A. Tarn, Dialog 1961 nr 12, s. 78–98;
M. Bielecki, Brandys i Gombrowicz. Agon pisarski jako jednostka procesu historyczno¬literackiego, [w:] Kulturowa historia literatury, red A. Łebkowska, W. Bolecki, Warszawa 2015, s. 407–426;
A. Bielik-Robson, Podmiot jako akt woli: Harold Bloom i teoria dziedziczenia agonicznego, Teksty Drugie 1999 nr 1–2, s. 85–108;
H. Bloom, Lęk przed wpływem: teoria poezji, tłum. A. Bielik-Robson, M. Szuster, Kraków 2002;
K. Brandys, Miesiące. 1978–1981, Warszawa 1997;
—, Sposób bycia; Bardzo starzy oboje, Warszawa 1977;
A. Czyżak, Kazimierz Brandys, Poznań 1998;
A. Kijowski, Czerwona czapeczka. Książka dla Ciebie 1956 nr 6;
H. Kirchner, Nowy sposób bycia Kazimierza Brandysa, Współczesność 1963 nr 6, s. 4–5;
J. Kopciński, Lis na Ziemi Ulro. Miłosz i Beckett, Colloquia Litteraria 2011 nr 2, s. 31–41;
P. Kuncewicz, Samotni wobec historii, Warszawa 1967;
Cz. Miłosz, Ziemia Ulro, Kraków 2000;
J. Momro, Literatura świadomości. Samuel Beckett — podmiot — negatywność, Kraków 2010;
W. Sadkowski, Sposób — i cel pisania, Trybuna Ludu1965 nr 232, s. 2;
Z. Pędziński, Rozbiór Człowieka, Więź 1964 nr 11–12, s. 215–218;
S. Wysłouch, Od socjologii do etyki. O twórczości Kazimierza Brandysa, Pamiętnik Literacki 1989 nr 3, s. 119–138.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 427
Liczba cytowań: 0