Tracking or suppuration. On two notes from Leopold Buczkowski’s archive
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2025.0005Keywords
Leopold Buczkowski, Dziennik wojenny, Na tropach sztuki, Od pędzla do dłuta, note, note-writingAbstract
This article proposes the category of note-writing as a characteristic of both Leopold Buczkowski’s multi-media work and his literary archive deposited at the Adam Mickiewicz Museum of Literature in Warsaw and compiled by custodian Małgorzata Wichowska. This trait is confronted by an analysis of a selection of Buczkowski’s handwritten scribblings and small notes, particularly in the context of the fragments of the – unfinished and first published in 2022 – essays on art: The Art tracking and From Brush to Chisel. As well as being the only known attempts by Buczkowski to articulate a coherent aesthetic theory, they are also important for editing and fully understanding the final inscriptions of the last part of the War Diary. The text demonstrates that the analysis of unpublished notes, small notes and scribbles contextualises literary works, but above all brings us closer to reconstructing the creative process. In Buczkowski’s case, it coincides with the poetics of individual works and the aesthetics of the multi-media work in progress of which they are an element. Notes and note-taking thus turn out not to be the margins of literature and art, but its centre.
References
Utwory Leopolda Buczkowskiego
Buczkowski L., 2001, Dziennik wojenny, oprac. S. Buryła i R. Sioma, wstęp i posłowie S. Buryła, Olsztyn.
Buczkowski L., 2001, Koszmarna międzyepoka, w: idem, Dziennik wojenny, oprac. S. Buryła i R. Sioma, wstęp i posłowie S. Buryła, Olsztyn.
Buczkowski L., 1980, Kwaszkiewicz, w: Marek Kwaszkiewicz – malarstwo, rysunek. Wystawa: Galeria Rzeźby, red. A. Goliszewska, Warszawa.
Buczkowski L., 1981, Kwaszkiewicz, „Magazyn Kulturalny”, z. 1.
Buczkowski L., „Na tropach sztuki”, w: idem,, „Drobne teksty literackie i publicystyczne”, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, sygn. 1629, k. 25–26.
Buczkowski L., 2021, Na tropach sztuki, w: Leopold Buczkowski. Przebłyski historii, przelotne obrazki, red. A. Karpowicz i P. Polit, Łódź.
Buczkowski L., „Notatniki”, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, sygn. 1642.
Buczkowski L., „Notatki o sztuce”, w: „Dziennik, tom II”, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, sygn. 1641_2, k. 123–124.
Buczkowski L., „Dziennik, tom III”, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, sygn. 1641_3.
Buczkowski L., „Od pędzla do dłuta”, w: idem, „Drobne teksty literackie i publicystyczne”, k. 27–28.
Buczkowski L., 2021, Od pędzla do dłuta, w: Leopold Buczkowski. Przebłyski historii, przelotne obrazki, red. A. Karpowicz i P. Polit, Łódź.
Buczkowski L., 1986, Proza żywa, Bydgoszcz.
Buczkowski L., 1984, Wszystko jest dialogiem, Warszawa.
Inne
Baron-Millian M., 2017, Historia niezdyscyplinowanego rozum. O Notatnikach Aleksandra Wata, „Teksty Drugie”, nr 4.
Buonarroti M. A., 1973, Poezje wybrane, tłum. L. Staff, Warszawa.
Buonarroti M. A., 1922, Poezje, tłum. L. Staff, Warszawa.
Buryła S., 2008, Edytorskie aspekty twórczości Leopolda Buczkowskiego: rekonesans, „Pamiętnik Literacki”, z. 2.
Buryła S., 1999, Poza konwencją. Poszukiwania artystyczne w prozie Leopolda Buczkowskiego, „Pamiętnik Literacki”, nr 3.
Bieńkowski Z., 1945, Wystawa prac Zinowija Tołkaczewa, „Odrodzenie”, nr 21 (22 IV 1945).
Dziadek A., 2019, Przed-teksty a relacje intertekstualne (w kontekście krytyki genetycznej), „Forum Poetyki”, nr 17.
Fontenelle B. le Bovierde, 1911, Rozmowy zmarłych, tłum. J. German, Warszawa–Lwów.
Jóźwiak K., 2021, Świat ocalały w strzępach. Rejestracje Podola w twórczości fotograficznej Leopolda Buczkowskiego, w: Leopold Buczkowski. Przebłyski historii, przelotne obrazki, red. A. Karpowicz i P. Polit, Łódź.
Karpowicz A., 2021, „Pójść plastycznym wspomnieniem po tych trupach”. O rysowaniu historii, w: Leopold Buczkowski. Przebłyski historii, przelotne obrazki, red. A. Karpowicz i P. Polit, Łódź.
Karpowicz A., 2020, Rozstrzelanie. Ruchome linie Leopolda Buczkowskiego, „Konteksty”, nr 1–2.
Leopold Buczkowski. Przebłyski historii, przelotne obrazki, 2021, red. A. Karpowicz A. i P. Paweł, Łódź.
Libich M., 2024, Leopolda Buczkowskiego zapiski wojenne. Kilka uwag z perspektywy edytora, „Sztuka Edycji”, nr 1 (25): Zapisywanie wojny. O materialności dzienników, red. M. Libich i P. Rodak.
Nader L., 2024, „Otóż wyobraź sobie, od kilku lat rzeźnię w drewnie…”. Rysunki wojenne, „rzeźnione” monumenty i „rozstrzelane” obrazy Leopolda Buczkowskiego, „Prace Polonistyczne”, nr 79.
Nycz R., 2000, O kolażu tekstowym. Zarys dziejów pojęcia, w: idem, Tekstowe światy. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Kraków.
Pietrasik A., 2020, Symbol, Testimony, Evidence: Representations of Majdanek in the 1944–45 Work of Zinovy Tolkachev, „Miejsce”, nr 6, https://miejsce.asp.waw.pl/english-symbol-testimony-evidence-representations-of-majdanek-in-the-1944-45-work-of-zinovy-tolkachev/ (dostęp: 30.12.2024).
Romain R., 1924, Żywot Michała Anioła, tłum. W. Berent, Warszawa.
Sadzik P., 2020, Traumatografie Leopolda Buczkowskiego, „Rana. Literatura – doświadczenie – tożsamość”, nr 1.
Skrabek D., 2007, Leopold Buczkowski – traumatyczna tkanka prozy, „Teksty Drugie”, nr 5.
Sterna-Wachowiak S., 1980, Notatki do dzieła, „Twórczość”, nr 1.
Sterna-Wachowiak S., 1985, „Poszukiwanie pola kuli". Wokół prozy Leopolda Buczkowskiego, „Odra”, nr 10.
Tomczok M., 2008, Syreni śpiew i narodziny alternatywy: literatura Edmonda Jabésa, Leopolda Buczkowskiego i Haliny Birenbaum wobec Zagłady, „Ruch Literacki”, z. 2.
Wiedemann A., 1997, Miejsce i rola muzyki w twórczości Leopolda Buczkowskiego, „Teksty Drugie”, z. 1–2.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Agnieszka Karpowicz

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 154
Number of citations: 0