„Jak głęboko odczuwam słabość swą…” Korespondencja Tadeusza Micińskiego z Karolem Baykowskim w latach 1897–1900
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2025.0010Słowa kluczowe
Tadeusz Miciński, Karol Baykowski, recepcja towianizmu, doświadczenie duchowe, korespondencjaAbstrakt
W artykule zaprezentowano niepublikowaną korespondencję Tadeusza Micińskiego z Karolem Baykowskim obejmującą cztery listy. Dwa z nich, dotąd nieznane, zostały ostatnio odnalezione przez autorkę w ramach kwerendy w zbiorach rękopiśmiennych Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich w Wilnie wśród materiałów archiwalnych Walentyny Horoszkiewiczówny (F.98).
Edytorsko opracowana korespondencja młodopolskiego pisarza z krakowskim towiańczykiem, byłym sekretarzem Andrzeja Towiańskiego i wydawcą jego pism, wskazuje na inspirującą rolę, jaką poglądy i zespół idei religijnych reprezentowanych w kręgu Koła Sprawy Bożej odegrały w formowaniu się przekonań i postaw życiowych Micińskiego. Analizowana komunikacja epistolarna stanowi nie tylko istotny egodokument odsłaniający tajniki biografii duchowej młodopolskiego artysty. Jest to zarazem ważne świadectwo zainteresowania pokolenia przełomu XIX i XX wieku tą częścią dziedzictwa romantycznego, która przez ich poprzedników była traktowana podejrzliwie i z pewną niechęcią.
Bibliografia
Burhardt S., 1935, Karol Baykowski, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 1, Kraków.
Bajko M., 2022, Lutosławski a Miciński, czyli „ciasny logik” kontra „błyskotliwy improwizator”, w: Wincenty Lutosławski i literatura. Studia, wstęp J. Ławski, red. A. Janicka, H. Libera i J. Ławski, współpraca redakcyjna U. M. Pilch i M. Bajko, Kraków–Białystok.
Baudouin de Courtenay R., 1904, Karol Baykowski (wspomnienie), „Życie i Sztuka” (dodatek do petersburskiego „Kraju”), nr 38.
Boniecki E., 2000, „Duch się we mnie wichrzy”. Tadeusz Miciński wobec zagadki człowieka, Warszawa.
Flis-Czerniak E., 2023, Karol Baykowski, czyli młodopolskich rozpoznań towianizmu ciąg dalszy, w: Towianizm. Fenomen i dziedzictwo, red. E. Hoffmann-Piotrowska i K. Samsel, Warszawa.
Flis-Czerniak E., 2008, Syndrom Wallenroda. Z problemów świadomości narodowej i religijnej w twórczości Tadeusza Micińskiego, Lublin.
Flis-Czerniak E., 2017, Wokół „Nietoty”, czyli raz jeszcze o „niesamowitym spotkaniu” Tadeusza Micińskiego z Wincentym Lutosławskim, w: Proza Tadeusza Micińskiego. Studia, wstęp J. Ławski, red. M. Bajko, W. Gutowski i J. Ławski, Białystok.
Gutowski W., 1999, Wstęp, w: T. Miciński, Wybór poezji, wstęp i oprac. W. Gutowski, Kraków.
Hoesick F., 1900, Chwila przełomu w życiu Adama Mickiewicza, w: idem, Szkice i opowiadania historyczno-literackie, Warszawa.
Hoffmann-Piotrowska E., 2023, „Gdyby moje powołanie nie było inne […], puściłbym się w poezją”. Towianizm jako projekt literacki, w: Towianizm – fenomen i dziedzictwo, red. E. Hoffmann-Piotrowska i K. Samsel, Warszawa.
Illg J., 1979, Niesamowitego spotkania karty nieznane. Korespondencja Tadeusza Micińskiego z Wincentym Lutosławskim, w: Studia o Tadeuszu Micińskim, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków.
Janion M., 1990, Życie pośmiertne Konrada Wallenroda, Warszawa.
Kolbuszewska J., 2016, Listy prywatne jako źródło do badań nad przeszłością. Kika uwag o potencjale informacyjnym, ograniczeniach, sposobach wykorzystania, w: Przedmiot, źródła i metody badań w biografii, red. R. Skrzyniarz, L. Dziaczkowska i D. Opozda, Lublin.
Korespondencja Tadeusza Micińskiego, 1969, oprac. T. Wróblewska, „Miesięcznik Literacki”, nr 11.
Lami M., 2023, Turyńskie wydanie pism Andrzeja Towiańskiego – dzieło zbiorowe?, w: Towianizm. Fenomen i dziedzictwo, red. E. Hoffmann-Piotrowska i K. Samsel, Warszawa.
