Na ile edycja ma wymiar polityczny? Prace redakcyjno-edytorskie Mieczysława Grydzewskiego w latach 1945–1947

Abstrakt

Tekst został poświęcony pracom redakcyjnym Mieczysława Grydzewskiego z lat 1945–1947. Po zamknięciu przez władze brytyjskie (pod naciskiem władz ZSRR) „Wiadomości Polskich, Politycznych i Literackich” Grydzewski przystąpił m.in. do redagowania osiemnastu almanachów, z których drukiem ukazało się szesnaście. Tomy te były (w większości) podzielone na dwie części: pierwszą, aktualną, odnoszącą się do bieżącej sytuacji geopolitycznej Europy, i drugą, retrospektywną, przypominającą ważne teksty literackie i wspomnieniowe pisarzy nieżyjących (głównie XIX-wiecznych). Wydając te almanachy, Grydzewski obchodził zakazy cenzorskie i docierał do emigracyjnego odbiorcy z czytelnym przekazem o charakterze politycznym. Dobierane przez niego teksty służył także konsolidacji uchodźczego środowiska i przyczyniały się do budowy etosu emigranta-wygnańca, nawiązującego wprost do tradycji romantycznej. Tym samym publikacje przygotowywane przez Grydzewskiego stanowiły rodzaj substytutu dla zamkniętych „Wiadomości Polskich”. W szkicu przywołano najbardziej charakterystyczne teksty potwierdzające powyższe tezy. Wskazano także najważniejszych współpracowników Grydzewskiego, którzy wspierali go piórem zarówno w „Wiadomościach Polskich”, następnie almanachach i wreszcie w reaktywowanych „Wiadomościach”, które zaczęły się ukazywać w Londynie w 1946 roku. Przestawiając powyższe fakty, autor tekstu dowodzi, że pytanie postawione w tytule artykułu nie jest retoryczne i działalność edytorsko-wydawnicza Grydzewskiego była niewątpliwie podporządkowana patriotyczno-narodowym obowiązkom.