Usytuowanie polskiej emigracji zarobkowej na południu Francji i jej struktura zawodowa w okresie międzywojennym
DOI:
https://doi.org/10.12775/AE.2021-22.011Słowa kluczowe
Trzecia Republika Francuska, Druga Rzeczpospolita, emigracja polska, Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, stosunki polsko-francuskieAbstrakt
Artykuł przedstawia miejsca i warunki pracy polskich emigrantów oraz ich liczebność w regionie Prowansji i Lazurowego Wybrzeża w okresie międzywojennym. Polacy pracowali w różnych gałęziach przemysłu – wielkich i małych przedsiębiorstwach, w górnictwie, rolnictwie, hotelarstwie. Sporą grupę reprezentowali drobni kupcy, przedsiębiorcy, rzemieślnicy, mniejszą marynarze. Największe skupiska polskich emigrantów były w departamencie Bouches-du-Rhône oraz w Alpes-Maritimes. Mniejsze zaś w czterech pozostałych (Var, Vaucluse Basses-Alpes, Hautes-Alpes). Jako całość stanowili mniej liczną grupę w porównaniu do stałej emigracji górniczej na południu Francji w regionie Oksytanii. Tworzyli także w tym regionie konkurencję dla emigracji włoskiej. Uczestniczyli w polskim życiu kulturalno-oświatowym, czego dowodem była działalność stowarzyszeń.
Bibliografia
Archives départementales des Bouches-du-Rhône (Marseille).
Archives Nationales (Pierrefitte-sur-Seine).
Archiwum Akt Nowych w Warszawie.
Archiwum Państwowe w Lublinie.
Ambrochowicz-Gajownik A., W cieniu Lazurowego Wybrzeża. Konsulat polski w Marsylii w latach 1919–1940, Warszawa 2019.
–, Opieka nad emigracją polską we Francji w działalności Konsulatu RP w Marsylii w latach 30. XX, „Echa Przeszłości” 2015, nr 16.
–, Szkolnictwo polonijne w południowo-wschodniej Francji z perspektywy konsulatu polskiego w Marsylii w okresie międzywojennym, „Res Gestae” 2018, nr 6.
Batowski H., Między dwiema wojnami 1919–1939, Kraków 2011.
Bułhak H., Polska – Francja z dziejów sojuszu 1933–1936, Warszawa 2000.
Ciałowicz J., Polsko-francuski sojusz wojskowy 1921–1939, Warszawa 1970.
Conseil Général des Basses-Alpes. Rapport du Préfet, Digne 1932.
Davion I., Strategiczne stosunki francusko-polskie w latach 1918–1939, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2011, 9, z. 1.
Dewhurst-Lewis M., Les frontières de la République. Immigration et limites de l’universalisme en France (1918–1940), Marseille 2010.
–, The Strangeness of Foreigners Policing Migration and Nation in Interwar Marseille, French Politics, Culture & Society 2002 wol. 20, nr 3.
Duber P., Nieznana misja Kazimierza Świtalskiego we Francji w 1925 r., „Przegląd Historyczny” 2010, nr 3.
Frey Y., Histoire des Polonais en France, Paris 2019.
–, Polonais d’Alsace: pratiques patronales et mineurs polonais dans le bassin potassique de Haute-Alsace, 1918–1948, Besançon 2003.
Garçon G., Les catholiques polonais en France. Les années de fondation 1919–1949, Lille 2004.
Gogolewski E., Szkolnictwo polskie we Francji (1833–1990), Wrocław 1998.
Gruszyński J., Społeczność Polska we Francji 1918–1978. Problemy integracyjne trzech pokoleń, Warszawa 1981.
Janowska H., Polska emigracja zarobkowa we Francji (1919–1939), Warszawa 1964.
–, Szkolnictwo polskie we Francji w latach 1919–1939, „Najnowsze Dzieje Polski: materiały i studia z okresu 1914–1939” 1959, nr 2.
Kitchen M., Historia Europy 1919–1939, Wrocław 2009.
Kołodziej E., Wychodźstwo zarobkowe. Studia nad polityką emigracyjną II Rzeczypospolitej, Warszawa 1982.
Kraszewski P., Polska emigracja zarobkowa w latach 1870–1939. Praktyka i Refleksja, Poznań 1995.
Lopez R., Temime É., Migrance: Histoire des Migrations a Marseille: L’expansion Marseillaise et „l’invasion Italiennne” (1830–1918), Aix-en-Provence 1991.
Maj K., Polscy komuniści we Francji 1919–1946, Warszawa 1971.
Markiewicz W., Przeobrażenia świadomości narodowej reemigrantów polskich z Francji, Poznań 1960.
Mazur W., Droga do Rambouillet: zabiegi o francuski kredyt zbrojeniowy na modernizację Wojska Polskiego (jesień 1935 – jesień 1936), „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2013, nr 2, s. 29–52.
Nisiobęcka A., Z Lens do Wałbrzycha. Powrót Polaków z Francji oraz ich adaptacja w Polsce Ludowej w latach 1945–1950, Warszawa 2018.
Pasztor M., Polska w oczach francuskich kół rządowych w latach 1924–1939, Warszawa 1999.
Paxton R., Henry Dorgères’s Greenshirts and the Crise od French Agriculture, 1929–1939, New York 1997.
Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1933, red. W. Skóra, Warszawa 2015.
Ponty J., Polonais méconnu. Histoire des travailleurs immigrés en France dans l’entre-deux-guerres, Paris 2005.
Rzepala L., Polonais en Provence. De l’exil au refuge (1831–1942), Saarbrucken 2013.
Schramm T., Francuskie misje wojskowe w państwach Europy Środkowej 1919–1938, Poznań 1987.
Sękowski P., Les Polonais en France au lendemain de la seconde querre mondiale (1944–1949). Histoire d’une intégration, Paris 2019
Ślufińska M., Myśl polityczna Leona Bluma, Rzeszów 2002.
Wołos M., Alfred Chłapowski (1874–1940). Biografia ambasadora Polski we Francji, Toruń 2001.
Zjazdy i konferencje konsulów polskich we Francji. Protokoły i Referaty 1931–1938, red. H. Chałupczak, E. Kołodziej, Lublin 2009.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1136
Liczba cytowań: 0