Linkner T., 2016, Z juweniliów Tadeusza Micińskiego, Gdańsk.
Listy Jana Baudouina de Courtenay do Henryka Ułaszyna z lat 1898–1929, 2007, oprac. M. Skarżyński, M. Smoczyńska, Kraków.
Listy Tadeusza Micińskiego do Stanisława Przybyszewskiego, 1983, oprac. M. Czechowski, „Twórczość”, nr 10.
Matuszek-Stec G., 2022, Zatoka Coruῆi i „Bańki mydlane” – Lutosławski czyta Przybyszewskiego, w: Wincenty Lutosławski i literatura. Studia, wstęp J. Ławski, red. A. Janicka, H. Libera i J. Ławski, współpraca redakcyjna U. M. Pilch i M. Bajko, Kraków–Białystok.
Miciński T., 2017, O spuściźnie duchowej, w: idem, Pisma rozproszone, red. M. Bajko i J. Ławski, t. 1: Eseje i publicystyka 1896–1908, wstęp, opracowanie tekstów i przypisy M. Bajko i W. Gutowski, Białystok.
Miciński T., Veni Creator. Dramat w 4 aktach, rps BN, sygn. 7241 II.
Miciński T., 1999, Wybór poezji, wstęp i oprac. W. Gutowski, Kraków.
Mickiewicz A., 2001, Pisma towianistyczne, przemówienia, szkice filozoficzne, oprac. Z. Trojanowiczowa, w: Dzieła, t. 13, Warszawa.
Mróz T., 2017, Nieukończony doktorat Tadeusza Micińskiego o nieśmiertelności duszy w filozofii Platona, „Pamiętnim Literacki”, z. 1.
Pigoń S., 1957, Listy Ignacego Maciejowskiego (Sewera) do Tadeusza Micińskiego oraz Marii i Wacława Wolskich, „Archiwum Literackie”, t. 2: Miscellanea literackie 1864–1910, Wrocław.
Pigoń S., 1964, Niesamowite spotkanie literackie. Tadeusz Miciński – Wincenty Lutosławski, w: idem, Miłe życia drobiazgi. Pokłosie, Warszawa.
Petrozolin-Skowrońska B., 1969, Próba utworzenia w Warszawie w latach 1907–1908 nowego tygodnika liberalnego w świetle listów Tadeusza Micińskiego, Gustawa Daniłowskiego i Jana Lorentowicza, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”.
Przybyszewski S., 1954, Listy, t. 3, oprac. S. Helsztyński, Wrocław.
Przybyszewski S., 1959, Moi współcześni, t. 1: Wśród obcych, wstęp J. Wilhelmi, Warszawa.
Ratajska K., 2001, „Towiańszczyzna czysta” w działaniu i pismach Wincentego Lutosławskiego, „Prace Polonistyczne”, seria LVI.
Schiller I., 1961, Nieznane listy pisarzy i aktorów polskich do Konstantego Stanisławskiego, „Pamiętnik Teatralny”, z. 2.
Sosnowski J., 1998, Playa de Mera. Jeszcze o „niesamowitym spotkaniu literackim”, „Kresy. Kwartalnik Literacki”, nr 1.
Śliwińska M., 2021, Panny z „Wesela”. Siostry Mikołajczykówny i ich świat, Kraków.
Tynecki J., 1976, Inicjacje mistyka. Rzecz o Tadeuszu Micińskim, Łódź.
Tynecki J., 1978, Korespondencja Józefy Antonowicz z Tadeuszem Micińskim (1894–1897), „Prace Polonistyczne”.
Tynecki J., 1969, Listy Marii Dobrowolskiej-Micińskiej do Tadeusza Micińskiego, „Osnowa” (zima).
Tynecki J., 1968, Miciński – Reymont – „Chimera”, „Prace Polonistyczne”.
Tynecki J., 1974, Wokół sądu honorowego między S. Przybyszewskim a T. Micińskim i S. Wyrzykowskim (1899 r.), „Prace Polonistyczne”.
Tynecki J., 1979, Z rosyjskich kontaktów Tadeusza Micińskiego. Miciński a chrześcijańskie Bractwo Pracy w Wozdwiżeńsku, „Prace Polonistyczne”.
Zamojska D., 1996, Materiały do dziejów nauki polskiej w zbiorach wileńskich. Rekonesans badawczy, „Biuletyn. Archiwum Polskiej Akademii Nauk”, nr 37.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Elżbieta Flis-Czerniak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 169
Liczba cytowań: 0
