Orzeszkowa prywatnie. Droga ku suwerenności na podstawie korespondencji z wydawcami

Abstrakt

Artykuł dotyczy „prywatnej” Orzeszkowej, która w bogatej korespondencji z wydawcami odsłaniała swoje poglądy na: suwerenność pisarza, jego możliwe ustępstwa wobec redaktorów oraz „ulepszanie” dzieł zamieszczanych w nowych zbiorowych edycjach. Listy te kryją w sobie także cenne informacje na temat genezy powieści oraz pertraktacji Orzeszkowej w sprawie wydawania kolejnych utworów. Spośród zachowanych listów kierowanych w latach 1864–1910 m.in. do Józefa Sikorskiego, Gebethnera i Wolffa, Franciszka Salezego Lewentala, Erazma Piltza, Stanisława Posnera do analizy wybrano listy adresowane do: Józefa Sikorskiego oraz Franciszka Salomona Lewentala (przy czym nacisk położony został na korespondencję adresowaną do Sikorskiego). Korespondencja ta najcelniej pokazuje charakter Orzeszkowej i jej dojrzewanie, odsłania kuluary sporów o ostateczny kształt dzieła, wprawia w zdumienie bezkompromisowością młodej autorki i budzi podziw dla jej odwagi.